2023

«ПетроҚазақстан» компаниясының қызметкерлеріне арналған корпоративтік басылым.

«Мұнайшы» журналы - «ПетроҚазақстан» компаниясының қызметкерлеріне арналған корпоративтік басылым.

Редакциялық кеңес:

▇▇ ▇▇▇▇▇▇, «ПетроҚазақстан» Президенті ▇.▇▇▇▇▇▇▇, «ПетроҚазақстан» Вице-президенті ▇. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, жауапты редактор

М. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, стратегиялық коммуникациялар жөніндегі директор, ПҚОСИ

А. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, стратегиялық коммуникациялар жөніндегі менеджер, ПҚОСИ

И.▇▇▇▇▇▇▇▇▇, мемлекеттік органдармен жұмыс жөніндегі үйлестіруші, ПҚОП

А. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, қоғаммен байланыс жөніндегі менеджер, ПҚҚР

Фотографтар:

А. Тайгунов, қоғаммен байланыс жөніндегі үйлестіруші, ПҚҚР

Е. Жумакын, қоғаммен байланыс жөніндегі үйлестіруші, ПҚОП

Журнал «Мунайшы» - корпоративное издание компании «ПетроКазахстан», предназначенное для сотрудников.

Редакционный совет:

▇▇ ▇▇▇▇▇▇, Президент «ПетроКазахстан» ▇.▇▇▇▇▇▇▇, Вице-президент «ПетроКазахстан» ▇. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, ответственный редактор

М. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, директор по стратегическим коммуникациям, ПКОСИ

А. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇, менеджер по стратегическим коммуникациям, ПКОСИ

И.▇▇▇▇▇▇▇▇▇, координатор по работе с госорганами, ПКОП

А. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, менеджер по связям с общественностью, ПККР

Фотографы:

А. ▇▇▇▇▇▇▇▇, координатор по связям с общественностью, ПККР

Е. Жумакын, координатор по связям с общественностью, ПКОП

МАЗМҰНЫ

3

Редакцияның сөзі

4

«Бір белдеу, бір жол» жаһандық бастамасының

10 жылдық мерейтойы

10

Істің басын бастаған тұлғалар

15

ПетроҚазақстан компаниялар тобының

дәстүрлі әлеуметтік жобалары

19

Kazakhstan Energy Week – 2023

22

Оқиғалар күнтізбесі

29

Обращение редакции

30

10-летний юбилей глобальной инициативы

«Один пояс, один путь»

36

Они стояли у истоков

41

Традиционные социальные проекты

группы компаний ПетроКазахстан

45

Kazakhstan Energy Week – 2023

48

Календарь событий

СОДЕРЖАНИЕ

55

Editor’s address

56

10th anniversary of the Global

“One Belt, One Road” Initiative

61

They were the pioneers

66

Traditional PetroKazakhstan

social projects

69

Kazakhstan Energy Week – 2023

72

Calendar of events

CONTENTS

Munaishy is a corporate PetroKazakhstan magazine for the employees.

Editorial board:

▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇, President of PetroKazakhstan

Y. ▇▇▇▇▇▇▇▇, Vice-President of PetroKazakhstan

▇. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, Executive Editor

M. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, Director, Strategic Communications, PKOSI

A. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, Manager, Strategic Communications, PKOSI

I. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, Coordinator, Work with State Authorities, PKOP

A. ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, Manager, Public Relations, ▇▇▇▇

Photographers:

A. ▇▇▇▇▇▇▇▇, Coordinator, Public Relations, ▇▇▇▇

2 2023 МҰНАЙШЫ

E. ▇▇▇▇▇▇▇▇, Coordinator, Public Relations, PKOP

Байланыстық ақпарат:

Казақстан Республикасы, Алматы, 050059,

▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇ даңғылы, 244-а тел.: ▇▇ (▇▇▇) ▇▇▇ ▇▇▇▇

▇▇▇▇▇▇.▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇@▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇.▇▇▇

Контактная информация: Республика Казахстан, Алматы, 050059, проспект Н. Назарбаева, 244-a

тел.: ▇▇ (▇▇▇) ▇▇▇ ▇▇▇▇

▇▇▇▇▇▇.▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇@▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇.▇▇▇

Contact information:

244-a ▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇, ▇▇▇▇▇▇, ▇▇▇▇▇▇, ▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, tel.: ▇▇ (▇▇▇) ▇▇▇ ▇▇▇▇

▇▇▇▇▇▇.▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇@▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇.▇▇▇

РЕДАКЦИЯНЫҢ СӨЗІ

Құрметті оқырмандар!

«Мұнайшы» журналының кезекті нөмірінде редакция сіздердің назарларыңызға компания өміріндегі ең маңызды оқиғаларға қысқаша шолуды ұсынады.

Биылғы жыл бірқатар мерейтой мен маңызды оқиғалармен есте қалды. 2023 жыл «Бір белдеу, бір жол» жаһандық бастамасының өзі үшін ерекше жыл болды, өйткені оның 10-жылдық мерейотойы атап өтілді. Осы кезең ішінде бастама энергетика мен көлік, әлеуметтік инфрақұрылым және дүние жүзіндегі басқа да негізгі салалардағы бірқатар ауқымды жобаларды ынталандырып және жүзеге асырып, елдер арасындағы экономикалық және сауда байланыстарының нығаюна себептесті.

Бұдан басқа, біздің акционеріміз Қытай ұлттық мұнай корпорациясы (CNPC) шетелдегі табысты жұмысының 30 жылдық мерейтойын атап өтті. Осы жылдар ішінде CNPC корпорациясы бірқатар елдердегі энергетикалық инфрақұрылым мен ынтымақтастықты дамытуға елеулі әсерін тигізе отыра,

«Бір белдеу, бір жол» жаһандық бастамасын қолдау мен жүзеге асыруда да негізгі рөл атқарды.

«Бір белдеу, бір жол» жаһандық бастамасының нәтижелері мен жетістіктерімен «Мұнайшының» осы нөмірінде таныса аласыздар.

Сондай-ақ, журнал беттерінен оншақты жыл өндірісте еңбек етіп, ПетроҚазақстан компаниялар тобының қалыптасуы мен табысты қызметіне зор үлес қосқан ПҚҚР және ПҚОП өндірісінің құрметті ардагерлерімен сұхбаттарды оқи аласыздар. Олардың естеліктері – біздің корпоративтік мұрамызды қалыптастырған оқиғалар мен бастан өткізген қиыншылықтардың бірегей хроникасы.

Сонымен қатар, оқырмандарымызды компанияның бірнеше дәстүрлі әлеуметтік жобасына арналған мақаламен танысып шығуға шақырамыз. Бұл жобалар ПетроҚазақстан компаниялар тобының тұрақты дамуға және әлеуметтік жауапкершілікке талпынысының ажырамас бөлігі болып келеді. Өңірлердегі білім беру және мәдени жобаларға қолдау көрсету барлық қазақстандықтардың зияткерлік әлеуетін және мәдени мұрасын дамытуға септігін тигізеді деп сенеміз.

Елдің энергетикалық қоғамдастығы үшін өтіп бара жатқан жылдың оқиғасы болып оның аясында

«Инвестициялық сенімді құру» атты қазақстандық өңірлердің энергетикалық мүмкіндіктерінің таны- стырылымдары ұсынылған 2023 жылғы қазанның басында өткен «KAZENERGY» XV Еуразиялық форумы танылды. Оқиға туралы толығырақ «Мұнайшының» беттерінен оқи аласыздар.

Біз бірлескен кәсіпорнымыз «Қазгермұнай» БК» ЖШС биыл 30 жылдық мерейтойын атап өтетінін қуана хабарлаймыз! Осы жылдар бойы «Қазгермұнай» Қызылорда облысындағы көшбасшы мұнай-газ кәсіпорындарының біріне айналып, ұзақ жол жүрді. Кәсіпорын өңіріміздің энергетика саласындағы тұрақтылық пен сенімділіктің символына ғана емес, сонымен қатар қиыншылықтарды еңсеріп, жаңа белестерді бағындыра алатын табысты серіктестіктің жарқын үлгісіне айналды. «Қазгермұнай» БК» ЖШС-ын осы айрықша мерейтойымен құттықтаймыз және оларға ортақ табысымызға қосқан үлестері үшін алғыс айтамыз!

Құттықтаулар үшін тағы бір себеп – ПетроҚазақстан компаниялар тобының бірқатар қызметкерінің ҚР Энергетика министрлігі, әкімдіктер, сондай-ақ «KAZENERGY» қауымдастығы атынан түрлі марапат- тар алуы. Марапаттанушыларды құттықтаймыз және олардың табыстарын мақтан тұтамыз!

Жылды қорытындылай келе, барлық өндірістік тапсырмалар жоспарға сай орындалып, әлеуметтік міндеттемелер толық көлемде іске асырылып жатқанын атап өткіміз келеді. Бұл – біздің қызметіміздің тұрақтылығы мен тиімділігінің дәлелі. Барлық қызметкерлерімізге тынымсыз және адал еңбектері үшін шын жүректен алғысымызды білдіреміз. Сіздердің ынта-жігерлеріңіз бен кәсібиліктеріңіз біздің алға жүруіміздің негізгі бөлігі болып табылады.

2024 жылдың қарсаңында баршаңызды келе жатқан Жаңа жылмен шын жүректен құттықтаймыз! Жаңа жыл игі оқиғаларға, жақсы жаңалықтарға және оң өзгерістерге толы болсын! Сіздерге және жақындарыңызға зор денсаулық, армандарыңыздың орындалуын және жыл бойы ұласатын керемет көңіл-күй тілейміз!

    3   2023 МҰНАЙШЫ

«БІР БЕЛДЕУ, БІР ЖОЛ» ЖАҺАНДЫҚ БАСТАМАСЫНЫҢ 10 ЖЫЛДЫҚ МЕРЕЙТОЙЫ

150-ден астам елмен және 30 халықаралық ұйыммен ынтымақтастық туралы 200-ден астам құжат. Қамту көлемі - планета халқының үштен екісі және әлемдік ЖІӨ-нің 40%-ы. Бір триллион АҚШ доллары дерлік инвестиция, 3000-нан астам жоба және 420 000 жаңа жұмыс орны. Сондай-ақ – 40 миллионға жуық адам кедейліктен құтылып, планетаның әртүрлі бөліктерінде «ұлттық көрнекі жерлер», «халықтың әл-ауқаты жобалары» және «ынтымақтастық ескерткіштері» жасалды. Мұның барлығы – Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» жаһандық бастамасы – заманауи Жібек жолы делінетін жолды құру аясындағы бар болғаны он жылдық жұмыстың әсерлі нәтижелері.

Жоба тарихы

Бұл бастаманың тарихы 2013 жылы басталды және мұнда Қазақстанның алатын орны ерекше, себебі біздің еліміз осы мегажоба туралы әлем алғаш естіген орынның дәл өзі болды. Сонымен қатар, Қазақстан «Бір белдеу, бір жол» бастамасының батыс бағыттағы алғашқы құрылыс нүктесі болды. 2013 жылы қыркүйекте Төраға ▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇ елордадағы Назарбаев Университетінде «Халықтар достығын нығайтып, жарқын болашақты бірге ашамыз» атты маңызды баяндамамен сөз сөйлеп, алғаш рет көптеген елде ауқымды өзгерістердің нүктесі болған «Бір белдеу, бір жол» бастамасын ұсынды.

Бұл бастама Қазақстанның «Нұрлы жол» экономикалық саясатымен тығыз біріктірілген. Біздің елдер көптеген сала- да ынтымақтастықтың елеулі нәтижелеріне қол жеткізіп, «Бір белдеу, бір жол» бастамасы шеңберіндегі халықаралық ынтымақтастықты ілгерілетудің сәтті үлгісіне айналды. Қазақстанның аумағы мен инфрақұрылымы тамаша алаң бо- лып табылады – республика арқылы 5 темір жол, 6 автомобиль жолы және 11 халықаралық дәліз өтеді, бұл ҚР-ға Шығыс пен Батыс арасындағы ірі транзиттік көпір болуға жағдай туғызды.

Көршілер достығы

Жалпы алғанда, қазіргі Қазақстан мен Қытай арасында тарихы 30 жылдық белгіден өткен ерекше ынтымақтастық пен достық қарым-қатынасы бар.

2019 жылдың қыркүйегінде ҚР Президенті Қасым-▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇ алғашқы мемлекеттік сапарымен дәл Қытайға ба- рып келді. 2022 жылдың ақпан айында Президент ▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ Қысқы Олимпиада ойындарының ашылу салта- натына қатысу үшін Қытайға барды, сонымен қатар Төраға Си ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ кездесті.

Ал енді 2022 жылдың қыркүйегінде ҚХР Төрағасы ▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇ Қазақстанға мемлекеттік сапармен келді. Бұл сапардың Қазақстан үшін айрықша маңыздылығы – оның Қытай басшысының коронавирустық пандемиядан кейінгі алғашқы шетелдік сапары және «алғашқы аялдамасы» болуы. Бұл оқиға Қытай-Қазақстан қарым-қатынасының жоғары деңгейі мен ерекшелігіне айрықша көңіл аударып, халықаралық қауымдастықтың назарында болмай тұра алмады. Одан кейін келіссөздердің қорытындысы бойынша мемлекет басшылары «ҚХР мен ҚР арасындағы дипломатиялық қарым-қатынастардың орнағанына 30 жыл толуына байланысты Бірлескен мәлімдемеге» қол қойып, олардың ортақ болашақты және екіжақты қарым-қатынастың келесі «алтын 30 жылын» құруға күш салуға дайын екендіктерін раста- ды.

    4   2023 МҰНАЙШЫ

Көшбасшылардың келесі кездесуі 2023 жылғы мамырда ҚР Президенті Қ.Қ.Тоқаев «Қытай-Орталық Азия» саммитіне қатысу үшін Қытайға мемлекеттік сапармен келген кезде орын алды. Осы сапар аясында Қытай мен Қазақстан сома- сы 22 миллиард АҚШ долларынан асатын 47 ынтымақтастық туралы келісімге қол қойды.

▇▇▇▇▇▇▇▇▇ 2023 жылдың қазан айында Қазақстан Президенті ▇▇▇▇▇-▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇ пен ҚХР Төрағасы Си Цзинь- пин Бейжіңде жаңа келіссөздер жүргізді. Тоқаев «Қазақстан мен Қытай арасындағы қарым-қатынасты сапалы жаңа деңгейге көтерудің орасан зор әлеуетін көріп отырғанын» атап өтті. ҚР Президенті Қазақстанның «Бір белдеу, бір жол» бастамасын берік түрде қолдап, оны ілгерілетуге белсене қатысатынын атап өтті, және Қытай басшысын 10 жылдық мерейтойымен және осы мегажобаны іске асырудағы «тамаша нәтижелермен» құттықтады. Сондай-ақ тараптар 2024 жылды Қытайдағы қазақстандық туризм жылы деп жариялады.

«Бір белдеу, бір жол» - нәтижелер және жетістіктер

2023 жылдың 25 қыркүйегі мен 12 қазаны аралығында Алматыда «Бір белдеу, бір жол» бастамасының 10 жылдық табысына арналған фотокөрме өтті және алматылықтар мен оңтүстік елорданың қонақтарына осы жобаның әсерлі ауқымын өз көзімен көруге жағдай туғызды.

Жобаны іске асыру салалары көп қырлы – инфрақұрылым мен жаңа технологиялар, энергетика мен ауыл шаруашылығы, білім беру, мәдениет пен денсаулық сақтау. Олардың ең қызықтылары туралы айтып берейік.

Қаржы

• 2019 жылдың қыркүйегінде Астанада АХҚО лицен- зиясын алған алғашқы қытайлық бірінші деңгейлі коммерциялық банк мекемесі атанған Қытай құрылыс банкінің филиалы ашылды.

• UnionPay және Қазақстандағы ең ірі банк Халық Банкі Қазақстанда 3,6 миллионнан астам карта шығарды және 2023 жылдың соңына қарай Қазақстандағы алғашқы жалақы карталары жобасын іске қосатын болады.

Инфрақұрылым

• «Шуанси тас жолы» деп аталатын «Батыс Еуропа-Батыс Қазақстан» трансконтиненттік дәлізі Еуразияның негізгі автокөлік артериясы болып табылады. Ұзындығы 8 445 км көлік дәлізі Қытайдың Ляньюньган қаласынан басталып, Қытай, Қазақстан және Ресейдің ондаған қалалары арқылы өтіп Ресейдің Санкт- Петербург қаласында аяқталады.

• Қазақстан-Қытай «Қорғас» шекара маңы ынтымақтастығы халықаралық орталығы әлемдегі алғашқы трансшекаралық ынтымақтастық аймағына айналды және «бір қадаммен екі елді қамтитын» бірегей артықшылығына ие. Орталықта мейрамханалар, қонақүйлер, 3500-ден астам сауда орындары мен ойын- сауық мекемелері орналасқан. 2023 жылдың қаңтар-шілде айларында ғана Қорғасқа 2 миллионнан астам адам келіп кеткен.

• «Бір белдеу, бір жол» аясындағы алғашқы платформа болып Ляньюньгандағы Қытай-Қазақстан логистикалық ынтымақтастығы базасы танылды, ол арқылы 5 мыңнан астам Қытай-Еуропа жүк пойызы жөнелтіліп, қазақстандық өнімдердің Тынық мұхитына тікелей шығуы қамтамасыз етілді.

