[1964] 7 ఎస్ సి ఆర్ 564

1964, ఏప్రి%ల్,1 ▇▇▇▇ ▇▇ @ ▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇

v.

▇▇▇▇ ▇▇▇▇ ▇▇▇.ఆత్ర%న్న3 & ఇత్రరులు

[ఎ. కె. సర్కాyర్, ▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇ మరియు ▇▇. ఆర్. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, ▇▇.జె.]

సoస+ భాగస్వా.మికి భాగస్వా.మ1o-ఉప లీజు మoజూరు-సoసకు కట్టు: బడే ఉదే<శంo లేదు-సoసలోని ఇత్రర

భాగస్వా.ములు బాధ్య1త్ర వహింoచవచ్చాH -భారత్ర భాగస్వా.మ1 చట్టం:o, 1932, పుట్టం 22.

57,000/- మొత్తాM ని3 రికవరీ చేయాల్కని ప్రిటిషన్నర్ ప%తివాదుల్కపైT దావా వేశారు. ప్రిటిషన్నర్ ఒక నిరి<ష: బొగ్గు[ గనుల్కపైT శాశం.త్ర లీజు హకుyల్కను కలిగి ఉన్నా3డు. 1949 జన్నవరి 31 న్న ప్రిటిషన్నర్ ప%తివాది నెంo.4 కు 5 సoవత్రeర్కాల్క కాలానికి బొగ్గు[ గనుల్క ఉప లీజును మoజూరు చేశారు. ప%తివాది నెంo.4 తో కలిసి ఈ ముగ్గు[రు వ1కుM లు సౌర్కాష:j కోల్

కన్నeర్3 అనే భాగస్వా.మ1 సoసను ఏర్కాnట్టు చేశారని, దీనిని పతి% వాది నెంo.5 గా దావాలో చేర్కాHరని పేర్కొంyoట్టంs ఆయన్న

ప%తివాదులుగా 1, 2, 5 మoదిని చేర్కాHరు. ప్రిటిషన్నర్ కేసు ఏమిట్టంoటే, భాగస్వా.మ1 సoసకు ప%తివాది నెంo.4,

అoదువల్కx. ప%తివాదుల్కoదరs ఈ దావాకు బాధ్య1త్ర వహింస్వాM రు. ప%తివాదులు 1 మరియు 2 ప్రిటిషన్నర్ వాదన్నను

పూరిగా ఖంoడింoచ్చారు. పతి% వాది నెంo.4 ఇత్రర పతి% వాదుల్క త్రరఫున్న కాకుoడా త్రన్న వ1కిMగత్ర హోదాలో సబ్ లీజు

తీసుకున్నా3రని వారు పేర్కొంyన్నా3రు. ప%తివాదులు 4 మరియు 5 వైT:హో త్రoడ్రీÉకొడుకులు, ▇▇▇▇▇▇▇.మ1 సoస+ త్రరఫున్న ప%తివాది నెంo.4 దా.ర్కా లీజు పొంoదారని ప్రిటిషన్నర్ కేసును అoగీకరిoచ్చారు. ప%తివాదుల్కoదరికీ వ1తిరేకoగా ట్టంâయల్ కోరు: డింకీ% జారీ చేసిoది. అప్పీnలుపైT హైT కోరు: 1 నుoచి 3 మoది ప%తివాదుల్కకు వ1తిరేకoగా డింకీ%ని కొటి:వేసిoది, అయితే ప%తివాదులు 4 మరియు 5 ల్కకు వ1తిరేకoగా దీనిని ధ్యêవీకరిoచిoది.

భారత్ర భాగస్వా.మ1 చట్టం:oలోని సెక్షన్ 22 ప%కారo ఒక సoసను ఒక చట్టం:o దా.ర్కా కట్టండిం: చేయడానికి లేదా సoస

త్రరఫున్న అమలు చేసిన్న స్వాధ్యన్నo భాగస్వా.మిగా ఉoడటానికి, ఈ చట్టం:o చేయాలి లేదా సoస+ పేరు మీద లేదా సoసను

బoధింoచే ఉదే<శాని3 వ1కపరిచే లేదా సsచిoచే మరేదైTన్నా విధ్యoగా అమలు చేయాలి. సoస+ పేరుతో సబ్ లీజు అమలు

చేయలేదు. ఈ కేసులో వాసMవాల్క ఆధారoగా సబ్ లీజు పొంoదడoలో ఇలా తేలాHరు. ఆ లావాదేవీ దా.ర్కా సoసను+ కట్టం:డిం చేయాల్కనే ఉదే<శంo అoదులోని పక్షాల్కకు లేదు, అoదువల్కx డింకీ% ప%తివాదులు 4 మరియు 5 ల్కకు మాత్ర%మే పరిమిత్రo చేయాలి.