Энергетика

• Қазақстан мен Қытай энергетика саласындағы ынтымақтастықты белсенді түрде ұлғайтуда. Жобалардың кейбірі ғана – Қашаған және «Ақтөбемұнайгаз» кен орындарын игеруге қатысу. Тағы бір маңызды жоба және екі ел арасындағы табысты ынтымақтастықтың жарқын мысалы ретінде ПетроҚазақстан компания- сын атауға болады. 11-12 қыркүйекте Қытайдың CGTN жаңалықтар арнасының түсіру тобы «Бір белдеу, бір жол» бастамасына арналған деректі фильмнің бір бөлігін түсіру үшін Шымкент МӨЗ-ге барып келді.

• Қытай кәсіпорындарының консорциумы Алматы қаласының №2 ЖЭО-ны көмірден газға көшіру бойынша жаңғырту жобасы тендерін жеңіп алды.

• Жаңатас жел электр станциясы – Қазақстанның солтүстігі мен оңтүстігі арасындағы электр энергиясына сұраныс пен ұсыныстың бірқалыпсыздығын тиімді шешетін Қазақстан мен Қытай бірлесіп жүзеге асырып отырған Орталық Азиядағы жел энергетикасының ең ірі жобасы.

Қытай Халық Республикасының Алматыдағы бас консулы ▇▇▇▇ ▇▇▇ ▇▇▇▇▇ «Бір белдеу, бір жол» бастамасы туралы әңгімелеуде/ Генеральный консул КНР в Алматы госпожа ▇▇▇▇ ▇▇▇ рассказывает об инициативе «Один пояс, один путь»/ Consul General of the People's Republic of China in Almaty, Ms. ▇▇▇▇▇ ▇▇▇, talks about the "One Belt, One Road" initiative

Денсаулық сақтау

• Қазақстан азаматы Русланның қан тобы - резус-факторы теріс, Қытайда оны «панда қаны» деп атайды. 2009 жылдан бері ол қытайлық науқастардың дімкәстігін жою үшін жылына екі рет өз еркімен қан тапсырып келеді. Қытайдағы пайдаланушылар оны еркелетіп «Панда адам» деп атайды.

• Қазақстандық офтальмолог ▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ 20 жыл ішінде Қытайдағы Дацин офтальмологиялық ау- руханасында 200 мыңға жуық қытайлық науқасты қабылдаған. Риза емделушілер оны «Доктор Бек» деп атайды.

Сауда және ауыл шаруашылығы

• Қазақстан мен Қытай арасындағы екіжақты сауданың көлемі өте тез өсіп келуде, және 1993-2023 жылдар аралығында елдер бұл көрсеткішті 70 есеге арттыра білді.

• 2017 жылдың ақпанында Ляньюньган қаласына жүздеген тонна қазақстандық бидай тиелген арнайы астық пойызы келіп, қазақ астығын шығысқа экспорттаудың ірі арнасының құрылғанын белгіледі.

• «Бір белдеу, бір жол» құрылысы жылжып бара жатқан сайын көптеген қазақстандық ауылшаруашылық өнімдері Қытай-Еуропа пойыздарымен шетелге жөнелтіліп, кәсіпкерлеріміз үшін өткізу нарығын кеңейтуде.

Білім беру

• 2023

рында Азия»

жылдың

мамы-

«Қытай-Орталық

саммиті

барысында

Қытайдың Солтүстік-Батыс

политехникалық университеті Әл-Фараби атындағы Қазақ

ұлттық

Орталық

университетімен

Азиядағы

Қытай

университетінің бірінші фи-

лиалы болып өз филиалын ашу туралы келісімге қол қойды.

• 2023 жылдың наурызын- да Қытайда қазіргі заманғы қытайлық технологияларды пайдалана отырып, көлік са- ласында жоғары білікті ма- мандарды дайындайтын Қазақстанда бірінші «Лу Бань шеберханасын» құру бойын- ша Ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды.

• ҚР-да екі ел арасындағы достықты дамытуда және мәдениетаралық алмасуда маңызды рөл атқаратын бес Конфуций институты жұмыс істейді.

Технологиялар

• Қытайдың автомобиль брендтері Қазақстанда барған сайын та- нымал болып келуде. Ал кейбіреулері Қазақстанда әлдеқашан өндірілуде. Мысалы, 2022 жылы 15 қарашада Президент Қ.К.▇▇▇▇▇▇ Алматыда мультибрендті автомобиль зауытының құрылыс басын бастады.

• ҚР-да Қытайдың көптеген технологиялық алпауыттары ұсынылған. Көрмеде VIVO V25 жаңа өнімдерін, OPPO Reno сериясын іске тұсаукесерінен, сондай-ақ Xiaomi брендтік дүкендерінің ашылуынан сәттері түсірілді.

• 2022 жылдың қыркүйегінде Қазақстанда Digital Bridge форумы аясында Huawei алғашқы 5G «Digital Silk Road» көрме стендін салды.

• Huawei компаниясы Ақтоғай ауданында «Алтыналмас» контейнерлік деректерді сақтау және өңдеу орталығын салған, мұнда клиенттерге үздік АКТ шешімдері ұсынылуда.

• «Kunkun Digital Kazakhstan», CNPC отбасының ақпараттық технологиялар саласындағы бірінші шетелдік компаниясы, Қазақстанның әртүрлі мұнай-газ кәсіпорындарына жоғары техникалық деңгейлі қызмет көрсетеді.

Мәдениет

• CNPC-дің қаржылық қолдауымен салынған Астанадағы Қазақ ұлттық хореография академиясы қазақтың жаңа дарындарын ашу орнына айналды.

• «Композитор» – Алматыдағы қытай композиторы ▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇ мен қазақстандық музыкант ▇.▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ достығы туралы баяндайтын Қазақстан мен Қытайдың тұңғыш бірлескен көркем фильмі.

• Қазақстандық оқырмандар үшін Қытай жазушысы ▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇ «Осы өлкенің пейзаждары» романының қазақ тіліндегі нұсқасы басып шығарылды.

    8   2023 МҰНАЙШЫ

Бүкіл әлем

• Қытай мен Мозамбик бірлесіп салған Мапуту көпірі Африкадағы ең үлкен аспалы көпір болып табылады.

• Бразилияның Қытаймен Белу-Монтиде ультра жоғары кернеуді беру жөніндегі бірлескен жобасы әлемдегі мұндай саладағы ең ұзын жоба болып табылады. Ол Бразилияның 5 штаты мен 81 қаласы арқылы өтіп, 22 мил- лион тұрғынның электр қуатына деген мұқтаждығын қанағаттандырады.

• 20 миллион халқы бар Нигериядағы Лагос кептелістерге байланысты «Кептелістер қаласы» ретінде белгілі. Қытаймен бірлескен жеңіл рельсті көлік жобасы бастапқы үш сағаттық сапарды 25 минутқа дейін қысқартуға мүмкіндік берді.

• Мозамбик ауылшаруашылық технологияларының демонстрациялық орталығы – Қытай үкіметі көмек көрсетіп тұратын Африкадағы алғашқы осындай орталық. Ол жергілікті азық-түлік қауіпсіздігі мәселелерін шешуде маңызды рөл атқарады.

• Гобустандық фотоэлектрлік жоба Әзірбайжандағы 110 мың отбасын электр қуатымен қамтамасыз ететін алғашқы бірлескен ірі ауқымды энергетикалық жоба болып табылады.

• «Бір белдеу, бір жол» бастамасы шеңберінде Қытай мен Өзбекстан салған «Ангрен-Пап» теміржол туннелі жергілікті халықтың Ташкенттен Ферғанаға жету үшін басқа елдер арқылы жүруге мәжбүр болған тарихын аяқтады.

• Душанбе ЖЭО-2 – Қытай мен Тәжікстан арасындағы ынтымақтастықтың айтулы жобасы және екі халық арасындағы достық символы.

• Қытай-Ресей газ құбырының шығыс бағдары екі елдің энергетикалық серіктестігінің айтулы жобасы болып та- былады және «Қытай-Ресей ынтымақтастығының ғасыр жобасы» деген атпен белгілі.

Бұл мақаланың деректері БАҚ пен «Бір белдеу, бір жол» фотокөрмесі материалдарын қоса алғанда, ресми дереккөздерден алынды.

ІСТІҢ БАСЫН БАСТАҒАН ТҰЛҒАЛАР

Бүгін біз ондаған жылдар бойы мұнайшылар әулетінің ажырамас бөлігі болып келген әріптестерімізді зейнеткерлік демалысқа шығарып салудамыз. Олардың кәсіби сапарының аяқталуын мерекелей отыра, біз олардың бай тәжірибесімен, қосқан үлестерімен және ұмытылмас сәттерімен мақтана бөліскіміз келеді, сондай-ақ олардың компаниямыздың дамуы- на адалдығы мен қосқан үлесі үшін алғысымызды білдіреміз.

Сұрақтарға жауап берген ПетроҚазақстан жұмыскерлері:

Се▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, ▇ұрғылау бөлімінің бастығы, ПҚҚР

Ер▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇, ▇К-6У цехының 100-секциясындағы ЭЛОУ-АТ 5-ші разрядтық технологиялық қондырғылардың операторы, ПҚОП

Рахия Әбдібекқызы Ибраиымова, зауыттық зертхананың су-ауа және реагенттерді бақылау зертханасының 5-ші разрядты хим. талдау зертханашысы, ПҚОП

Са▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇, ▇оп жетекшісі, кеніштерді пайдалану, өндіріс департаменті, ПҚҚР

Әд▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇, ▇оп жетекшісі, техникалық қызмет көрсету тобы, өндірістік қызметтер, өндіріс департаменті, ПҚҚР

Ол▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇, ▇қпараттық технологиялар жөніндегі қызметтің телекоммуникациялар тобының аға инженері, ПҚОП

- Сіздің компанияда жұмыс істеген жылдар бойы компанияда сіз ерекше мақтан тұтатын қандай өзгерістер орын алды?

Са▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇: ▇ен өзімнің алғашқы вахтама Құмкөлге 1995 жылы 4 қазанда МГӨЦ-ке (мұнай-газ өндіру це- хына) 3-разрядты оператор болып келгенмін. Осы 28 жыл ішінде біздің цехта ғажап өзгерістер орын алды. Атап айтқанда, өндіру ұңғымаларын жаяу аралап шығудан және тауарлық мұнайды көлемдік-массалық әдіспен өткізуден бастап, өндірістік үдерістерді реттеудің автоматты жүйелерінің қолданылуына және тауарлық мұнайды МКӨЖ (мұнай көлемін өлшеу жүйесі) арқылы «ҚазТрансОйл» магистральдық мұнай құбырына өткізуге дейін. Бұл әрбір жұмыс түрі бойынша жан-жақты нұсқауларды құру және қызметкерлер құрамының әртүрлі бағдарламаларға (Дюпон, Қорғау, ҚМҚА) қатысу арқылы біздің жұмысымыздың қауіпсіздігін айтарлықтай арттырған ҚЕҚОҚ саласындағы үздіксіз жұмысты қамтиды. Бұған Қызылорда қаласының қалалық техникалық кітапханасында оқып алуға болатын пайдалану жөніндегі бір кітаптан OPITO бағдарламасы бойынша оқытуға, МГӨЦ қызметкерлер құрамының кәсіби деңгейін арттыру курстарына дейінгі қызметкерлер құрамын үздіксіз оқыту да кіреді. Сондай-ақ, оператор бөлмесіндегі МГӨЦ технологымен байланысу үшін телефоннан бастап компанияның барлық кен орындарындағы электрондық құжат айналымын енгізу мен ғаламторды қосуға дейінгі базалық болып саналатын, бірақ маңызды нәрселер кіреді.

Ер▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇: ▇енің жұмыс істеген жылдар бойы технологиялық үдерістердің өте қатты өзгеріп кеткеніне ерек- ше назар аударғым келеді. Мысалы, егер бұрын БӨАжА құрал-сайманы ескі үлгіде болса, қазір бұл - ТҮБАЖ. Яғни, барлық жұмыс жүйесі автоматтандырылып еңбек жағдайын едәуір жақсартты және, әрине, жұмыс үдерістерінің тиімділігін арт- тырды.

Се▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇

▇ұрғылау бөлімінің бастығы, ПҚҚР

Компанияда 36 жыл жұмыс істеді

Білімі:

• В.Ленин атындағы Қазақ политехникалық институты

Марапаттары:

• ҚР Энергетика министрлігінің «Қазақстан мұнайыны 120 жыл» медалі

• Президенттік сыйлық: Күміс жүлде (2008, 2014)

• CNPC басшылығының құрмет грамотасы

• ҚР Энергетика министрлігінің құрмет грамотасы

• ҚР Энергетика министрлігі мұнай-газ саласының «Еңбек сіңірген қызметкері» төсбелгісі

Ра▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇

▇ауыттық зертхананың су-ауа және реагенттерді бақылау зертханасының 5-ші разрядты хим. талдау зертханашысы, ПҚОП

Компанияда 39 жыл жұмыс істеді

Білімі:

• Қазақ-Өзбек инженерлік-гуманитарлық университеті

Се▇▇▇▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇: ▇әті түсіп, мен компанияның бүкіл түбегейлі өзгеріс жолын көре алдым – қазақстандық

«Оңтүстікмұнайгаз» ӨБ-дегі жұмыстан бастап, мен шетелдік менеджменттің (канадалық «Харрикейн Хайдрокарбонс» пен қытайлық CNPC) басқарған жылдары да жұмыс істедім. Әр жыл сайын еңбек жағдайларын, жұмыс өнімділігін және әлеуметтік аспектілерді жақсартып жатқан көптеген өзгерістер орын алып отырды. Қызметкерлер құрамын оқыту, жаңа технологияларды енгізу өндірістік үдерістерді тиімді етіп қана қоймай, біздің еңбек жағдайларымызды физикалық тұрғыдан жақсартты.

Ра▇▇▇ ▇▇▇▇▇▇▇▇▇▇: ▇ен зауытқа жұмыс істеуге сонау 1984 жылдың шілде айында келгенмін. Дәлме-дәл бір ай- дан кейін бізді жүз жылдық тарихы бар Самара МӨЗ-ге тәжірибе алуға жіберді. Шабыттанып, көп нәрсені үйреніп, жинаған тәжірибемізді өзіміздің МӨЗ-де үлкен ынтамен іске асыра бастадық. Қарапайым тұрмыстық нәрселерден ба- стап көп нәрсе өзгерді: жолдар болмай, жұмыс істеу үшін шалшық арқылы жүруге тура келіп, аяқ киіміміз батпаққа батып кететіні қазірде есімде. Зертхананың өзінде қыста өте суық болатын. Қазіргі таңда бізде тамаша жолдар мен жұмыс үшін ыңғайлы заманауи үй-жайлар бар. Зауыт аумағында қозғалуды жеңілдету үшін велосипедтер мен машиналар пайда бол- ды, инфрақұрылым дамыды, изомерлерлеу, Merox, кактрекинг, күкірт өндіру секілді көптеген жаңа қондырғы салынды. Зертханамыздағы технологиялар ауысты: бұрын біз барлық зертханалық жұмыстарды механикалық түрде жүргізетінбіз, мысалы, күкіртті зерттеуге толық 2 сағат уақыт кететін! Бүгінгі таңда автоматтандырылған талдауыштардың көмегімен біз бірнеше есе жылдамырақ жұмыс істей аламыз, демек өнімді тезірек жібереміз. Және, әрине, өнім түрлері көбейді.

Олег Осокин: Мен зауытқа жұмысқа тұрайын деп келгенде, бір цех жұмыс істеп тұрған болатын. Шынымды айт- сам, зауытқа көлік те бармаған, аялдамадан жаяу жүруге тура келді. Қазір бұл республикамыздағы ең ірі өндірістік кәсіпорындарының бірі, ал бұл мені мақтаныш сезіміне толтырады –қалыптасуына қосқан менің де еңбегім бар.

Әділбек Нұркішев: Мен кен орнында ӨҚБ (өндірістік қызмет көрсету базасы) сорғы учаскесінің жөндеуші темір ұстасы болып жұмыс істей бастадым – дәл сол кезде мен КУДУ сорғылары, сепараторлар және АРГО пештері және көптеген басқа канадалық жабдықты көрдім. Бәрі де тамаша сапалы болды - материалдар, жұмысқа арналған құрал-саймандар

Ержан Мырзанұлы Жаңабаев

ЛК-6У цехының 100-секциясындағы ЭЛОУ-АТ 5-ші разрядтық технологиялық қондырғылардың операторы, ПҚОП

Компанияда 39 жыл жұмыс істеді

Білімі:

• Шымкент совхоз техникумы

Марапаттары:

• «ҚазМұнайГаз» АҚ «Қайта өңдеу және маркетинг» Құрмет грамотасы

Самұрат Алматұлы Мадахметов топ жетекшісі, кеніштерді пайдалану, өндіріс департаменті, ПҚҚР

Компанияда 28 жыл жұмыс істеді

Білімі:

• Жамбыл гидромелиоративтік-құрылыс институтының

• филиалы

• Қызылорда аграрлық техникалық колледжі

Марапаттары:

• ҚР Энергетика министрлігінің «Қазақстан мұнайыны 120 жыл» медалі

• ПетроҚазақстан Президентінің Алғыс хаты

• Мұнайшылар күніне орай Қызылорда қ. облыс әкімдігінің

«Мұнай-газ саласын дамытуға қосқан елеулі үлесі үшін» Құрмет грамотасы

және, әлбетте, жаңа өндіру технологиялары. Компания қызметкерлерді біліктілікті арттыру курстарына жібере бастады, мен бұл курстарда адам ресурстарын, жобаларды, тәуекелдерді басқарудың негізгі қағидаттарын, сондай-ақ бүкіл әлемде пайдаланылатын мұнай өндірудің жаңа технологияларын оқып үйрендім. Вахталық қалашықтағы вахташылардың тұру жағдайлары да жақсарды: тұрғын корпустар, асханалар, монша-кір жуу кешені жөнделді, ауысымнан кейінгі жұмыскерлердің тамақтануы мен демалысы сапасы артты. Компания Тұзкөл, Арысқұм, Қызылқия, Майбұлақ атты басқа да кен орындарын игере бастады, қызықты жұмыстар да көбейді. Қытайлық CNPC компаниясы ПетроҚазақстанды сатып алған кезде мен әлдеқашан ТҚКБ жетекші инженер-механик болып жұмыс істеп жүргенмін. Қытайдың жаңа жабдығын көрдік. Мені әсіресе Банчи, Ротофлекс, WLift білдек-тербелме үлгілерінің түрлері, 3 мВт, 15 мВт қыздыру пештері таң қалдырды, мен алғашқылардың бірі болып олардың техникалық сипаттамаларын зерттеп, ҚАМ кен орындарында ұңғымалар мен объектілерінде монтаждап, іске қостым. Өте қызықты болды және бұл менің жұмысымның ең жарқын күндері болып шықты.

- Сіздің мансабыңыздағы қандай негізгі сәттер сізге табысқа қол жеткізуге және кәсіби маман атануға көмектесті?

Әділбек Нұркішев: Бұл менің жөндеуші темір ұстасынан техникалық қызмет көрсету тобының жетекшісіне дейінгі кезеңдегі компанияда жинаған бүкіл тәжірибем. Біліктілікті арттыру курстарында үздіксіз оқу. Сондай-ақ, өз күнделікті жұмысыңды жоспарлай, тапсырмалардың басымдылықтарын анықтай, қол астындағы жұмыскерлерді бақылап, жұмыстың дер кезінде және сапалы аяқталуын талап ете білу керектігін атап өткім келеді, сонда барлық мәселелер шешіліп, қойылған тапсырмалар орындалатын болады.

Самұрат Мадахметов: Біздің компания және Қызылорда облысындағы өзге де мұнай компаниялары бұрын кейіннен автокөлікпен тасымалдаумен жеке ұңғымалардың сағасында өндірілген ұңғымалық өнімдерді жинау тәжірибесімен айналыспаған. 2000 жылдың тамыз айында бізді, 4 МГӨЦ операторын – мені, М.Мәмбетовты, С.Жұмахметовты, Қ.Төребаевты жаңа Қызылқия кен орнына жіберді, мұнда төрт АТКО тұрғын вагоншасы мен №8 ұңғыма сағасында 2 жерүсті 50 текше метр сыйымдылықты орнату бойынша құрылыс-монтаж жұмыстарынан басқа тек дала ғана болған.

Бізге жаңа деңгейдегі мәселелерді шешуге тура келді. Дәл сол кезде ұңғыма сағасындағы ұңғымалық өнімдерді жинау үшін эстакадалардағы жинақтауыш сыйымдылықтар алғаш рет пайдаланылған болатын. Ол үшін ұңғыманың сағасында ұңғымалық өнімдерді жинаудың ашық жүйесіне көлденең сепараторды қосу және жолдық қыздырғыштар арқылы ұңғымалық өнімдерді қыздыру секілді көптеген жаңа затты жасауға тура келді. Сондай-ақ біз МАЦ ЖТЦ-тың сертифи- каттарына сәйкес көлемдік әдіспен ұңғымалар тәуліктік өндірісінің есебін жүргізуді қолдандық және мұнай өндірудің күнделікті есебінің нысанын енгіздік.

Серікбек Жылқаманов: Ресейдің Қиыр Солтүстігінде орналасқан Жаңа Уренгой кен орнында алған жұмыс тәжірибемнің арқасында маған Құмкөлде жұмысты жалғастыру оңайға түсті. Солтүстіктің арқасында шыңдалып, оңтүстік онша қиын болмады (күледі). Құмкөлде шетелдік мамандармен жұмыс істеп, қосымша дағдыларға ие болдым, ал бұл кейіннен менің мансабымның өсуіне ықпал етті - мен бұрғылау жөніндегі суперинтендант лауазымына көтерілдім.

Олег Осокин: Мамандығым ұнады және әлі де ұнайды. Менің пікірімше, жұмысқа күнделікті рахаттанып барып, осын- дай құштарлық жоғалмайтын кезде ғана кәсіпқой атануға болады. Біздің зауыт қарқынды дамып келуде, және әрдайым жұмыс істеу өте қызықты болып тұрды.

Рахия Ибраиымова: Біздің зауыт Қазақстанға мұнай өнімдерінің 30%-н береді, және біз бұл көрсеткішті қамтамасыз етуге күн сайын үлесімізді қосудамыз. Бұл үлкен жауапкершілік. Технологиялық өзгерістер енгізілген сайын көптеген қиыншылықтар орын алса да, жұмыс мен үшін әрдайым қызықты болып тұрды.

Әділбек Жанәбілұлы Нұркішев

топ жетекшісі, техникалық қызмет көрсету тобы, өндірістік қызметтер, өндіріс департаменті, ПҚҚР

Компанияда 22 жыл жұмыс істеді

Білімі:

• Жамбыл гидромелиоративтік-құрылыс институты

• Қызылорда мемлекеттік университеті

Марапаттары:

• ПетроҚазақстан басшылығының Алғыс хаты

• ПетроҚазақстан басшылығының Құрмет грамоталары

• «Құмкөл мұнай кен орнына 30 жыл» естелік мерейтойлық белгісі.

• «Қазақстан мен Қытай арасындағы мұнай-газ ынтымақтастығына 25 жыл» медалі

- Сіз қатысқан ең жарқын, ең қызықты жобаларыңыз қандай?

Олег Осокин: 2018 жылдағы зауытты жаңғырту. Ауқымды жобалар, жаңа жабдық, аздап қиынға түсті, бірақ қызықты болды! Ал, біз көріп отырған нәтиже - біздің жаңартылған кәсіпорын.

Самұрат Мадахметов: Қызылқияда МТП-нің (мұнайды тапсыру пункті) іске қосылуы – біз, МГӨЦ операторлары, мұнайды автоцистерналармен жинау және тасымалдау технологиялық үдерісінің қыр-сырын меңгеруге мәжбүр болдық. Біз алғаш рет БӨАжА жүйесінде ілеспе газдың қолданылуымен «Арго» төрт текшелік көлденең сынақ сепараторымен жұмыс істей отырып, Құмкөлде МДАЦ-қа шығарылатын мұнайдың МАЦ ЖТЦ-тың сертификаттарының ескерілуімен МТП-де көлемдік-статикалық әдіспен өндіруді есептеп шығаруды бастадық.

Сондай-ақ, Майбұлақтағы МТП-нің іске қосылуы – мұнайды жинау, дайындау және МТП-ге айдау жүйесі және ГКЖЦ-те электр энергиясын өндіру және газды кәдеге жарату жүйесі кіретін компаниямыздың жобаларының бірі. Майбұлақтағы МТП-ден мұнайды жинау, дайындау және Арысқұмдағы МДАЦ-қа тасымалдау ерекшеліктерін ескере отырып, жобалау және құрылыс сатысында бірқатар толықтырулар енгізілді. «Дельта В» жүйесімен жұмыс істеу, өндіруші ұңғымалардан ұңғымалық өнімдерін өндіру, тауарлық мұнайды жинау, дайындау және Арысқұмдағы МДАЦ-қа айдау және ілеспе газды ГКЖЦ-ке бұрумен қойнауқабатты суды БШСС-қа (блоктық-шоқтық сорғы станциясы) айдаудан бастап толық үдеріске тікелей қатысу тиімді болды.

Сондай-ақ, Майбұлақ кен орнында қойнауқабаттық суды сулану деңгейі жоғары жеке ұңғымалардағы жинақтауыш сыйымдылықтардан ағызуды және БШСС-қа айдауды қолдандық.

Кейінірек Майбұлақтағы МТП-ден Арысқұмдағы МДАЦ-қа дейінгі кәсіпаралық құбыржолда алғаш рет 4 дюймдік шыны талшықты құбырдың учаскесін пайдалану қолданылды.

Құмкөлде технологиялық бөлімнің бастығы болып жұмыс істеп жүргенде – Батыс Тұзкөлдегі №1 ГҚ-ні, Батыс Тұзкөлдегі

№1 ГҚ-ден Құмкөлдегі МДАЦ-қа дейін мұнай құбырын және Батыс Тұзкөл кен орнының №1 ГҚ-дегі БШСС-ті іске қосуды атап айтар едім.

Әділбек Нұркішев: Мен үшін ең қызықты жоба болып Оңтүстік-Шығыс Қызылқия бөлігі кен орнында тұрғын кенттің құрылысы табылды, себебі бұл жобамен – жобалауға тапсырмадан бастап объектіні мемлекеттік комиссияға өткізуге дейін – мені қоса алғанда, ТҚКБ қызметкерлері айналысты, ал мен (алғашқы мамандығым «инженер-құрылысшы» арқасында) объектінің құрылысына тікелей жетекшілік еттім.

Ержан Жаңабаев: 1985 жылы зауытымыздың жүрегі ЛК-6У С-100 қондырғысы іске қосылды. Менің МӨЗ үшін осын- дай тарихи оқиға болып табылатын оның іске қосылуына қатысу сәті түсті. 1999 жылы №2 цехта УЛТК қондырғысын іске қосуға да қатыстым. Мен үшін бұл оқиғалар естен кетпес.

Рахия Ибраиымова: Зауыт соңғы жылдары ұшыраған ауқымды жаңғырту зауытымызды, жұмысымызды түбегейлі өзгертті.

Серікбек Жылқаманов: Құмкөл, Керуенші және Тұзкөл кен орындарында ұңғымаларды бұрғылаудың басталуы. Әрбір осындай жоба компанияға кейіннен жаңа мұнай өндіруге жәрдемдесті.

- Мансабыңыздың басына қайта орала алған болсаңыз, жас өзіңізге қандай кеңес берер едіңіз?

Әділбек Нұркішев: Мен осындай өмір жолын бастан кешкеніме өкінбеймін. Егер мен өз мансабымның басына қайта орала алған болсам, бір кеңес берер едім - шетел тілдерін үйрену. Шетел тілін білу арқылы шетелдік серіктестермен оңай тіл табысып, тікелей келіссөздер жүргізуге, жаңа білім алып, жұмысыңызда табысқа жете алуға болады.

Серікбек Жылқаманов: Менің ойымша, бәрі дұрыс болды және мен дұрыс қадам басып, біртіндеп тәжірибе жинақтап, алға жылжып тұрдым.

Олег Валентинович Осокин

ақпараттық технологиялар жөніндегі қызметтің телекоммуникациялар тобының аға инженері, ПҚОП

Компанияда 40 жыл жұмыс істеді

Білімі:

• ҚазХТИ

Ержан Жаңабаев: Мен дәл қазіргідей жаңа технологияларды, технологиялық сұлбалардағы барлық жаңартпаларды зерттеуге, жұмыстан қорықпай, мүмкіншілігінше аға әріптестерімнің тәжірибесінен үйренуге тырысар едім, мұның бәрі мен үшін әрдайым кәсіби өсуімнің маңызды аспектілері болды.

Самұрат Мадахметов: Біздің компанияда 28 жылдық еңбек қызметімнің әртүрлі жағдайлар орын алды, бірақ әрбір әрекетті өндірістік қажеттілік мәжбүр еткен, бұл кейде әріптестермен қарым-қатынастың эмоционалдық градусының жоғарылауына әкеліп тұрған. Бәлкім, кейбір жағдайларға эмоциямды аса көрсетпей жауап қайтаруға кеңес берер едім.

Олег Осокин: Бастапқыда мен зауытта соншама ұзақ уақыт бойы жұмыс істеуді жоспарлаған жоқпын. Мен өзімді басқа жерде сынап көруім керек деп ойлағанмын. Бірақ егер қайта оралып, өзіме кеңес бере алар болсам, бір ғана кеңес берер едім - мұнда келгенім дұрыс болды, таңдауым дұрыс болды.

Рахия Ибраиымова: Мен ешнәрсеге өкінбеймін, жұмыс істеген жылдарым қызықты болды.

- Алдағы жоспарларыңыз қандай, еңбек қызметіңізді аяқтаған соң уақытыңызды қалай өткізбексіз?

Самұрат Мадахметов: Менің зейнетке шыққаннан кейін өмірім күрт өзгереді деген ойым жоқ, тек енді вахтаға барудың қажеті жоқ. Сонымен қатар, бос уақыт болса, қызығатындай көп нәрсе бар. Менің енді сағынатыным – кең- байтақ даланың көрінісі, әр уақытта әр түрлі, бірақ әрқашан сондай әдемі болып тұратын арайлап күннің атуы мен батқан сәттері. Өйткені, қалада күн ғимараттардан көрінбейді.

Ержан Жаңабаев: Мен ата болып, немере сүюді күтемін, рахаттанып демаламын және әрқашан да уақытым жетпеген нәрсемен айналысамын.

Олег Осокин: Әлбетте, жұмыс істегенде көп уақыт жұмысқа кетеді. Оның үстіне оқу бар. Отбасыма көп уақыт бөле ал- мадым. Балаларым өсіп, немерелерім ер жетіп жатыр. Зейнетке шыққан соң бар уақытымды шөберелеріме арнауға, бы- лайша айтқанда, балаларыма, немерелеріме бермегенімнің орнын толтыруға тырысамын деп үлкен үміт артамын.

Серікбек Жылқаманов: Демалып, немерелерімді өсіремін.

Әділбек Нұркішев: Жақын болашаққа деген жоспарым жоқ, әзірге үй шаруасымен айналысамын, сонан соң көрерміз. Мен немерелеріммен көбірек уақыт өткізетініме өте қуаныштымын, өйткені көптеген ата-аналар сияқты мен де балала- рыма көп уақыт бөле алмадым.

Рахия Ибраиымова: Отбасыма көбірек уақыт бөліп, демаламын, өмірден ләззат аламын.

- Компания мен әріптестеріңізге айтар тілегіңіз.

Ержан Жаңабаев: Ұжымға табыс және мәселелерді шешуде береке-бірлік тілеймін. Компаниямыздың өркендеуіне және өнімдер алуантүрлілігінің көбеюімен өндіріс қуатының кеңеюіне тілектеспін.

Самұрат Мадахметов: Компаниямызға қаржылық тұрақтылық пен өркендеу, ал барлық жұмыскерлерге еңбек қызметінде табыс, мансаптық өсу және отбасылық амандық тілеймін. Біздің балалар ата-аналарының ПетроҚазақстанда жұмыс істейтінін мақтаныш етіп, әрдайым осында жұмыс істеуге ұмтылсын.

Рахия Ибраиымова: Қандай болса да қиындықтарға қарамастан, компанияның Қазақстандағы ең озық компаниялардың бірі болып қала беруін тілеймін. Мен үшін екінші жанұяға айналған ұжымыма еңбекқор, шынайы, білімқұмар болып, жаңа білімге ұмтыла берсін деп тілегім келеді.

Серікбек Жылқаманов: Барлық әріптестеріме зор денсаулық, еңбектеріне табыс, ал компанияға өркендеу тілеймін! Әділбек Нұркішев: «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» компаниясына одан әрі өркендеуін және мұнай өндірудің тұрақты болуын тілеймін. Компанияның барлық жұмыскерлері үшін ең бастысы – зор денсаулық, жұмыста және жеке өмірлерінде табыс, мансаптық өсу және аман-есендік. ТҚКБ қызметкерлеріне қосымша бөлімнің құрылған күннен ба-

стап қалыптасқан дәстүрлері мен ережелерін әрдайым сақтап тұруларын тілеймін.

Олег Осокин: Қымбатты әріптестер! Баршаға сәттілік, жоғары жалақы және жеке амандық тілеймін. Компаниямызға қарқынды даму мен жоғары өндіріс деңгейлеріне жетуін тілеймін!

ПЕТРОҚАЗАҚСТАН КОМПАНИЯЛАР ТОБЫНЫҢ ДӘСТҮРЛІ ӘЛЕУМЕТТІК ЖОБАЛАРЫ

ПетроҚазақстан компаниясының өнерді, спортты және білім беруді қолдаудан бастап халықтың осал топтарға көмек көрсетуге дейінгі салалардың кең ауқымын қамтитын өңірлік те, республикалық деңгейде де жобаларды жүзеге асыра тұра, өзінің ауқымды демеушілік қызметімен атағы шыққан.

Осы нөмірде біздің ПҚҚР, ПҚОП және ПҚОСИ үш бөлімшемізде іске асырылып жатқан осындай бірнеше қызықты жо- ба туралы әңгімелеп бергіміз келеді.

Болашақ ұрпаққа деген қамқорлық: 22 жыл бойы ПҚҚР «Балдәурен» балабақшасына қолдау көрсетіп келуде.

Сонау 2001 жылы «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» компаниясы Қызылорда облысының Жаңақорған ауданында орналасқан «Балдәурен» балабақшасын өз қанатының астына алған болатын.