కర్కాùయ్ అబ్దు< లాx అలాx ర్కాకియా వర్సెeస్ వోర్కా కరీoజీ జీవన్ జీ, ఐ.ఎల్.ఆర్ 39 బోమ్.261. గౌత్ వైTట్ వర్సెeస్ డక్ వర్M. (1810) 12 త్రsరుn 421. ▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇.కM బగేశం.▇▇ ▇▇▇▇▇▇, 46 సి.ఎల్.జె. పoదిరి వీరన్న3

వర్సెeస్ గoధిం వీరభదÉస్వా.మి. ఐ.ఎల్.ఆర్ 41 మా1డ్ 427. ల్కక్ష్మణశంoకర్ వర్సెeస్ మోతీర్కాణి విష్ణువరµ న్, 6

బి.ఎల్.ఆర్.1106, ▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇< సి గoగార్కాoజీ. 3-ఎల్ బి.ఎల్.ఆర్.

1137, విశిష:మైన్నది.

▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ పరిధిం: ▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇ నెంoబరు 46 ఆఫ్ 1961. జూలైT 17 న్నాటి తీరుn, డింకీ% నుoచి అప్పీnల్. పాటా3 హైT కోరు: 1952 ఒరిజిన్నల్ డింకీ% నెంoబరు 162 నుoడిం అప్పీnల్ లో 1958.

ప్రిటిషన్నర్ త్రరఫున్న సరs¿ ప%స్వాద్, డిం.ఎన్.ముఖంరీ¿. ఆర్.సి.ప%స్వాద్, ప%తివాదుల్కకు 1-3.

ఏప్రి%ల్ 1, 1964. S£: తీ£yను 1964 లో дw6&oeo8.

£▇▇▇▇, ▇▇.- ఇ8 ✃టాą హైT S£: ఇem2 ă&:ఫి€d వి ăoă+ £sy ఆ&:sల్ 133 (6ల్) (6) కిoద ఇem2 9ప్పీyw, మ&£ ă%తివాదుw ðe. 57,000/- ðత్తాM నిą &s6& 3యడానికి ă%తివాదుeǎT దావా £య£o దా.ర్కా ఇ8 &త్రy2ąమవుతుంo8.

ప్రిåą2ð vలో[ర్కా 9విoద్ %ð ee& 9ని ప్రిw6cడే LP[fiనిǎT శా£.త్ర లీs-హోల్‰ హకుyeను sలిA &Pąడు మ&£ Soత్రeeo ă.యo➢ LP[fiనిలో ăని3శాడు. 1949 v26& 31 2 ă%తివా8 7o.4 కు adళ్లx eలానికి

LP[fiని 〠లీs మow£ 3శా£. ఆ ăమయoలో, 2803 ơనుąe స్వాx 5 మ&£ శిeð2T LP[ LP[ LP[ LP[లో &o8, మ&£ ă%తివా8 7o.4 9మw 3సి2 ă%తే3s ఒăyoదo ă%eðo, దానిని విseoe2 త్ర£వాత్ర

9త్రను ఈ LP[కు ơనుąకు ðe.aఓ/- Lay2 3లిxoeలిe &o¤o8. ఈ LP[ను ă%తివా8 7o.4

విseoeðని, 9eతే దాని Qð ðe.28,030 3లిxo3లేదని ప్రిåą2ð â&yPą£. LP[ fiనుe నుoe дలికి

తీసి2 LP[కు ăocoధింoe ă%తివాదుe నుoe ర్కాయలీ:, sమీąS 3లిxoeలిe &oదని, 1949 ఫిcÉ6& 17 2 త్ర2

నుoe తీసుకు2ą £ao eðao➢ ðe.1.355/8/3 3లిxoeలిe &oదని తెలి✃£. ðత్రMo 3eL విw6

ðe.57,000/-➢ నిðµeoe£. ă%తివా8 7o.4 తో sలిసి ఈ £P[£ 63కుM w సౌర్కాą:_ Sల్ s2eðą 9నే

9fiస్వా.మ3 ăoăను ఏర్కాy¤ 3శాðని, ఈ దావాలో ăతి% వా8 7o.5 ➢ 3ర్కాðని, ఇayడు మా £oదు ăతి% వా8

7o.3 ▇ &Pąðని â&yoơe ఆయ2 ă%తివాదుw➢ 1, 2, 5 మo8ని 3ర్కాm£. ă%తివా8 7o.4 9fiస్వా.మ3

ăoăకు 9Pమీ 9ని, 9oదు6ex ăతి% వాదుeoదðe 3eL కు wQ3త్ర 6హింస్వాM ðని ప్రిåą2ð €సు.