Қазіргі таңда балабақшаға көп балалы және жағдайы төмен отбасылардан 50 бала, сондай-ақ жетім балалар барып жүр. Жобаның басты мақсаты – балаларға бақытты балалық шақ сыйлап, олардың лайықты білім алуына жәрдемдесу. Ал олардың аналары мен әкелеріне - өңірдің дамуына үлес қосып, толыққанды жұмыс істеуге мүмкіндік жасап бе- ру. «Балдәурен» балабақшасы жағдайы нашар, күнкөріс деңгейінен төмен тұрып, әлеуметтік көмек алатын көп балалы отбасылардың балаларын қабылдайды.

Осы 22 жыл бойы ПҚҚР балабақшаны барлық қажетті затпен қамтамасыз ете отыра (заманауи құрал-жабдық, төсек- орын жабдығы, қызметкерлердің жалақысы), мекеменің жұмыс істеп тұруына жұмсалатын шығындарды толығымен өтеп келуде. Балалар үшін ойыншықтармен және құрал-жабдықпен жабдықталған тамаша ойын алаңшалары бар, олар тәулігіне үш мезгіл дәмді, түрлі тамақпен қамтамасыз етіледі.

Бұдан басқа, жылдар бойы ғимаратқа күрделі жөндеу жүргізіліп, жылыту жүйесі ауыстырылып, балабақша металл мозаикалық қоршаумен қоршалған. Мұнайшылар қауіпсіз әрі ыңғайлы болу үшін балаларды автокөлікпен қамтамасыз етті. Аулада балалар төбешіктері, күркелер орнатылған, үй-жайлар түрлі-түсті теледидарлармен, бейнемагнитофондар- мен, музыкалық орталықпен және концерттік аппаратурамен жабдықталған, мәдени іс-шараларды өткізуге арналған жабық алаң салынды.

«Ата-ананың ризашылығын сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес», - деп Жаңақорған қаласының тұрғыны, көп бала- лы ана, Лиза Қойбахова «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» компаниясына алғысын білдірді. – «Мұнайшылар біздің

«Балдәурендегі» балаларымызды барлық затпен қамтамасыз етіп жүр. Демеушілерімізге қамқорлығы мен ілтипаты үшін, ал балабақша қызметкерлеріне балаларымызды тәрбиелеуге жанын салып жатқандары үшін рахмет».

Осы жылдар ішінде мекеме тәрбиешілері 7900-ден астам баланы мектепке дайындап жіберген. Балаларды дайындау сапасы өте жақсы, «Балдәурен» түлектерін өңірдегі білім беру мектептері де, спорттық бағыттағы мектептер де қуана қабылдауда. «Балдәурен» жетекшісі Айсара Нәлібай бір сұхбатында: «Мұнайшылардың жан-жақты қолдауының арқасында балабақшамызда бүлдіршіндеріміздің мектепке дейінгі білім деңгейі өте жоғары. Бұл жалпы білім беретін мектептер мен интернаттар мұғалімдерінің пікірі. Сондықтан ұстаздарымыздың тынымсыз еңбегінің арқасында біздің «Балдәурен» аудандағы үздік орталықтардың бірі болып саналады» - деп атап өткен.

Дәстүр бойынша жыл сайын «Балдәурен» түлектерін жаңа мектеп өміріне шығарып салып, игі тілектермен бірге ПҚҚР компаниясы мерекелік іс-шарада балаларға барлық қажетті оқу құралдары салынған мектеп дорбаларын сыйға тартады.

    15   2023 МҰНАЙШЫ

Біздің жүрегіміздегі өнер: ПҚОП және «MEIR» балет мектебі

14 жыл бұрын ПҚОП және «MEIR» Қазақстандағы алғашқы балет мектебі арасындағы ынтымақтастықтың тарихы ба- сталды. 1998 жылы белгілі педагог-хореограф, ҚР Еңбек сiңiрген өнер қайраткерi Б.Ә.Мейірбеков негізін қалаған «MEIR» мектебі бүгінгі күнге дейін еліміздегі жалғыз жеке хореографиялық өнер мекемесі болып келуде.

Мектеп классикалық, қазақ, халық-сахналық, заманауи және бал билері пәндері бойынша жұмыс істейді. Оқу үдерісі ба- рысында бақылау сабақтары мен көшіру емтихандары, жыл сайынғы есеп беру концерттері мен көшпелі өнер көрсетулер үнемі өткізіліп тұрады. Сегіз жылдық оқу курсын аяқтаған соң мемлекеттік үлгідегі куәлік беріледі. Осы жылдар ішінде мектеп жүзден астам шәкіртті тәрбиелеп шығарды, олардың көпшілігі хореография мен балет өнерін өздерінің болашақ кәсіби мансап ретінде таңдап, бүгінде еліміздің үлкен сахналарында жұмыс істеп, отандық мәдениеттің дамуына өз үлестерін қосуда.

Сайрам ауданына қарасты №4 балалар үйінің тәрбиеленушілері де балет мектебінде тегін оқытылып, балаларды тасы- малдаумен ПҚОП айналысты.

«MEIR» беделді байқаулардың бірнеше дүркін жеңімпазы, жыл сайын қазақстандық және халықаралық фестивальдар мен байқауларда жеңіп, түрлі құрметті атақтарды алуда. Мысалы, 2008 жылы балет мектебі өңірлік деңгейде «Жылдың үздік өнер және мәдениет мекемесі» атағын алса, 2015 жылы Дубайда өткен «Дарындар салюты» Халықаралық байқауының ла- уреаты, 2017 жылы «Fiestalonia Almaty -2017» Халықаралық байқауының лауреаты, «Қазақстан раушандары», «Қазақстан дарындары», «Жұлдыздар әлемі» және «Grand Premium» халықаралық байқауларының жеңімпазы атанды.

Өзінің әрекет еткен жылдарында «MEIR» басқа шығармашылық топтармен бірге де, өз бетімен де 500-ден астам мәдени- көпшілік науқанды өткізді. Шымкенттегі ірі мәдени сахналарда өтетін оқу жылының соңындағы дәстүрліге айналған көрсетпе есеп беру концерті жарқын оқиға болып саналады.

2014 жылы бұл да ПҚОП көмегінің арқасында мүмкін болған, қала тұрғындары үшін осындай сыйлық, өнердің сиқырлы лебі болып жас балериналардың П.И.Чайковскийдің «Щелкунчик» бір актілі балетінің балет мектебінің 15 жылдығына арналған талғампаз қойылымы табылды.

«Біз «ПетроҚазақстан Ойл Продактс» компаниясына мектебімізге ұзақ уақыт бойы қолдау көрсетіп және бізге сенім ар- тып келе жатқаны үшін шын жүректен шексіз алғысымызды білдіреміз! Сіздердің көмектеріңіз дарындарды ашып, арман- дарды орындап қана қоймай, жарқын еліміздің өнерінің дамуына баға жетпес үлес қосуда. Мектебімізде жолын бастаған дарынды түлектеріміз қазіргі таңда еліміздің жетекші шығармашылық университеттерінде табысты білім алып жатқанын мақтан тұтамыз», – деді балет мектебінің директоры Ламиля Мейірбекова.

2023 жылы 10 маусымда Шымкенттегі «Түркістан Сарайында» кезекті жарқын мереке – «MEIR» балет мектебінің дарын- ды оқушыларының жылдық есеп беру шығармашылық концерті өтті.

Бибігүл Төлегенова және ПетроҚазақстан. Достық пен ынтымақтастыққа 16 жыл.

ПетроҚазақстанның аты аңызға айналған қазақ опера әншісі Бибігүл Төлегеновамен ынтымақтастығы 2007 жылы ком- пания Бибігүл Төлегенованың Халықаралық вокалисттер байқауының серіктесі атанғаннан кейін басталып, жылдар өте келе берік достыққа ұласты. Бибігүл Ахметқызы өзі бірнеше рет былай атап өткен: «Мені және ПетроҚазақстанды көп жылғы ынтымақтастық тарихы біріктіреді. Олар – менің Халықаралық вокалисттер байқауымның тұрақты демеушілері».

Қазір ұлттық жобаға айналған бұл байқау жастарды эстетикалық тұрғыдан тәрбиелеп, классикалық және халық музы- касына назар аударуды көздейді. Ол жас дарындарды айқындауға мүмкіндік береді, қазақ классикалық өнерінің беделін көтереді, сондай-ақ Қазақстанның шығармашылық саласындағы ең маңыздыларының бірі болып саналады.

Қатысушылардың орташа жасы - 20-дан 35-ке дейінгі аралықта, өйткені опера әншілерінің мансабының шыңы, әдетте, жастың 35-ке келген уақытқа түседі. 2000 жылы құрылған бұл байқауға қатысушылардың географиясы Қазақстан шека- расынан әлдеқашан асып кеткен. Байқауды өткізудің әртүрлі жылдары оған қатысушылардың арасында Қазақстан, Ре- сей, Қытай, Корея, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Армения, Молдова, Моңғолия, Германия, Чехия, Болгария, Литва елдерінің дарындары болды. Байқаудың көптеген лауреаттары Қазақстанда ғана емес, сондай-ақ шетелде – Австрияның, Англияның, Словенияның, Кореяның ірі опера сахналарында сұранысқа ие әншілерге айналды, Үлкен және Мариинский театрларында ән шырқайды. Көптеген жастар үшін бұл жарыс олардың мансабындағы тұғыр болды.

Байқау жеңімпазы атану оңайға соқпайды – тек іріктеу кезеңінде барлық қатысушылар операдан, кантатадан, IX-XX ғғ. классиктерінен және басқа жанрлардан 4 шығарманы орындаулары тиіс. Бұл турда байқауға қатысушылар міндетті түрде Бибігүл Төлегенованың репертуарынан Брусиловскийдің «Қос қарлығаш», Рахмадиевтің «Таң самалы», Байқадамовтың

«Сүйген сәулем» сияқты туындыларын орындайды. Келесі кезең – симфониялық оркестрдің сүйемелдеуімен Батыс Еуро- па композиторының, орыс композиторының немесе Қазақстан композиторларының операсынан кеңейтілген ариялар- ды қамтитын соңғы тур.

Биыл 2023 жылдың 11-17 қыркүйегі аралығында Алматы қаласында орын алған Бибігүл Төлегенованың ХІІ Халықаралық вокалисттер байқауы өтті. Қатысуға 70-тен астам үміткер өтініш білдіріп, байқауда 66-сы өнер көрсетті - бұл 11 елден кел- ген жас дарындар.

Бибігүл Ахметқызы Төлегенова төрағалық еткен беделді қазылар алқасының құрамына түрлі елдердің өнер саласының өкілдері кірді: ҚР Халық әртісі Б.А.Жаманбаев, Люксембургтен келген опера дивасы Е.Заремба, Форо Бонапарт Музыкалық академиясының профессоры А.Гусев, Прага Мемлекеттік операсының солисі Д.Басыров, Грэмми сыйлығының лауреаты Вирджинио Федели, Мәскеудің Гнесин атындағы музыка академиясының вокал оқытушысы және көптеген халықаралық байқаулардың қазылар алқасының мүшесі Цзян Шанжун.

Бибігүл Ахметқызының өзі атап өткендей: «Бибігүл Төлегенованың Халықаралық вокалисттер байқауы Бибігүл Төлегенова туралы емес, Қазақстан туралы, бұл байқау – бүкіл елдің игілігі. Байқау Қазақстанның беделін көтереді. Бүкіл әлем Қазақстанның мұнайға, газға, уран мен нанға ғана емес, мәдениеті мен жоғары классикалық өнеріне де бай екенін білетін болады. Бұл – Орталық Азия аймағындағы жалғыз бірегей классикалық өнер байқауы, және мен алыс-жақын шетел- ден бізге көптеген дарындардың келетіндеріне өте қуаныштымын».

2023 жылы байқаудың Гран-при және лауреат атағын Әзірбайжаннан келген жас орындаушы М.Тагизаде иеленді. 1-ші, 2-ші және 3-ші сыйлықтардың лауреаттары мен лауреат атағының иегерлері, сондай-ақ арнайы жүлделерге ие болған байқауға қатысушылар аталды. Лауреаттар қатарында дәстүр бойынша болашақта бүкіл дүние жүзінің опера сахналарын- да жарқырайтыны сөзсіз Қазақстан, Қытай, Әзірбайжан және Армения өкілдері бар.

Халықаралық вокалшылар байқауын қолдаумен қатар, ПетроҚазақстанның Бибігүл Ахметқызымен бірлескен тағы бірнеше жобасы бар.

2010 жылы компанияның қолдауымен Бибігүл Төлегенованың үздік туындылары жазылған «Сүйікті әндер» дискісі жарыққа шықты.

2012 жылы ПетроҚазақстан И.Серкебаеваның авторы болған «Бибігүл Төлегенова: сүйіспеншілік, үміт және сенім» өмірбаяндық кітабының – әншінің өмірі мен шығармашылық жолы туралы естеліктері бойынша алғашқы кітабының бас демеушісі атанды.

2013 жылы ПетроҚазақстан компания қызметкерлері мен серіктестері үшін Алматыдағы аты аңызға айналған Абай атындағы МАОБТ ғимаратында ұйымдастырған «Бибігүл Төлегеновамен бірге Наурыз» концерті көпшіліктің есінде қалғаны сөзсіз.

KAZAKHSTAN ENERGY WEEK – 2023

3 қазанда, іс-шараның алғашқы күні, KAZENERGY Әйелдер энергетикалық клубының дәстүрлі бо- лып кеткен «EmpowerHER Energy forum» VI форумы өтті. Форум спикерлері рөлін ҚР аумағында жұмыс істейтін энергетикалық компанияларда түйінді ла- уазымдарды иеленетін әйелдер атқарды. Әйелдер клубына қатысушылар әйелдердің әлеуметтік және экологиялық нәтижелерді бастамалауға және оларға қол жеткізудегі рөлін, корпоративтік басқарудағы гендерлік теңдікті қамтамасыз ету, мансап пен отбасы арасындағы теңгерімді табу, ұйымдарда әртүрлілік пен инклюзивтілікті іздестіру мәселелерін талқылады.

Биылғы жылдың 3-6 қазан аралығында елорданың EXPO Конгресс Орталығында өткен XV Еуразиялық KazEnergy форумының айтулы бастамаларының бірі болып Қазақстан өңірлерінің энергетикалық мүмкіндіктерін таныстыру бойынша «Инвестициялық сенімді құру» іс-шарасы табылды. Бүкіл ел облыстарының инвестициялық жобаларының таны- стырылымы үшін бірыңғай алаң Қазақстан ғана емес, бүкіл Орталық Азия мен Каспий маңы мемлекеттерінің ауқымында алғаш рет ұйымдастырылды.

Мүдделі тараптар – халықаралық қорлар, қаржы институттары, қазақстандық және шетелдік инвестициялық компаниялар еліміздің аймақтарының энергетикажәнемұнай-газсалаларындағықызықтыжо- баларымен таныса алды. ҚР әрбір өңірі инвестициялық диалогтың шекарасын кеңейтуге және жаңа инвестор-

ларды тарту үшін қосымша әлеуетті ашуға мүмкіндікке ие болды. Енді инвесторлар негізгі инфрақұрылымдық жобаларға, соның ішінде бүкіл ел бойынша стратегиялық ЖЭО кешендерінің желісін жаңғыртуға, сондай-ақ электр энергетика- сы, заманауи көмір генерациясы және атом өнеркәсібін қоса алғанда, бірқатар энергетикалық саладағы өзге де тиісті жобаларға қатысу мүмкіндігіне ие болды.

Жалпы, KazEnergy Форум бағдарламасы пленарлық отырыстарды, министрлік және стратегиялық сессияларды, дөңгелек үстелдерді қамтыды. ӘЭК, БҰҰ ЕЭК, IRENA, Энергетикалық Хартияны қоса алғанда, ірі халықаралық ұйымдармен бірлескен сессиялар және тақырыптық таңғы астар өткізілді. Қызықты формат болып Energy Podcast - сала мамандары үшін мәселенің тақырыбының тереңіне бататын егжей-тегжейлі сессиялар танылды.

Форум демеушілерінің қатарында Теңізшевройл, NCOC, Shell, CNPC, Karachaganak компаниялары болды. Форумға ПетроҚазақстанның атынан «ПетроҚазақстан Инк.» Президенті Ян Миньюй мырза, Стратегиялық коммуникациялар мен мұнай өңдеу жөніндегі вице-президент Е.Қайржан мырза мен Геологиялық барлау жөніндегі вице-президент Қ. Құлбатыров мырза және компанияның басқа да өкілдері қатысты.

KazEnergy Форумының басты оқиғасы дәстүр бойынша 4 қазанда өткен Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев, бірқатархалықаралықұйымдардыңбасшылары, сондай-ақ«ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚБасқарма Төрағасы Мағзұм Мырзағалиев

KAZENERGY әйелдер энергетикалық клубының «EmpowerHER Energy » форумында/

    19   2023 МҰНАЙШЫ

На Форуме Женского энергетического клуба KAZENERGY «EmpowerHER energy forum»/

At the KAZENERGY Women's Energy Club “EmpowerHER energy forum”

5-6 қазанда қатарынан 7-ші рет өткізіліп отырған

«Student Energy Challenge» зияткерлік байқауы өтті. Командалардың жобалары энергетика, жаңа техноло- гиялар, экология, қоршаған ортаға шығарындыларды азайту, сондай-ақ қалдықтарды басқару және қайта өңдеу салаларындағы мәселелерді шешуге бағытталған болатын. Жарияланған 15 команданың 4-і – М.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің, С.Өтебаев атындағы Атырау мұнай және газ университетінің, Назарбаев Университетінің және Қазақстан-Британ техникалық университетінің командалары жеңімпаз атанып, 5000 АҚШ доллары көлемінде грант алды.

пен CNPC Директорлар кеңесінің Төрағасы Дай Хоу- лян сөз сөйлеген Пленарлық отырыс болды. Тараптар жаһандық энергетикадағы ағымдағы сын-қатерлердің ескерілуімен, белгісіздік жағдайында саланы дамытуға қатысты негізгі мәселелерді талқылады. Талқылаудың мақсаты – тұрақты және тиімді энергетикалық жүйені құру үшін жаңартпашыл тәсілдер мен шешімдерді табу. Отырыс барысында энергетикалық қоржынның алуан түрлілігі, климаттың өзгерістері, жаңартылатын энер- гия көздерін дамыту және энергия тиімділігін арттыру мәселелері де талқыланды.

4 қазанда Қазақстан, Әзірбайжан, Ресей, Өзбекстан, Беларусь, Тәжікстан, Пәкістан және Мьянма Одағы Республикасының энергетика министрлері мен осы ведомстволардың жоғары лауазымды тұлғалары қатысқан ШЫҰ Энергетикалық форумы өтті. Сес-

сияларда мұнай-газ өнеркәсібі, электр энергетикасы, атом энергетикасы, баламалы энергия көздері саласындағы ынтымақтастықты тереңдетуге, сондай-ақ энергияны үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру мәселелерін шешуге ерекше көңіл аудара отырып, ШЫҰ-ға мүше мемлекеттердің энергетикалық ынтымақтастығын дамытуға стратегиялық көзқарастар мәселелері талқыланды.

Форумның тағы бір естен кетпес оқиғасы болып «Қазақстан серіктестерінің күндері» табылды. Әңгіме 2023 жылы Қазақстанның Бразилияны, Еуропалық Одақты, Индонезияны, Катарды, Кувейтті, Словакияны, Тәжікстанды, Чехияны қоса алғанда әлемнің бірқатар елдерімен дипломатиялық қарым-қатынас орнатқанына 30 жыл толатынында. KAZENERGY қауымдастығының, ҚР Үкіметінің, еліміздің серіктес елдерінің үкіметтері мен дипломатиялық өкілдіктерінің, сондай-ақ ҚР энергетика саласында жұмыс істейтін компаниялардың бірлескен жобасына айналған «Серіктестер күндері» энерге- тика саласындағы ынтымақтастықты кеңейту мүмкіндіктерін және қиыншылықтарды шешу жолдарын талқылаудың та- маша алаңы болып шықты.

Дәстүр бойынша, Форумның күн тәртібі жаһандық энергетиканың ең өзекті мәселелерін қозғады. Солардың бірі МЭЕҰ+ елдерінің жыл соңына қарай мұнай өндіру көлемін қысқарту болды, бұл бастамаға Қазақстан да қосылды. Іс жүзінде бұл мұнай нарығы бүкіл 2023 жыл бойы қысым астында болып, баррель құны көтеріліп тұратынын білдіреді. Мұнай өндіруші елдер, соның ішінде Қазақстан жоғары бағаларды ұстап тұруға және өз кірістерін арттыруға, әлбетте, мүдделі.

Экономиканы геосаясат анықтайды, соңғы 2 жыл соның айқын дәлелі болып шықты. Халықаралық шиеленіс экономикалық өсудің бәсеңдетуіне және құлдырауға әкеліп соқтырды. Сауда соғыстары, энергетикалық дағдарыс, ин- фляция, әлеуметтік толқулар – бүгінгі таңда, өкінішке орай, дүние жүзіндегі барлық дерлік елдер үшін күнделікті шындық. Геосаяси текетіреске тартылмаған елдердің әлеуеті жаңаша ашылуы мүмкін. Олардың қатарында жеткілікті көмірсутек ресурстарына ие және мұнайдың экспорттық мүмкіндіктерін дамытуға ұмтылатын Қазақстан да бар.

Сарапшылар жиналысы. ШЫҰ/Экспертное заседание. ШОС / Expert meeting. SCO

    20   2023 МҰНАЙШЫ

KAZENERGY

Еуразиялық

Форумының тарихы 2006 жылы

басталған. Форум Каспий және Орталық Азия өңірлеріндегі энергетика секторындағы ба- сты халықаралық шара болып табылады. Іс-шара жыл сай- ын 50-ден астам елді ұсынатын 300-ден артық компаниядан 2,5 мыңнан астам делегаттың наза- рын аударады. Көптеген жылдар бойы Форумның қонақтары бо- лып беделді саяси қайраткерлер мен әлемге әйгілі сарапшылар келеді.

Энергетика министрі А.Сәтқалиевтің ШЫҰ энергетикалық форумында сөз сөйлеуі/ Выступление Министра энергетики А.Саткалиева на энергетическом форуме ШОС/ Minister of Energy A. Satkaliev’s speech at the SCO energy Forum

Сондай-ақ, сарапшылар көмірсутек ресурстарына сұраныстың Батыстан Шығысқа қарай қайта бағдарлануын атап өтті. Геосаяси оқиғалардан басқа, бұған экономикалық өсу географиясының ығысуы септігін тигізеді. Батыста экономикалық өсу бәсеңдеп келуде, ал Шығыста ол қалпына келе жатыр, бұл энергетикалық ресурстарға сұраныстың артуына да себепші болады. Осыған байланысты Қазақстанның басымдықты міндеті болып мұнай экспорты бағдарларын әртараптандыру табылады. 2022 жылы ҚР Президенті Қ.Қ.Тоқаевтың тапсырмасы бойынша ҚР Энергетика министрлігі Транскаспий бағдарын дамытуды, Атырау-Самара магистральдық мұнай құбыры арқылы солтүстік бағытта қосымша қуаттарды жүктеуді, Ақтау теңіз сауда портындағы мұнай құю айлақтарын жаңғыртуды, сондай-ақ Қытайға мұнай экспортын арт- тыру үшін Қазақстан-Қытай магистральдық мұнай құбыры учаскелерін кеңейтуді ескеретін Жол картасын әзірледі. Бұл әртараптандыру жұмыстары 2023 жылы да жалғасып келуде.

Жаңа экономикалық шындық аясында саланы цифрландыру да ерекше мәнге ие болуда: қазір қалыптасқан барлық үрдістер 20 және 30 жылдан кейін дамитын болады. Біздің еліміз бұл бағытта белсенді қадамдар жасап, жаңартпашыл

«ақылды» технологияларды, мысалы, өтпелі үдерістерді бақылау және басқару жүйелерін (WAMS/WACS), цифрлық релелік қорғаныс және автоматтандыру құрылғыларын (РҚА), диспетчерлік бақылау және ақпаратты жинау жүйесін (SCADA), электр энергиясын коммерциялық есепке алудың автоматтандырылған жүйесін (ЭКЕАЖ) және т.б. енгізу жо- лында. Қатарлас «жасыл» технологияларды енгізу жұмыстары жүргізілуде. 2022 жылы елімізде белгіленген қуаты 2400 МВт-ты құрайтын жаңартылатын энергия көздерінің 130 объектісі жұмыс істеп тұрған, 2023 жылдың нәтижелері бой- ынша олардың энергетика құрылымындағы үлесі 5%-ға жетеді деп жоспарлануда. Осылайша, Қазақстан бүгіннің өзінде өзінің энергетикасының жаңа болашағын бірте-бірте қалыптастыруда.

21 2023 МҰНАЙШЫ

«Student Energy Challenge» байқауының жеңімпаздары/Победители конкурса «Student Energy Challenge»/ Winners of the Student Energy Challenge

ОҚИҒАЛАР КҮНТІЗБЕСІ

Шілде

4 шілде – «ҚазМұнайГаз ҰК» АҚ Басқарма Төрағасы М.Мырзағалиев Шымкент МӨЗ-ге барып қайтты.

20 шілде – Орталық Азия мен Ресейдегі CNPC Вице-Президенті Чжан Цзюнь мырза жұмыс сапарымен ПҚОП-қа келіп кетті.

Тамыз

6-19 тамыз – Қызылордада, ПетроҚазақстан спорт кешенінде Мұнай және газ өнеркәсібі қызметкерлерінің күніне арналған жыл сайынғы ПҚҚР Спартакиадасы өтті. Жарысқа «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» АҚ-ның 10 бөлімшесінен 300-ге жуық мұнайшы-спортшы қатысты. Жұмыскерлер өздерінің спорттық дағдыларын спорттың тоғыз түрінен: шахматтан, тоғызқұмалақтан, үстел теннисінен, жүзуден, асық атудан, арқан тартудан, волейболдан және мини-футболдан көрсетті. «Қаржы департаменті» командасы жарыс маусымының қорытындысы бойынша 121 ұпай жинап, 2023 жылғы Спартакиаданың Кубогының иегері және екінші рет қатарынан жеңімпазы атанды. Екінші орында 110 ұпаймен «МРБ» командасы орналасып, үшінші орынды 109 ұпаймен «Геология, өндіру, игеру» команда- сы иеленді.

7 тамыз – ПҚОП-та қоршаған ортаға шығарылатын эмиссиялар үшін рұқсатты алу үшін рұқсат етілген шығарындылар, төгінділер нормативтері мен қалдықтарды басқарудың жобалары бойынша қоғамдық тыңдаулар өтті.

19 тамыз – «Мектепке апарар жол» республикалық науқаны аясында ПҚҚР қалалық білім беру мекемелеріне қаржылық көмек көрсетті.

28 тамыз – ПҚОП оның аясында күнкөрісі төмен отбасылар балалары мектеп формасын алған №99 мектеп-гимна- зиясында қайырымдылық науқанын өткізді.

30 тамыз – «Самұрық-Қазына» Ұлттық Әл-Ауқат Қоры» АҚ Басқарма Төрағасы Н.Г. Жақыпов ПҚОП-қа барып қайтты.

МҚДБ (Қазақстанның Даму Банкі) өкілдерінің ПҚОП-қа ресми сапары/Официальный визит представителей ГБРК

    22   2023 МҰНАЙШЫ

(Банк развития Казахстана) на ПКОП/Representatives from the Kazakhstan Development Bank paid an official visit to PKOP

ПҚҚР Спартакиадасының жеңімпаздары/Победители Спартакиады ПККР/PKKR Olympics winners

Қыркүйек

1 қыркүйек – ПҚОП-та кәсіби мереке – Мұнай-газ кешені қызметкерлерінің күнінің құрметіне зауыт қызметкерлеріне арналған іс-шаралар өтті.

6 қыркүйек – Құмкөл кен орнында Мұнай және газ өнеркәсібі қызметкерлерінің күніне орайластырылған мини- футболдан жолдастық турнир өткізілді. Достық қарсы тұруға «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» АҚ мен «Торғай Пе- тролеум» АҚ құрама командалары қатысты. Екі мұнай компаниясының жолдастық кездесуі тартысты өткенімен, ПҚҚР құрама командасы «Торғай Петролеум» АҚ ойыншыларын 6:1 есебімен ұтты.

Құмкөлдегі Мұнай-газ кешені қызметкерлері күніне орай марапаттау рәсімі / Награждение в честь Дня работников

    23   2023 МҰНАЙШЫ

нефтегазового комплекса на Кумколе / Awarding ceremony in honor of the Workers of Oil and Gas Complex Day at Kumkol

Құмкөлдегі мини-футболдан жолдастық турнирінің қатысушылары/ Участники товарищеского турнира

по мини-футболу на Кумколе/ A mini-football participants at Kumkol

6-7 қыркүйек – Құмкөл мен ҚАМ кен орындарында Мұнай және газ өнеркәсібі қызметкерлерінің күніне арналған салтанатты іс-шаралар өтті. Кен орындарының мұнайшыларын компания басшылығы атынан ПҚҚР вице-президенті Б.Көшербаев, директордың өндіріс жөніндегі орынбасары С.Жұмахметов, басқарма төрағасының еңбек ресурста- ры және әкімшілік жұмыс жөніндегі орынбасары Т.Шалбаева және кәсіподақ комитетінің төрайымы Б.Мұқашева құттықтады. Компанияның дамуына қосқан жеке үлестері үшін бірқатар қызметкерге ҚР Энергетика министрлігінің,

«ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ-ның, «Самұрық-Қазына» АҚ-ның, Қазэнерджи Қауымдастығының, облыс және қала әкімдігінің, Қазақстандық мұнай-газ кешенінің салалық кәсіподағының және компания басшылығының марапаттары берілді.

9 қыркүйек – ПетроҚазақстанның спорт кешенінде ПҚҚР-дың, «Көлжан» ЖШС-ның және «ПҚВИ» компаниясы филиалының көзге түскен қызметкерлеріне құрмет көрсету салтанатты іс-шарасы өтті. «ПетроҚазақстан Құмкөл Ре- сорсиз» АҚ Басқарма төрағасы Чжао Сяомин мырза мен кәсіподақ комитетінің төрайымы Б.Мұқашева қызметкерлерді кәсіби мерекелерімен құттықтап, марапаттарды табыс етті. Лайықты марапаттарға ПҚҚР-дың, «Көлжан» ЖШС-ның және «ПКВИ» компаниясы филиалының 70-тен астам қызметкері ие болды.

24 2023 МҰНАЙШЫ

CNPC делегациясының зауытқа сапары/Визит делегации CNPC на завод/ Visit of the CNPC delegation to the refinery

«ПетроҚазақстан» компаниялар тобы және «ПетроҚазақстан Ойл Продактс» ЖШС бойынша 2023 жылдың 1-3 тоқсандарында «Ықтимал қауіпті жағдаяттар, қауіпті жағдайлар/әрекеттер туралы хабарлаған жұмыскерлерді көтермелеу бағдарламасының» жүлдегерлері туралы ақпарат

ПҚОП-тың сыйлықақылар жөніндегі комиссиясы қауіптілігі жоғары және орташа ЫҚЖ туралы хабарлағандары және өндірістік ақауларды жоюға қатысқандары үшін зауыттың 10 қызметкерін ма- рапаттады:

• А.Қарамырзаева, 5-разрядты оператор (Е-1707 жалын ыдысының Ду 80 дренаждық желісінің қымтақсыздандырылуы);

• О.Жүсіпов, 4-разрядты машинист (3803 сорғы орнындағы ағып кету);

• Н.Қарманов, газдан құтқарушы және Е.Қалмурзаев, газдан құтқарушы (дренаждық құбырда Н-239 сорғысына бензиннің өтуін анықтау);

• Д.Тілеуов, 5-разрядты оператор (Т-122-25 терможұбы арқылы майдың өтуі);

• Д.Мұстафа, механик (Е-3803 сепараторы ернеушесіндегі жарықшақ);

• А.Сапарбаев, механик м.а. (P1718 сорғысын шығару кезінде оқшаулама астынан өнімнің өтуі);

• А.Лауланбеков, 5-разрядты машинист және А.Керімбаев, тағылымдамадан өтуші-3-разрядты оператор (К-305-тен шлемдық желіге тот ингибиторы оймасының дәнекерленген жігінің жіңішкеріп кетуін анықтау);

• К.Гриненко, 5-разрядты оператор (құбыржол қымтаулылығының бұзылуы);

• А.Османова, 5-разрядты машинист (газ қоспасы өнімінің құбыржолдағы ернемектің қосылыста өтуі).

ПҚҚР-дың сыйлықақылар жөніндегі комиссиясы қауіптілігі әртүрлі ЫҚЖ туралы хабарлағандары үшін 19 қызметкерді марапаттады:

• Қ.Сәруар, менеджер (төбесінен су ағып, цех ғимаратын су басуы);

• А.Кішкенеев, бөлім бастығы және Ғ.Байтасов, бөлім бастығы (компания бақылауындағы бөгет учаскесінде үш су басу орны);

• А.Алтынбеков, шебер және Б.Шыңғысхан, 5-разрядты оператор (КТП кірмесіндегі электр беру желісінде (8/1 фи- дер) ұшқындау);

• Қ.Байманов, шебер, Б.Мирзашов, шебер, Қ.Өскенбаева, учаске шебері, О.Өтегенов, шебер, А.Төлеков, әкімгер, Б.Рахметов, механик, А.Абитов, жетекші инженер (кестеде бекітілгеннен тыс «Қауіпсіздіктің мінез-құлық аудиттерін» жүргізгендері үшін);

• Т.Жетесов, оператор (тұрғын корпусының кір жуатын орнындағы өртті сөндірді);

• А.Алтынбеков, шебер және Б.Атаниязов, оператор (жер бетіндегі 6 кВ ЖБЖ-нің үзілуін анықтады);

• Б.Смайылов, шебер және Б.Бағдәулетов, 5-разрядты оператор (ОГҚ газ желісінің коллекторындағы газдың көрінуі);

• С.Әли, электрші инженер және Ж.Әли, 5-разрядты машинист (“Solar” компрессорының апаттық тоқтап қалуы).

Сондай-ақ, ПҚОСИ-ның 4 жұмыскері марапатталды:

• А.Еңкебаев, шикі мұнай маркетингінің маманы (кеңсе ғимаратының нашар бекітілген сәндік сыртқы жарықтандыру шырағдандары);

• Б.Баязит, аға қаржы менеджері (шәйнек қосылған розеткадан қара түтіннің шығуы);

• Т.Ахметов, Қашаған жобасының кеңесшісі және Н.Әнуарбек, Қашаған жобасының заңгерлік мәселелер жөніндегі менеджері (домендік атауы компанияның нағыз атына жақын веб-сайт («доменді басып алу»)).