9fiస్వా.మ3 ăoă+ త్రð@2 ă%తివా8 7o.4 దా.ర్కా లీs ✃oదాð2ą ప్రిåą2ð వాద2ను త్రoడ్రీÉSడుకుw 4 మ&£

5 ă%తివాదుw 9oAs&oe£, 9eతే వా& వాద2 ఏమిơoటే, వా£ 26ocð 1, 1950 2 ప్రిåą2ð కు త్రమ లీs-హోల్‰ 6డ్రీ‰ని ăдo£ð 3శా£, &నిని 9త్రను 9oAs&oeడు, 9oదు6ex 26ocð 1 త్ర£వాత్ర eలానికి వా&

నుoడిం ర్కాయలీ: మ&£ sమీąS కు ăocoధింoe 3eL ✃oదడానికి 9త్రను 9£Õడు eదు. 1950. ఒăyoదo

v&A2 ăమయoలో LP[ fiనులోx &2ą LP[ను వాăMవానికి త్రeso £యలేదని, 2803 ơనుąe LP[ను ăe+e 9o3P➢ మాత్ర%L @కిyoeðని వా£ â&yPą£. వా£ లీs ăдo£ð 3సి2 &s2 2803 ơనుąeకు ǎT➢ స్వాx 5, శిధింలాw, 9లాfi స్వాఫ్: S5 నిe.w &Pąయని, 〠లీs మow£ 3« ăమయoలో ప్రిåą2ð 68లిдAx2

స్వా: 5 కూడా &oదని, వాåని విseo3లేమని, 26oc&x ప్రిåą2ð LP[fiనిలో &2ą ðత్రMo స్వా: కుą స్వా.Q2o

3సుకుPąðని వా£ â&yPą£. 1950, ceeeకు ă£< w¤ 3స్వాM 2ని ✃మీ ఇem2 త్ర£వాత్ర. 9oదు6ex

2803 ơనుąe LP[ Qð 3లిxoeలిe2 wQ3త్రను వా£ 6దుwకుPą£. 9త్రను ఆ&ప్రిoe2¤x ➢ ప్రిåą2ð నుoడిం £ao తీసుSలేదని వా£ ఖంoడింoe£.

ă%తివా8 7o.3 త్రð@2 ă%తే3s లిఖిత్ర%ð.s వాofieùeo దాఖంw eలేదు, eనీ ơ_యల్ S£: లో ă%తివాదుw 1 &

2, ప్రిåą2ð వాద2ను %&➢ ఖంoడింoe£. ăతి% వా8 7o.4 ఇత్రð ăతి% వాదుe త్రð@2 eకుoడా త్ర2 63కిMfiత్ర

హోదాలో 〠లీ€ తీసుకుPąðని వా£ â&yPą£. త్రమకు, ప్రిåą2ð కు మQ3 6లాoå ǎT£d eoటా_5: లేదని, 9oదు6ex 9లా v&Aoదని వా£ â&yPą£. వా&కి 63తిరేso➢ డింకీ% విధింo3 హకుy 9త్రనికి లేదు. వా& ă%eðo వాăM6 వాăMవాw ఏమిơoటే, ă%తిăyoదకుడు 7o.4 9ప్పీywదా£ నుoడిం ఆసిM £sy &ă లీsను తీసుSని, దాని నిð.హa ఏజెనీeని సౌర్కాą:_ Sల్ s2eðą కు ఇemడు, &నిలో ðదå ă%తిăyoదకుడు ఫైTPనిeoK 9fiస్వా.మి

మ&£ дo£6 ă%తిăyoదకుడు 6&yoK ✃ð2ð. ఈ ఆo&ళ్ల2 ప్రిåą2ð £sy ă€-లీsదా£➢ 6ayడూ

లేదని వా£ 9o¤Pą£. ప్రిåą2ð 4 6 ă%తివా8కి విseoe2¤x ఆ&ăaw 6దు&yo¤2ą LP[ నిe.eతో త్రమకు 6లాoå ăocoQo లేదని వా£ ఖంoడింoe£.