25 2023 МҰНАЙШЫ

ПҚОП-тағы Республика күніне арналған салтанатты іс-шара/ Торжественное мероприятие в честь Дня Республики на ПКОП/ Ceremonial event in honor of Republic Day at PKOP

Шымкент әкімі Ғ.Сыздықовтың ПҚОП-қа сапары барысында/Во время визита акима г.Шымкент Г.Сыздыкова на ПКОП/ During the visit of Shymkent akim G. Syzdykov to PKOP

11-17 қыркүйек – Алматыда ПетроҚазақстан 2007 жылдан бері қолдау көрсетіп келе жатқан Бибігүл Төлегенованың XII халықаралық вокалисттер байқауы өтті.

11 қыркүйек – ПҚОП-та зауыт қызметкерлері арасында азаматтық қорғаныс пен ТЖ бойынша эвакуациялау әрекеттері жетілдірілген ауқымды оқу-жаттығулар өткізілді.

11-12 қыркүйек – Қытайдың CGTN жаңалықтар арнасының түсіру тобы «Бір белдеу, бір жол» бастамасына арналған деректі фильмін түсіру аясында Шымкент МӨЗ-ге барып келді.

«ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ басқарма төрағасы М.Мырзағалиевтің Шымкент мұнай өңдеу зауытына сапары/

    26   2023 МҰНАЙШЫ

Визит Председателя Правления АО «НК КазМунайГаз» М.Мирзагалиева на Шымкентский НПЗ/

Visit of the Chairman of the Board of NC KazMunayGas JSC M. Mirzagaliev to the Shymkent Refinery

17 қыркүйек – Құмкөл кен орны жұмыскерлері Вахта-40 аумағында Еңбек Күнін мерекелеуге орайластырылған сенбілік өткізді. Үздік қызметкерлер көпжылдық және жемісті еңбектері үшін алғыс хаттармен марапатталды.

18 қыркүйек – ПҚОП қызметкерлері «World Clean up day» халықаралық науқанын қолдау мақсатында Бадам өзенінің арнасын тазалау сенбілігін өткізді.

19 қыркүйек – бірінші жартыжылдықтың қорытындысы бойынша ұжымның зауыт басшылығымен есепті кездесуі өтті.

22 қыркүйек – ПҚОП-та Шымкент қаласының кәсіпкерлік және индустриалды-инновациялық даму басқармасы ММ ұйымдастырған «Еңбек жолы» байқауының жеңімпаздарын марапаттау рәсімі өтті.

25 қыркүйек – «Бір белдеу, бір жол» бағдарламасын жүзеге асырудың мерейтойлық жылы аясында ҚР-дағы Қытай елшілігінің өкілдері Шымкент МӨЗ-ге келіп кетті.

Қазан

3-6 қазан – елордалық EXPO конгресс-орталығында XV KazEnergy Еуразиялық форумы өтті. Форумда ерекше көңіл

«Инвестициялық сенімді құру» ұранымен Қазақстан өңірлерінің энергетикалық мүмкіндіктерін таныстыру шарасына аударылды. Бұл Қазақстанның ауқымында ғана емес, бүкіл Орталық Азия мен Каспий маңы мемлекеттерінің ауқымында алғаш рет ұйымдастырылған бүкіл ел өңірлерінің инвестициялық жобаларын таныстыруға арналған бірыңғай алаң. Форумға ПетроҚазақстанның атынан «ПетроҚазақстан Инк.» Президенті Ян Миньюй мырза, Стратегиялық коммуни- кациялар мен мұнай өңдеу жөніндегі вице-президент Е.Қайржан мырза мен Геологиялық барлау жөніндегі вице-пре- зидент К.Құлбатыров және компанияның басқа да өкілдері қатысты.

18 қазан – ПҚОП жұмыскерлері экочеллендж өткізді, соның арқасында Бадам өзенінің арнасы тазартылды.

24 қазан – Республика күнінің құрметіне салтанатты іс-шара және ПҚОП үздік қызметкерлерін марапаттау рәсімі өтті.

28 қазан – ПҚҚР жұмыскерлері кәсіподақ комитетінің есеп беру-сайлау конференциясы аясында ПҚҚР кәсіподақ комитетінің төрағасын сайлау рәсімі өтті, оған сайланған 92 делегаттың 88-і, сондай-ақ цехтық комитеттердің төрағалары және кәсіподақ мүшелері қатысты. Конференцияға қатысушылар кәсіподақ комитетінің соңғы бес жылдағы қызметін талқылап, кәсіподақ комитеті мен тексеру комиссиясының құрамын жаңартты. Ашық дауыс беру қорытындысы бойынша Б.Мұқашева Кәсіподақ комитетінің Төрайымы болып қайта сайланды.

Вахта-40 аумағында Еңбек Күнін мерекелеуге орайластырылған сенбілік, Құмкөл/

    27   2023 МҰНАЙШЫ

Cубботник на территории Вахты-40, приуроченный к празднованию Дня труда/

А clean-up day in the Vakhta-40 area held to mark Labour Day, Kumkol

24-31 қазан – ПетроҚазақстан компаниялар тобы акционерлерінің бірі CNPC компаниясының 30 жылдық ме- рейтойы аясында, 2023 жылғы 24-31 қазан аралығында Бейжіңде (Қытай) Қытайды, Қазақстанды, Түрікменстанды, Ресейді, Индонезияны, Мозамбикті қоса алғанда, әлемнің әр түкпірінен корпорацияның 20-дан астам еншілес кәсіпорны қатысқан мерекелік іс-шаралар өтті. ПетроҚазақстан компаниялар тобы атынан А.Селезнев атындағы Ал- маты хореографиялық училищесінің 16 студентімен бірге осы топқа жетекшілік жасаған тұлғалар хореографиялық нөмірмен жіберілді.

Қараша

15 қараша – МҚДБ (Қазақстанның Даму Банкі) өкілдерінің ПҚОП-қа ресми сапары өтті.

16 қараша – CNPC өкілдері Шымкент МӨЗ-ге ресми сапармен барып қайтты.

17 қараша – ПҚОП базасында ҚМГ еншілес және тәуелді ұйымдарының ӨҚ, ЕҚ және ҚОҚ қызметтері басшыларының қатысуымен «Мердігер ұйымдардың оқиғаларды тергеу және ҚжЕҚ-ті басқару тиімділігі» форумы өтті. Бұл іс-шара «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ компаниялар тобында Өнеркәсіптік қауіпсіздік, еңбекті қорғау және қоршаған ортаны қорғау жағдайын жақсарту жөніндегі 2023-2027 жылдарға арналған жол картасын орындау аясында өткізілді. Форумды «Самұрық-Қазына» АҚ-тың Корпоративтік басқару, әлеуметтік-еңбек қатынастары және еңбекті қорғау жөніндегі. Басқарушы директоры Ғ.Ауғанов ашты. Кездесуге қатысушыларға «Baitau Partners» ЕЖАБ бойынша жетекші кеңесшілердің таныстырылымдары ұсынылды, сондай-ақ қарсы шараларды әзірлеу немесе мәселелерді шешу арқылы басқарушылық дилеммалары бойынша топтық жаттығулар өткізілді.

    28   2023 МҰНАЙШЫ

ОБРАЩЕНИЕ РЕДАКЦИИ

Уважаемые читатели!

В очередном номере журнала «Мунайшы» редакция представляет вашему вниманию краткий обзор наиболее значимых событий в жизни компании.

Этот год был отмечен рядом юбилеев и важных событий. 2023 год стал особенным для самой глобаль- ной инициативы «Один пояс, один путь», так как был отмечен ее 10-летний юбилей. За этот период ини- циатива способствовала укреплению экономических и торговых связей между странами, стимулируя и реализуя ряд масштабных проектов в сфере энергетики и транспорта, социальной инфраструктуры и других ключевых областях по всему миру.

Помимо этого, наш акционер - Китайская национальная нефтяная корпорация (CNPC) отметила 30-летний юбилей успешной деятельности за рубежом. Все эти годы корпорация CNPC также играла ключевую роль в поддержке и реализации глобальной инициативы «Один пояс, один путь», оказывая за- метное влияние на развитие энергетической инфраструктуры и сотрудничества в ряде стран.

О результатах и достижениях глобальной инициативы «Один пояс, один путь» вы можете ознакомить- ся в данном выпуске «Мунайшы».

На страницах журнала вы также найдете интервью уважаемых ветеранов производства ПККР и ПКОП, проработавших на производстве десятки лет и внесших свой значимый вклад в становление и успеш- ную деятельность группы компаний ПетроКазахстан. Их воспоминания – это уникальные хроники со- бытий и пережитых трудностей, которые сформировали наше корпоративное наследие.

Мы также приглашаем читателей ознакомиться со статьей, посвященной нескольким традиционным социальным проектам компании. Эти проекты являются неотъемлемой частью стремления группы ком- паний ПетроКазахстан к устойчивому развитию и социальной ответственности. Мы верим, что оказа- ние поддержки образовательным и культурным проектам в регионах способствует развитию интеллек- туального потенциала и культурного наследия всех казахстанцев.

Событием уходящего года для энергетического сообщества страны стал прошедший в начале октября 2023 года XV Евразийский форум «KAZENERGY», на котором были представлены презентации энерго- возможностей казахстанских регионов «Создавая инвестиционное доверие». Подробнее о событии вы можете прочитать на страницах «Мунайшы».

Мы рады сообщить, что наше совместное предприятие ТОО «СП «Казгермунай» отмечает в этом году свой 30-летний юбилей! За эти годы «Казгермунай» проделал огромный путь, став одним из лидирую- щих нефтегазовых предприятий в Кызылординской области. Предприятие стало не только символом стабильности и надежности в энергетической отрасли региона, но и ярким примером успешного пар- тнерства, способного преодолевать трудности и достигать новых высот. Поздравляем ТОО «СП «Казгер- мунай» с этим знаменательным юбилеем и благодарим за вклад в наш общий успех!

Еще одним поводом для поздравлений является награждение ряда сотрудников группы компаний Пе- троКазахстан различными наградами от имени Министерства энергетики РК, акиматов, а также Ассоци- ации «KAZENERGY». Поздравляем получателей и гордимся их успехами!

Резюмируя год, хотелось бы отметить, что все производственные задачи выполняются согласно пла- нам, социальные обязательства исполняются в полной мере. Это является подтверждением устойчиво- сти и эффективности нашей деятельности.

Выражаем искреннюю благодарность всем сотрудникам за неутомимый и преданный труд. Ваше усер- дие и профессионализм являются ключевыми элементами нашего движения вперед.

На пороге 2024 года искренне поздравляем всех с наступающим Новым годом! Пусть он будет на- полнен добрыми событиями, хорошими новостями и позитивными изменениями! Желаем вам и вашим близким крепкого здоровья, исполнения желаний и хорошего настроя на весь год!

10-ЛЕТНИЙ ЮБИЛЕЙ ГЛОБАЛЬНОЙ ИНИЦИАТИВЫ

«ОДИН ПОЯС, ОДИН ПУТЬ»

Свыше 200 документов о сотрудничестве с более чем 150 странами и 30 международными организациями. Размер охвата - две трети населения планеты и 40% мирового ВВП. Почти один триллион долларов США инвестиций, свыше 3000 проектов и 420 000 новых рабочих мест. А еще - почти 40 млн. человек выведено из бедности и в разных точках планеты созданы «национальные достопримечательности», «проекты народного благосостояния» и «памятники со- трудничества». Все это - впечатляющие результаты всего лишь десятилетия работы в рамках создания так называемо- го современного Шелкового пути – китайской глобальной инициативы «Один пояс, один путь».

История проекта

История данной инициативы берет начало в 2013 году, и у Казахстана тут особо важная роль, так наша страна стала тем самым местом, откуда мир впервые услышал про этот мегапроект. Более того, РК стала первой точкой строитель- ства инициативы «Один пояс, один путь» в западном направлении. В сентябре 2013 года Председатель Си Цзиньпин выступил в столичном Назарбаев Университете с важной речью «Укреплять дружбу народов, вместе открыть светлое будущее» и впервые выдвинул инициативу «Один пояс, один путь», ставшую точкой для масштабных перемен в боль- шом количестве государств.

Данная инициатива тесно интегрирована с экономической политикой Казахстана «Нурлы жол». Наши страны до- бились значительных результатов сотрудничества во многих областях и стали успешной моделью для продвижения международного взаимодействия в рамках инициативы «Один пояс, один путь». Территория и инфраструктура Ка- захстана являются отличной площадкой - через республику проходят 5 железных, 6 автомобильных дорог и 11 меж- дународных коридоров, что позволило РК стать крупнейшим транзитным мостом между Востоком и Западом.

Дружба соседей

Вообще у современного Казахстана и Китая – особые взаимоотношения сотрудничества и дружбы, история кото- рых уже перешагнула 30-летнюю отметку.

В сентябре 2019 года Президент РК Касым-Жомарт Токаев совершил свой первый государственный визит имен- но в Китай. В феврале 2022 года Президент Токаев посетил Поднебесную для участия в церемонии открытия зимних Олимпийских игр в Пекине, где также встретился с Председателем Си Цзиньпином.

30 2023 МҰНАЙШЫ

И уже в сентябре 2022 года Председатель КНР Си Цзиньпин посетил Казахстан с государственным визитом. Осо- бая важность этого визита для Казахстана еще и в том, что он стал первым зарубежным визитом и «первой останов- кой» китайского лидера после пандемии коронавируса. Это событие не могло не оказаться в центре внимания меж- дународного сообщества, подчеркнув высокий уровень и специфику китайско-казахстанских отношений. Тогда по итогам переговоров главы государств подписали «Совместное заявление по случаю 30-летия установления диплома- тических отношений между КНР и РК», подтвердив готовность прилагать усилия к строительству единого будущего и следующих «золотых 30 лет» двусторонних отношений.

Следующая встреча лидеров состоялась в мае 2023 года, когда Президент РК К.-Ж.Токаев прибыл с государствен- ным визитом в Китай для участия в саммите «Китай - Центральная Азия». В рамках данного визита Китай и Казахстан заключили 47 соглашений о сотрудничестве на сумму свыше 22 миллиардов долларов США.

Уже в октябре 2023 года Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев и Председатель КНР Си Цзиньпин прове- ли новые переговоры в Пекине. Токаев отметил, что видит колоссальный потенциал для вывода связей Казахстана и Китая на качественно новый уровень. Президент РК подчеркнул, что Казахстан твердо поддерживает инициативу

«Один пояс, один путь», активно участвуя в ее продвижении, и поздравил китайского лидера с 10-летием и блестящи- ми результатами в реализации этого мегапроекта. Стороны также объявили 2024 год Годом казахстанского туризма в Китае.

«Один пояс, один путь» - результаты и достижения

Фотовыставка, посвященная 10-летнему успеху инициативы «Один пояс, один путь», прошла в Алматы с 25 сентя- бря по 12 октября 2023 года и позволила алматинцам и гостям южной столицы своим глазами увидеть впечатляю- щие масштабы этого проекта.

Сферы реализации проектов многогранны – инфраструктура и новые технологии, энергетика и сельское хозяй- ство, образование, культура и здравоохранение. Расскажем о наиболее интересных их них.

Финансы

• В сентябре 2019 года в Аста- не был открыт филиал Китай- ского строительного банка, ставший первым китайским коммерческим банковским учреждением первого уров- ня, получившим лицензию в МФЦА.

• UnionPay и крупнейший банк Казахстана Halyk Bank выпу- стили в Казахстане более 3,6 млн. карт и к концу 2023 года запустят первый проект зар- платных карт в Казахстане.

Инфраструктура

• Трансконтинентальный коридор «Западная Европа - Западный Казахстан», также известный как «Шоссе Шуанси», является главной автотранспортной артерией в Евразии. Транспортный коридор протяженно- стью 8445 км начинается в китайском Ляньюньгане и завершается в российском Санкт-Петербурге, прохо- дя через десятки городов Китая, Казахстана и России.

• Китайско-казахстанский международный центр приграничного сотрудничества «Хоргос» стал первой в мире зоной трансграничного приграничного сотрудничества и обладает уникальным преимуществом -

«охватывает две страны за один шаг». В центре расположены рестораны, отели, более 3500 торговых точек и развлекательные учреждения. Только в январе-июле 2023 года «Хоргос» посетило более 2 млн. человек.

• Китайско-казахстанская база логистического сотрудничества в Ляньюньгане стала первой платформой в рамках «Одного пояса, одного пути», через которую было отправлено более 5000 грузовых поездов Китай - Европа, обеспечив казахстанской продукции прямой выход к Тихому океану.

Энергетика

• Казахстан и Китай активно наращивают сотрудничество в сфере энергетики. Вот лишь некоторые из про- ектов - участие в разработке Кашагана и месторождений «Актобемунайгаз». Другим значимым проектом и ярким примером успешного сотрудничества двух стран является компания ПетроКазахстан. 11-12 сен- тября состоялся визит съемочной группы китайского новостного канала CGTN на Шымкентский НПЗ для съемки части документального фильма, посвященного инициативе «Один пояс, один путь».

• Консорциум китайских предприятий выиграл тендер на проект модернизации Алматинской ТЭЦ №2 - пе- реход с угля на газ.

• Ветряная электростанция «Жанатас» – крупнейший ветроэнергетический проект в Центральной Азии, со- вместно реализуемый Казахстаном и Китаем, который эффективно устраняет неравномерность спроса и предложения на электроэнергию между севером и югом Казахстана.

«Бір белдеу, бір жол» жаһандық жобасының фотокөрмесінде/На фотовыставке глобального проекта «Один пояс, один путь»/ At the photo exhibition of the global project “One Belt, One Road”

Здравоохранение

• Руслан из Казахстана имеет группу крови с отрицательным резус-фактором, которую в Китае называют

«кровь панды». С 2009 года он дважды в год добровольно сдает кровь, внося вклад в устранение недомога- ний китайских пациентов. Пользователи в Китае ласково называют его «Человек-панда».

• Казахстанский офтальмолог Саулебек Кабылбеков в течение 20 лет принял около 200 000 китайских паци- ентов в офтальмологической больнице города Дацин в Китае. Благодарные пациенты называют его «Док- тор Бек».

Торговля и сельское хозяйство

• Объем двусторонней торговли Казахстана и Китая растет семимильными шагами, и за период с 1993 по 2023 год страны сумели увеличить этот показатель в 70 раз.

• В феврале 2017 года специальный зерновой поезд с сотнями тонн казахстанской пшеницы прибыл в Ля- ньюньган, что ознаменовало создание крупного канала для экспорта казахстанского зерна на Восток.

• По мере продвижения строительства «Одного пояса, одного пути» все больше и больше казахстанской сельскохозяйственной продукции отправляется за границу на поездах Китай - Европа, расширяя нашим предпринимателям рынки сбыта.

Образование

• В мае 2023 года в ходе сам- мита «Китай - Центральная Азия» Северо-Западный поли- технический университет Ки- тая подписал с Казахским на- циональным университетом им.аль-Фараби соглашение об открытии своего филиа- ла, став первым филиалом ки- тайского университета в Цен- тральной Азии.

• В марте 2023 года в Китае был подписан Меморандум о со- трудничестве по учреждению первой в Казахстане «Мастер- ской Лу Баня», которая позво- лит готовить высококлассных специалистов в сфере транс- порта с использованием со- временных китайских техно- логий.

• В РК функционируют пять Ин- ститутов Конфуция, играю- щие важную роль в развитии дружбы между двумя странами и межкультурном обмене.

Технологии

• Китайские автомобильные бренды становятся все более попу- лярными в РК. И некоторые уже производятся в Казахстане. Так, 15 ноября 2022 года Президент К.-Ж.Токаев запустил строитель- ство мультибрендового автомобильного завода в Алматы.

• В РК представлено много китайских технологических гигантов. На выставке были запечатлены моменты презентации запуска новых продуктов VIVO V25, серии OPPO Reno, а также открытия фирменных магазинов Xiaomi.

• В сентябре 2022 года в Казахстане в рамках форума Digital Bridge компания Huawei построила первый вы- ставочный стенд 5G «Цифровой шелковый путь».

• Контейнерный центр хранения и обработки данных «Алтыналмас» был построен компанией Huawei в Ак- тогайском районе, где клиентам предоставлены лучшие ИКТ-решения.

• «Kunkun Digital Kazakhstan», первая зарубежная компания семьи CNPC в области информационных техно- логий, предоставляет услуги высокого технического уровня различным нефтегазовым предприятиям в Ка- захстане.

Культура

• Казахская национальная академия хореографии в Астане, построенная при финансовой поддержке CNPC, стала местом открытия новых казахстанских талантов.

• «Композитор» - первый совместный казахстанско-китайский художественный фильм, повествующий об истории дружбы китайского композитора Сянь Синхая и казахстанского музыканта Б.Байкадамова в Алматы.

• Для казахстанских читателей выпущена версия романа китайского писателя Ван Мэна «Пейзажи этого края» на казахском языке.

34 2023 МҰНАЙШЫ

«Бір белдеу, бір жол» фотокөрмесінің ашылуында/На открытии фотовыставки «Один пояс, один путь»/ At the opening of the photo exhibition “One Belt, One Road”

Весь мир

• Мост Мапуту, построенный совместно Китаем и Мозамбиком, является крупнейшим подвесным мостом в Африке.

• Совместный с Китаем бразильский проект по передаче сверхвысокого напряжения в Белу-Монти - самый протяженный в мире проект такого рода. Он проходит через 5 штатов и 81 город в Бразилии и удовлетво- ряет потребности в электроэнергии 22 миллионов жителей.

• Лагос в Нигерии с его 20-миллионным населением из-за пробок известен как «Город пробок». Совместный с Китаем проект легко рельсового транспорта позволил сократить изначальную трехчасовую поездку до 25 минут.

• Демонстрационный центр сельскохозяйственных технологий в Мозамбике – первый такой центр в Афри- ке, которому оказывает помощь правительство Китая. Он играет важную роль в решении локальных про- блем продовольственной безопасности.

• Гобустанский фотоэлектрический проект – первый совместный крупномасштабный энергетический про- ект в Азербайджане, который обеспечит электроэнергией 110 тысяч семей.

• Железнодорожный туннель «Ангрен-Пап», построенный Китаем и Узбекистаном в рамках инициативы

«Один пояс, один путь», положил конец истории, когда местному населению приходилось путешествовать через другие страны, для того чтобы добраться из Ташкента в Фергану.

• Душанбинская ТЭЦ-2 – знаковый проект сотрудничества между Китаем и Таджикистаном и символ друж- бы между двумя народами.

• Восточный маршрут газопровода Китай - Россия – знаковый проект в энергетическом партнерстве двух стран и известен как проект века китайско-российского сотрудничества.

Данные для данной статьи были взяты из официальных источников, включая СМИ и материалы фотовыставки

«Один пояс, один путь».

ОНИ СТОЯЛИ У ИСТОКОВ

Сегодня мы провожаем на заслуженный отдых коллег, которые на протяжении десятилетий были неотъемлемой ча- стью нашей нефтяной семьи. Отмечая завершение их профессионального пути, с гордостью хотим поделиться их бо- гатым опытом и незабываемыми моментами, а также выразить благодарность за их преданность и вклад в развитие на- шей компании.

На вопросы отвечали сотрудники ПетроКазахстан:

Джилкаманов Серикбек Пакратдинович, начальник отдела бурения, ПККР

Жанабаев Ержан Мырзанович, оператор технологических установок 5-го разряда установки ЭЛОУ-АТ сек- ции-100 цеха ЛК-6У, ПКОП

Ибраиымова Рахия Абдибековна, лаборант хим. анализа 5-го разряда лаборатории водно-воздушного кон- троля и реагентов заводской лаборатории, ПКОП

Мадахметов Самурат Алматович, руководитель группы, эксплуатация месторождений, департамент про- изводства, ПККР

Нуркишев Адильбек Жанабилович, руководитель группы, группа технического обслуживания, производствен- ные услуги, департамент производства, ПККР

Осокин Олег Валентинович, старший инженер группы телекоммуникаций службы по информационным тех- нологиям, ПКОП

- Какие изменения произошли в компании за все эти годы вашей работы в ней, которыми вы особенно гордитесь?

Мадахметов Самурат: Я приехал на свою первую вахту на Кумколь 4 октября 1995 года оператором 3-го разряда в ЦДНГ (цех добычи нефти и газа). За эти 28 лет в нашем цехе произошли разительные перемены. От пешего обхода добы- вающих скважин и сдачи товарной нефти объемно-массовым методом до применения автоматических систем регули- рования производственными процессами и сдачи товарной нефти через СИКН (система измерения количества нефти) в магистральный нефтепровод «КазТрансОйл». Это и непрерывная работа по линии БОТОС, во много раз повысившая безопасность наших работ, с созданием детальных инструкций по каждому виду работ и участием персонала в различ- ных программах (Дюпон, Коргау, ПАБ). Это и постоянное обучение персонала: от одной книги по эксплуатации, кото- рую можно было прочитать в городской технической библиотеке Кызылорды, до обучения по программе ОPIТО, курсы повышения профессионального уровня персонала ЦДНГ. Ну и такие, казалось бы, базовые, но важные вещи - от телефо- на в операторной для связи с технологом ЦДНГ до внедрения электронного документооборота и подключения интер- нета на территории всех месторождений компании.

Жанабаев Ержан: На что особо хочу обратить внимание, так это на то, что за годы моей работы очень сильно изме- нилось управление технологическими процессами. Например, если раньше инструментарий КИПиА был старого образ- ца, то сейчас это АСУТП. То есть автоматизировалась вся система работы, что значительно улучшило условия труда и, ко- нечно, повысило эффективность рабочих процессов.

Джилкаманов Серикбек Пакратдинович

начальник отдела бурения, ПККР

Проработал в компании 36 лет

Образование:

• Казахский политехнический институт им.В.Ленина

Награды:

• Медаль Министерства энергетики РК «Қазақстан мұнайына 120 жыл»

• Президентская премия: Серебряная награда (2008, 2014)

• Почетная грамота от руководства CNPC

• Почетная грамота от Министерства энергетики РК

• Значок «Заслуженный работник» нефтегазовой отрасли Министерства энергетики РК

Ибраиымова Рахия Абдибековна

лаборант хим. анализа 5-го разряда лаборатории водно- воздушного контроля и реагентов заводской лаборато- рии, ПКОП

Проработала в компании 39 лет

Образование:

• Казахско-узбекский инженерно-гуманитарный универси- тет

Джилкаманов Серикбек: Мне посчастливилось видеть весь путь преобразования компании - начав с работы в ка- захстанском ПО «Южнефтегаз», я проработал и в годы управления иностранным менеджментом: канадской «Харрикейн Хайдрокарбонс» и китайской CNPC. С каждым годом происходило огромное количество изменений, улучшающих усло- вия и производительность работы, социальные аспекты. Обучение персонала, внедрение новых технологий, которые не только делали эффективными производственные процессы, но и физически улучшали наши условия труда.

Ибраиымова Рахия: В июле далекого 1984 года я пришла работать на завод. Спустя буквально месяц нас отправи- ли на практику на Самарский НПЗ, на завод со столетней историей. Вдохновившись и научившись многому, мы с боль- шим энтузиазмом начали внедрять полученный опыт на родном НПЗ. Изменилось многое, начиная от простых быто- вых вещей: как сейчас помню, у нас не было дорог, и приходилось идти до работы через лужи, обувь утопала в трясинах. В самой лаборатории зимой было очень холодно. Сегодня у нас прекрасные дороги и комфортные современные поме- щения для работы. Появились велосипеды и машины, чтобы легче было перемещаться по территории НПЗ, развилась инфраструктура, построено много новых установок - изомеризации, Merox, кактрекинга, выработки серы. У нас в лабо- ратории поменялись технологии: ранее все лабораторные работы мы проводили механическим способом, и, например, на изучение серы уходило целых два часа! Сегодня с помощью автоматизированных анализаторов мы можем работать намного быстрее, а значит, и быстрее отпускать продукцию. Да и видов продукции стало, разумеется, больше.

Осокин Олег: Когда я пришел устраиваться на завод, это был один работающий цех. Честно говоря, даже транспорт на завод не ходил, приходилось от остановки добираться пешком. Теперь это одно из крупнейших производственных предприятий нашей республики, что не может не вызывать у меня гордость - ведь в этом становлении есть и моя толи- ка труда.

Нуркишев Адильбек: Работу на месторождении я начал слесарем-ремонтником насосного участка БПО (база про- изводственного обслуживания) – тогда-то и увидел канадское оборудование: насосы КУДУ, сепараторы и печи АРГО и многое другое. Все было отличного качества - материалы, инструменты для работы и, конечно, новые технологии до-

Жанабаев Ержан Мырзанович

оператор технологических установок 5-го разряда установки ЭЛОУ-АТ секции-100 цеха ЛК-6У, ПКОП

Проработал в компании 39 лет

Образование:

• Чимкентский совхоз-техникум

Награды:

• Почетная грамота АО «КазМунайГаз» «Переработка и Маркетинг»

Мадахметов Самурат Алматович

руководитель группы, эксплуатация месторождений, департамент производства, ПККР

Проработал в компании 28 лет

Образование:

• Филиал Джамбулского гидромелиоративно-строительного института

• Кызылординский аграрно-технический колледж

Награды:

• Медаль Министерства энергетики РК «Қазақстан мұнайына 120 жыл»

• Благодарственное письмо Президента ПетроКазахстан

• Почетная грамота от областного акимата г.Кызылорда «За зна- чительный вклад в развитие нефтегазовой отрасли» в честь Дня нефтяников

бычи. Компания стала отправлять работников на курсы повышения квалификации, и на этих курсах я изучал ключевые принципы управления - человеческими ресурсами, проектами, рисками, а также новые технологии добычи нефти, ис- пользуемые во всем мире. Также улучшились условия проживания вахтовиков в вахтовом поселке: были отремонтиро- ваны жилые корпуса, столовые, банно-прачечный комплекс, улучшилось качество питания и отдыха работников после смены. Компания стала осваивать и другие месторождения - Тузколь, Арыскум, Кызылкия, Майбулак, и интересной рабо- ты стало еще больше. Когда китайская компании CNPC приобрела ПетроКазахстан, я уже работал ведущим инженером- механиком УТО. Мы увидели новое китайское оборудование. Особенно меня поразили разновидности моделей стан- ков-качалок Банчи, Ротофлекс, WLift, печи подогрева 3мВт, 15мВт, и я одним из первых изучал их технические характе- ристики, проводил монтаж и запускал на скважинах и объектах месторождений КАМ. Было очень интересно, и это были самые яркие дни в моей работе.

- Какие ключевые моменты в вашей карьере помогли вам достичь успеха и стать тем профессионалом, кем вы стали?

Нуркишев Адильбек: Это весь мой приобретенный опыт в компании, когда я прошел путь от слесаря-ремонтника до руководителя группы техобслуживания. Это постоянное обучение на курсах повышения квалификации. Также хочу отметить, что надо уметь планировать свою ежедневную работу, выявлять приоритетность задач, контролировать и тре- бовать от подчиненных своевременного и качественного выполнения работ, и тогда все проблемы будут решены и по- ставленные задачи выполнены.

Мадахметов Самурат: В нашей компании, да и в других нефтяных компаниях Кызылординской области, ранее не практиковался сбор добычи скважиной продукции на устье одиночных скважин с дальнейшей перевозкой автотран- спортом. В августе 2000 года нас, четырех операторов ЦДНГ - меня, М.Мамбетова, С.Жумахметова, К.Торебаева, направи- ли на новое месторождение Кызылкия, где, кроме четырех жилых вагончиков АТКО и строительно-монтажных работ на устье скважины № 8 по установке двух наземных 50-ти кубовых емкостей, была только степь.

И нам пришлось решать задачи совершенно нового уровня. Тогда-то впервые и были применены накопительные ем- кости на эстакадах для сбора скважиной продукции на устье скважины. Для этого пришлось сделать много новых вещей - включать горизонтальный сепаратор в открытую систему сбора скважиной продукции на устье скважины, осуществлять подогрев скважинной продукции путевыми подогревателями. Также мы применили учет суточной добычи скважин объ- емным методом согласно сертификатам ППЦ АЦН и внедрили форму суточного отчета добычи нефти.

Джилкаманов Серикбек: Имея опыт работы, который я получил, работая на месторождении Новый Уренгой, рас- положенном на Крайнем Севере России, мне было легко продолжить работу на Кумколе. Север закалил, и юг уже был не таким сложным (смеется). Работа с иностранными специалистами на Кумколе дала дополнительные навыки, которые в дальнейшем способствовали карьерному росту - меня повысили до должности суперинтенданта по бурению.

Осокин Олег: Мне нравилась и по сей день нравится моя профессия. По моему мнению, стать профессионалом мож- но только тогда, когда каждый день идешь на работу с удовольствием и у тебя не пропадает это желание. Наш завод - мо- лодой, динамично развивающийся, и работать всегда было очень интересно.

Ибраиымова Рахия: Наш завод дает Казахстану 30% нефтепродуктов, и мы каждый день вносим свой вклад в обеспе- чение этой цифры. Это большая ответственность. Но работа для меня всегда была интересной, хотя вызовов было пре- достаточно с каждым внедрением технологических изменений.

- Самые яркие, интересные проекты, в которых вы участвовали?

Нуркишев Адильбек Жанабилович

руководитель группы, группа технического обслуживания, производственные услуги, департамент производства, ПККР

Проработал в компании 22 года

Образование:

• Джамбулский гидромелиоратино-строительный институт

• Кызылординский государственный университет

Награды:

• Благодарственное письмо от руководства ПетроКазахстан

• Почетные грамоты от руководства ПетроКазахстан

• «Құмкөл мұнай кен орнына 30 жыл» памятный юбилейный знак.

• Медаль «25 лет нефтегазовому сотрудничеству Казахстана и Китая»

Осокин Олег: Модернизация завода в 2018 году. Масштабные проекты, новое оборудование, было тяжеловато, но ин- тересно! Ну и как результат, который мы видим, это наше обновленное предприятие.

Мадахметов Самурат: Запуск ПСН (пункт сдачи нефти) на Кызылкие – нам, операторам ЦДНГ, пришлось осваивать тонкости технологического процесса по сбору и транспортировке нефти автоцистернами. Впервые начали работать с четырехкубовым горизонтальным тестовым сепаратором «Арго» с применением попутного газа в системе КИПиА, ве- сти подсчет добычи на ПСН объемно-статическим методом с учетом сертификатов ППЦ АЦН вывозимой на ЦППН Кум- коль нефти.