£ణానికి ăocoధింoe ప్రిåą2ð వాద2ను ơ_యల్ S£: తోసిaemo8, 9eతే ă%తివాదుeoద&కీ LP[ Qð

మ&£ దానిǎT sమీąS కిoద ðe.28.030/- 3eL ను తీ£yనిemo8. 〠లీs eðao➢ ప్రిåą2ð కు

3లిxoeలిe2 ర్కాయలీ:, sమీąS ఖంemత్రð2 ðత్తాM నిą నిర్కా‘ &o3డానికి ✃_Øమిs డింకీ%ని ఆమో8oeo8. ఈ ăదు

కిoద sనీă ðత్రMo ðe.26,000/-➢ &o¤oదని ơ_యల్ S£: తెలిప్రిo8. ă%తివాదుw 1 నుoe 3 మo8 హైT S£: కు 9ప్పీyw 3సుS6డానికి ðP[ 3eă➢, హైT S£: దానిని 9oAs&oeo8. 9oదు6ex, ơ_యల్ S£:

£sy డింకీ% ă%తివాదుw 4 & 5 కు 63తిరేso➢ మాత్ర%L &o¤o8, eనీ ă%తివాదుw 1 నుoడిం 3 కు 63తిరేso➢ Så:£యcడింo8.

〠లీsను ă%తివా8 7o.4 మాత్ర%L తీసుకుPąðని కిo8 дoడు P3యస్వా+ Pw ఏseeoలో నిర్కా‘ &oe2 దêத: 3,

9ప్పీywకు మద<తుం➢ శ్రీ ăðe˛ ă%స్వాద్ లే67తిM2 ఏ3s 9o£o ఏమిơoటే, ăతి% వా8 7o.4 సౌర్కాą:_ Sల్ s2eðą లో

9fiస్వా.మి e6£o 6ex, ăoă+ £sy 9fiస్వా.£eoదðe లీs కిoద wQ3త్ర 6హింస్వాM £. 1 నుoe 3 మo8 ă%తివాదుe ă%eðo కూడా 〠లీs 9మw 3సి2 дoơనే LP[ fiనుw త్రమ ఆQ2oలోకి 6emయని, లీs

✃oదs £od 9fiస్వా.మ3o &నికిలోకి 6emoదని ఈ S£: 9o3P £యాeని ఆయ2 Sర్కా£. 9eతే, కిo8 S£: లోx ప్రిåą2ð విąయoలో 6ayడూ ఇలా vðfiలేదు. ă%తివాదుeoద& త్రð@2 ă%తివా8 7o.4 లీs తీసుకుPąðని మాత్ర%L ఆయ2 £oదుకు తెem£. మ& మాơలో 3✃yeoటే, ă%తివా8 7o.4 9fiస్వా.మ3

ăoăకు 9Pమీ 9ని 9త్రని €సు. ఈ €సునే ă%తివాదుw seవాలిe 6emoదని, 1964 లో ఇem2 తీ£yలో ప్రిåą2ð

ఈ ద£లో %&➢ Sత్రM €సును తెðǎTకి తే6డానికి 9నుమతిo3£o ă&eదPą£. ఇ8 eకుoడా, 9ðత్ర

9fiస్వా.మ3 3ơ:o, 1932 లోని ǎŞS 22, ఒs ăoăను ăoă+ త్రð@2 9fiస్వా.మి 9మw 3« ఒs 3ð3 లేదా

స్వాQ2o దా.ర్కా coధింo3డానికి ఆ 3ð3 3యాలి లేదా ăoă+ ⣠మీద లేదా ăoăను coధింo3 &d<శానిą 63să&3

లేదా ăeeo3 మరే ఇత్రð ăద‘తిలో7TP 9మw 3యాలి. ăoă+ ⣠మీద 〠లీs 9మw 3యలేదని, లీs

✃oద£oలో ă%తివా8 7o.4 ăoă+ త్రð@2 636హ&o3లేదని S£: w P&Moee. &ని 9ðo ఏమిơoటే, ă€-

లీsను ✃oద£oలో, ✃&:w "ఆ లావాdవీ దా.ర్కా ăoăను coధింoeeనే &d<£o లేదు.

త్ర2 వాద2కు మద<తుం➢, శ్రీ ăðe˛ ă%స్వాద్ sర్కాùలి 9x< లాx 9ల్/9ðకియా 6дen వోర్కా s&oజీ జీ6నీ˛ మ&£ ఇత్ర£e విąయoలో ఈ నిðµయానిą ceo➢ వి£.సిoe£. హుంoడ్రీని ăoă+ ⣠మీద డా_ 3య2ăyåకీ 9fiస్వా.£లోx ఒs£ Aసి2 హుంoడ్రీకి ఇద<£ 9fiస్వా.£లోx ఒs£ wQ3త్ర 6హింస్వాM ర్కా 9నే ă%£ą ă&శీe2కు 6emo8. గౌдTd లో తీసుకు2ą నిðµయానిą 9నుă&oe ప్రి%వీ Bనిeల్ వి. £5 6ðM మ&s& 9భి✃_యo. హుంoడ్రీ ăoă+ త్రð@2 &o£దని 9విoe2ăyåకీ 9fiస్వా.మి wQ3త్ర 6హింoeలిe &o¤o8. 9eతే, ఆ నిðµయo ప్రిåą2ð కు ă✃యă£దు, 6oదుsoటే హుంoడ్రీని డా_ 3సి2 లావాdవీ, 9fiస్వా.మ3 లావాdవీ 9e2ăyåకీ, మా £oదు &2ą

€సులో, లావాdవీ, 9oటే 〠లీs తీసుS6£o, €¤: ăsye ă&సి+తుంe నుoడిం 9ధింeðo &నికిని నిర్కా‘ &o3డానికి 9నుమతిo3c£లేదని sను92cడింo8. 9oదు6ex ఈ €సు ప్రిåą2ð కు ఏ మాత్ర%o &ăయోfiă£దు. త్రర్కా.తి €సు e% £osð d6£osð 6дen మోతీర్కాL వి@µర్కాL ðద@T2 వా&ǎT ఆధాðăడింo8. 9sy£, ăoă+ ⣠మీద ఒs 9fiస్వా.మి తీసుకు2ą £xµను ăహ 9fiస్వా.£e 9ధింeðo లేకుoడా ăoă+ £sy £ణాeను 3లిxo3డానికి

6&Moăజేసి2ayడు, £aదాత్ర త్తాను 9లా 6&Moe2¤x 3eప్రిo3fie ðత్తాM నిą ăoă+ తి&A 3లిxo3డానికి ఈకి.టీలో

9ðÕత్ర sలిA &oటాడు మ&£ 9d నియమo ఏ&TP 3ơ:cద‘ð2 ă%యోvPe Săo 9ay తీసుకు2ą మ&£

6&Mo3 £xµకు 6&సుM o8. ఆ ăoă.+ . ఈ €సు ă%సుM త్ర €సును 6లా £oదుకు తీసు3✃M o& 9ðo 3సుS6£o

są:o, 6oదుsoటే ఇsy£, ăoă+ ⣠మీద 〠లీs ✃oదలేదు. e6& €సు 9ðoదాn eయోత్తాలాల్ «Q 6дen

మహoత్ ąÉ˛, ð@వీర్కా< స్జీ˛ fio➢ర్కాoజీ ăoă+ 2డుaతుం2ą sర్కాù➢ðo ă%యోvPe Săo LనేజిoK ✃ð2ð

కుదు£mకు2ą 9ayeకు ăoă+ s¤: cడిం &oదని మ&స్వా& £sдTo8. 9fiస్వా.మ3 వా3✃ð ă%యోv2o Săo

LనేజిoK ✃ð2ð దా.ర్కా లావాdవీ 2మోదు 3యcడింo8 ecå: 9fiస్వా.£eoదðe wQ3త్ర 6హింoeలిe

&o¤o8. ఈ €సు ǎT2 â&y2ą €సును పోలి &o¤o8 మ&£ 9oదు6ex, 9ప్పీywదా£కు 6¤6oå

ă✃యo &o£దు.

ర్కాL కిosð బె2&˛, ఇత్ర£w వి.ăత్ర33ðణ్ శ్రీమణి త్ర8త్ర£w, ర్కాజాశ్రీ జ్యో3తి ă%స్వాద్ సిoK dవ్ cహదeð 6дen శామe3ల్ హైనీÉ ǎడాS తీసుకు2ą మ& дoడు నిðµయాeను కూడా ăðe˛ ă%స్వాద్ ă%స్వాM విoe£. ఈ ăoదర్కా4eలో, ă%తివాదుeను wధు3eను 3యాeని S&2 వా£ లీsకు €టాeo3cడా‰ £, eనీ ఇsy£ 9లా eదు. వాăMవానికి, 1 నుoడిం 3 6ðకు ă%తివాదుeకు మ&£ 9ప్పీywదా£కు మQ3 ఆసిM £sy 9ă3త్ర &oదనే eðaoతో వా&ని wధు3eను 3యలేమని శ్రీ ăðe˛ ă%స్వాద్ eలా sд5: ➢ 9oAs&oe£. 9oదు6ex డింకీ%ని ă%తివాదుw 4, 5 eకు మాత్ర%L ă&మిత్రo 3యాe2ą హైT S£: వాద2తో ఏకీభవిసుM Pąమని, ఖం£meతో 9ప్పీywను Så:£సుM PąమPą£.

9ప్పీyల్ Så:£త్ర..