Также это запуск ПСН на Майбулаке – один из проектов нашей компании, включающий в себя систему сбора, подго- товки, перекачки нефти на ПСН и систему выработки электроэнергии и утилизации газа на ЦУГ. Был внесен ряд допол- нений на стадии проектирования и строительства с учетом особенностей сбора, подготовки и транспортировки неф- ти с ПСН Майбулак на ЦППН Арыскум. Было эффективно работать с системой «Дельта В», непосредственно участвовать в полном процессе от добычи скважинной продукции с добывающих скважин, сбора, подготовки и перекачки товарной нефти на ЦППН Арыскум и закачки пластовой воды на БКНС (блочно-кустовая насосная станция) с отводом попутно- го газа на ЦУГ.

Также на месторождении Майбулак мы применили слив пластовой воды с накопительных емкостей на одиночных скважинах с высокой обводненностью и закачкой на БКНС.

Позднее впервые была применена эксплуатация участка 4-дюймового трубопровода из стекловолокна на межпромыс- ловом трубопроводе от ПСН Майбулак на ЦППН Арыскум.

При работе начальником технологического отдела на Кумколе – это был запуск ГУ-№1 на Западном Тузколе, нефте- провода от ГУ-№1 Западный Тузколь до ЦППН Кумколь и БКНС на ГУ-№1 месторождения Западный Тузколь.

Нуркишев Адильбек: Самым интересным проектом для меня было строительство жилого поселка на месторожде- нии Юго-Восточная часть Кызылкия, так как этим проектом - от задания на проектирование и до сдачи объекта госко- миссии - занимались сотрудники УТО, включая меня, и я непосредственно курировал строительство объекта (благодаря моей первой специальности «инженер-строитель»).

Жанабаев Ержан: В 1985 году состоялся пуск в эксплуатацию сердца нашего завода – установки ЛК-6У С-100. Мне по- счастливилось принять участие в ее запуске, в этом историческом для НПЗ событии. В 1999 году я также принимал уча- стие в пуске установки УЛТК цеха №2. Эти события для меня самые незабываемые.

Ибраиымова Рахия: Масштабная модернизация, через которую завод прошел за последние годы, это кардинально изменило наш завод и нашу работу.

Джилкаманов Серикбек: Начало бурения на месторождениях Кумколь, Караванчи и скважин на Тузколе. Каждый такой проект помогал компании впоследствии добывать новую нефть.

- Какой совет вы бы дали молодому себе, если бы могли вернуться в начало карьеры?

Нуркишев Адильбек: Я не жалею, что прошел такой путь. Если мог бы вернуться в начало своей карьеры, дал бы один совет - изучать иностранные языки. Со знанием иностранного языка можно проще общаться и вести напрямую перего- воры с иностранными партнерами, получать новые знания и добиться успехов в работе.

Джилкаманов Серикбек: Думаю, все было правильно, и я шел правильными шагами, постепенно набираясь опыта и двигаясь вперед.

Жанабаев Ержан: Я бы точно так же, как и сейчас, стремился бы к изучению новых технологий, всех новшеств в тех- нологических схемах, не боялся работы, и как можно больше перенимал опыт у старших коллег, все это всегда было для меня важными аспектами профессионального роста.

Осокин Олег Валентинович

старший инженер группы телекоммуникаций службы по информационным технологиям, ПКОП

Проработал в компании 40 лет

Образование:

• КазХТИ

Мадахметов Самурат: За 28-летний период трудовой деятельности в нашей компании были различные ситуации, но каждый поступок был продиктован производственной необходимостью, что иногда, может быть, приводило к повыше- нию эмоционального градуса общения с коллегами. Может быть, посоветовал бы менее эмоционально реагировать на какие-то ситуации.

Осокин Олег: Поначалу я не планировал так долго работать на заводе. Казалось, надо еще попробовать себя и на дру- гом месте. Но если бы так получилось, вернуться обратно и дать совет себе, совет был бы один – правильно поступил, что пришел сюда, выбор верный.

Ибраиымова Рахия: Ни о чем не жалею, за годы моей работы было много интересного.

- Какие ваши дальнейшие планы, как собираетесь проводить время после завершения рабочей деятель- ности?

Мадахметов Самурат: Не думаю, что моя жизнь кардинально изменится после выхода на пенсию, кроме того, что бу- дет не нужно выезжать на вахту. К тому же есть много вариантов различных занятий при наличии свободного времени. Одного будет не хватать – вида просторов степи, моментов восхода и заката солнца на горизонте, которые всегда раз- ные, но всегда такие прекрасные. Ведь в городе солнце всходит и заходит за какое-либо сооружение.

Жанабаев Ержан: Буду ждать появления внуков, отдыхать в свое удовольствие и заниматься тем, на что всегда так не хватало времени.

Осокин Олег: Конечно, когда работаешь, много времени уходит на работу. Плюс учеба. Не так много времени остава- лось для семьи. Выросли дети, взрослыми становятся внуки. Очень надеюсь, что после выхода на пенсию постараюсь все свое время уделить правнукам, так сказать, компенсировать то, что не дал детям и внукам.

Джилкаманов Серикбек: Буду отдыхать и заниматься воспитанием внуков.

Нуркишев Адильбек: Как таковых планов на ближайшее время нет, пока буду заниматься домашним хозяйством, а там видно будет. Очень рад тому, что смогу больше времени проводить с внуками, так как на своих детей, как и у многих родителей, у меня было мало времени.

Ибраиымова Рахия: Больше времени посвящать своей семье, отдыхать и наслаждаться жизнью.

- Пожелание компании и коллегам.

Жанабаев Ержан: Коллективу хочу пожелать успехов и сплоченности в решении проблем. Нашей компании желаю процветания и расширения производственных мощностей с увеличением разнообразия выпускаемой продукции.

Мадахметов Самурат: Хочу пожелать финансовой устойчивости и процветания нашей компании, а всем сотрудни- кам - успехов в трудовой деятельности, карьерного роста, семейного благополучия. Чтобы наши дети гордились, что их родители работают в ПетроКазахстан, и всегда стремились здесь работать.

Ибраиымова Рахия: Компании желаю, несмотря ни на какие сложности, оставаться одной из самых передовых в Ка- захстане. Своему коллективу, который успел для меня стать второй семьей, хочу пожелать оставаться трудолюбивыми, искренними, любознательными и стремящимися к новым знаниям.

Джилкаманов Серикбек: Всем коллегам желаю крепкого здоровья и успехов в труде, а компании – процветания!

Нуркишев Адильбек: Желаю «ПетроКазахстан Кумколь Ресорсиз» дальнейшего процветания и стабильной добычи нефти. Всем работникам компании, самое главное, крепкого здоровья, успехов в работе и в личной жизни, карьерного роста и благополучия. Сотрудникам УТО дополнительно желаю, чтобы они всегда продолжали соблюдать традиции и правила отдела, которые сформировались с начала его образования.

Осокин Олег: Дорогие коллеги! Хочу пожелать всем удачи, высокой зарплаты и личного благополучия. А нашей ком- пании желаю динамичного развития, достижения высоких производственных уровней!

ТРАДИЦИОННЫЕ СОЦИАЛЬНЫЕ ПРОЕКТЫ ГРУППЫ КОМПАНИЙ ПЕТРОКАЗАХСТАН

Компания ПетроКазахстан славится своей масштабной спонсорской деятельностью, реализуя как региональные, так и проекты республиканского уровня, охватывающие широкий спектр сфер, начиная от поддержки искусства, спорта и образования и заканчивая оказанием помощи уязвимым слоям населения.

В этом номере мы бы хотели рассказать о нескольких таких интересных проектах, реализуемых в наших трех подраз- делениях – ПККР, ПКОП и ПКОСИ.

Забота о будущем поколении: 22 года ПККР поддерживает детский сад «Балдаурен».

Еще в далеком 2001 году компания «ПетроКазахстан Кумколь Ресорсиз» взяла под свое крыло детский сад «Балдаурен», расположенный в Жанакорганском районе Кызылординской области.

Сегодня детсад посещают 50 детей из многодетных и малообеспеченных семей, а также сирот. Главная цель проекта – обеспечить ребятам счастливое детство и помочь получить достойное образование. А их мамам и папам - предоставить возможность полноценно работать, внося вклад в развитие региона. В детский сад «Балдаурен» принимают детей из мно- годетных семей, получающих социальную помощь, с прожиточным минимумом ниже соответствующего порога.

На протяжении этих 22 лет ПККР полностью покрывает затраты на функционирование учреждения, снабжая детский сад всем необходимым: современным оборудованием, постельными принадлежностями, заработной платой для сотруд- ников. У ребят есть отличные игровые площадки, оснащенные игрушками и инвентарем, и вкусное, разнообразное трех- разовое питание.

Кроме того, за эти годы в здании был проведен капитальный ремонт, заменена система отопления, садик огорожен ме- таллическим мозаичным забором. Нефтяники обеспечили ребят автотранспортом для безопасного и комфортного пере- движения. Во дворе установлены детские горки, беседки, помещения оснащены цветными телевизорами, видеомагнито- фонами, музыкальным центром и концертной аппаратурой, построена крытая площадка для проведения культурно-мас- совых мероприятий.

«Не выразить словами признательность родителей, - компанию «ПетроКазахстан Кумколь Ресорсиз» благодарит жи- тельница Жанакоргана, многодетная мать, родительница Лиза Койбахова. – Нефтяники обеспечивают наших детей в

«Балдаурене» буквально всем. Спасибо спонсорам за заботу и внимание, а работникам детского сада - за вложенную душу в дело воспитания наших детей».

За эти годы воспитатели учреждения подготовили и отправили в школу более 7900 детей. Качество подготовки ребят – отличное, и выпускников «Балдаурена» с удовольствием принимают как в образовательных школах региона, так и в шко- лах со спортивным уклоном. Как отметила в одном из интервью руководитель ОФ «Балдаурен» Айсара Налибай: «Благода- ря всесторонней поддержке нефтяников уровень дошкольного образования детей в нашем детском саду очень высок. Это мнение учителей общеобразовательных школ и интернатов. Поэтому, благодаря неустанному труду педагогов, наш «Бал- дурен» считается одним из лучших центров района».

По традиции каждый год, провожая выпускников «Балдаурена» в новую школьную жизнь, вместе с добрыми напутстви- ями компания ПККР на торжественном мероприятии дарит детям школьные ранцы со всеми необходимыми учебными принадлежностями.

    41   2023 МҰНАЙШЫ

Искусство в наших сердцах: ПКОП и балетная школа «MEIR»

14 лет назад началась история сотрудничества ТОО «ПКОП» и первой в РК балетной школы «MEIR». Основанная в 1998 году известным педагогом и хореографом, заслуженным деятелем искусств РК Б.А.Мейрбековым школа «MEIR» и по сей день является единственным в нашей стране частным учреждением хореографического искусства.

Школа работает по дисциплинам классического, казахского, народно-сценического, современного и бального тан- цев. В течение учебного процесса регулярно проводятся контрольные уроки и переводные экзамены, годовые отчетные концерты и выездные выступления. После окончания восьмилетнего курса обучения выдается свидетельство государ- ственного образца. За эти годы школа подготовила более ста учениц, многие из которых выбрали хореографию и балет в качестве своей будущей профессиональной карьеры и сегодня работают на больших сценах нашей страны, привнося свой вклад в развитие отечественной культуры.

В балетной школе бесплатно обучались и воспитанники детского дома №4 Сайрамского района, а ТОО «ПКОП» обе- спечивало перевозку детей.

«MEIR» является неоднократным лауреатом престижных конкурсов – каждый год приносит школе победы на казах- станских и международных фестивалях и конкурсах, а также различные почетные звания. Так, например, в 2008 году балетная школа получила звание «Лучшее учреждение искусств и культуры года» на уровне региона, в 2015 года ста- ла лауреатом международного конкурса «Салют талантов» в Дубае, в 2017 году – лауреатом международного конкурса

«Fiestalonia Almaty - 2017», победителем в международных конкурсах «Розы Казахстана», «Таланты Казахстана», «Жулдыз- дар алеми» и «Grand Premium».

За годы существования «MEIR» провела более 500 культурно-массовых акций – как совместно с другими творческими коллективами, так и самостоятельно. Ярким событием является уже ставший традиционным показательный отчетный концерт в конце учебного года, который проходит на крупных культурных сценах Шымкента.

В 2014 году таким подарком для горожан, волшебной ноткой искусства, стала изысканная постановка одноактного ба- лета П.И.Чайковского «Щелкунчик» от юных балерин, посвященная 15-летию балетной школы, ставшая возможной так- же благодаря помощи от ПКОП.

«Искренне выражаем глубокую благодарность компании «ПетроКазахстан Ойл Продактс» за многолетнюю поддержку нашей школы и веру в нас! Ваша помощь не только раскрывает таланты и осуществляет мечты, но и вносит неоценимый вклад в развитие искусства в нашей прекрасной стране. Мы гордимся, что талантливые выпускницы, начавшие свой путь в нашей школе, сегодня успешно обучаются в ведущих творческих вузах страны», - отметила директор балетной школы Ламиля Мейрбекова.

10 июня 2023 года в шымкентском «Туркестан сарайы» состоялся очередной яркий праздник - годовой отчетный твор- ческий концерт от талантливых учениц балетной школы «MEIR».

Бибигуль Тулегенова и ПетроКазахстан. 16 лет дружбы и сотрудничества.

Сотрудничество ПетроКазахстан с легендарной казахской оперной певицей Бибигуль Тулегеновой началось в 2007 го- ду, когда компания стала партнером Международного конкурса вокалистов Бибигуль Тулегеновой, и за эти годы оно пе- реросло в большую дружбу. Как неоднократно отмечала сама Бибигуль Ахметовна: «Меня и ПетроКазахстан объединяет многолетняя история сотрудничества. Они неизменные спонсоры моего Международного конкурса вокалистов».

Этот конкурс, ставший сегодня проектом национального масштаба, нацелен на эстетическое воспитание молодежи и привлечение внимания к классической и народной музыке. Он дает возможность выявить молодые таланты, поднимает престиж казахского классического искусства, а также считается одним из важнейших в творческой сфере в Казахстане.

Средний возраст участников - от 20 до 35 лет, ведь расцвет карьеры оперных певцов, как правило, приходится на 35 лет. География участников этого конкурса, основанного в 2000 году, уже давно вышла за границы Казахстана. Среди участни- ков конкурса в разные годы его проведения – таланты из Казахстана, России, Китая, Кореи, Кыргызстана, Узбекистана, Таджикистана, Армении, Молдовы, Монголии, Германии, Чехии, Болгарии, Литвы. Многие лауреаты конкурса стали вос- требованными певцами больших оперных сцен не только в Казахстане, но и за рубежом – в Австрии, Англии, Словении, Корее, поют в Большом и Мариинском театрах. Для многих ребят этот конкурс стал трамплином в их карьере.

Стать победителем конкурса сложно – только в отборочном туре все участники должны исполнить 4 произведения из оперы, кантаты, классики IX-XX вв. и других жанров. На этом туре конкурсанты также обязательно исполняют произведе- ние из репертуара Бибигуль Тулегеновой, такие, например, как «Қос қарлығаш» Брусиловского, «Таң самалы» Рахмадие- ва, «Сүйген сәулем» Байкадамова. Далее – финальный тур, включающий развернутые арии из оперы западноевропейского композитора, русского композитора или композиторов Казахстана под аккомпанемент симфонического оркестра.

В этом году состоялся уже XII Международный конкурс вокалистов Бибигуль Тулегеновой, который прошел с 11 по 17 сентября 2023 года в Алматы. На участие подали заявки более 70 претендентов, на конкурсе выступили 66 - это молодые таланты из 11 стран мира.

Авторитетное жюри под председательством Бибигуль Ахметовны Тулегеновой включало представителей из сферы ис- кусства различных стран: народного артиста РК Б.А.Жаманбаева, оперную диву из Люксембурга Е.Зарембу, профессора Музыкальной академии Форо Бонапарта А.Гусева, солиста Пражской государственной оперы Д.Басырова, лауреата пре- мии Греми Вирджинио Федели, преподавателя по вокалу Московской музыкальной академии им.Гнесиных и члена жюри многих международных конкурсов Цзяна Шанжуна.

Как отмечает сама Бибигуль Ахметовна: «Международный конкурс вокалистов Бибигуль Тулегеновой – это не о Биби- гуль Тулегеновой, это о Казахстане, конкурс этот – достояние всей страны. Конкурс поднимает престиж Казахстана. Весь мир узнает, что Казахстан богат не только нефтью, газом, ураном и хлебом, но и своей культурой и высоким классическим искусством. Он является единственным, уникальным конкурсом классического искусства в Среднеазиатском регионе, и я очень счастлива, что к нам приезжают из дальнего и ближнего зарубежья много талантов».

В 2023 году Гран-при конкурса и звания лауреата удостоился молодой исполнитель М.Тагизаде из Азербайджана. Были названы лауреаты 1-й, 2-й и 3-й премий и обладатели звания лауреата, а также конкурсанты, удостоившиеся специальных призов. Среди лауреатов - представители Казахстана, Китая, Азербайджана и Армении, которые по традиции в будущем непременно засияют на оперных сценах по всему миру.

Помимо поддержки Международного конкурса вокалистов, в копилке ПетроКазахстан еще несколько совместных с Би- бигуль Ахметовной проектов.

В 2010 году при поддержке компании был выпущен диск «Сүйікті әндер» с лучшими произведениями Бибигуль Тулеге- новой.

В 2012 году ПетроКазахстан стал генеральным спонсором биографической книги «Бибигуль Тулегенова: любить, наде- яться и верить» под авторством И.Серкебаевой – первой книги по воспоминаниям певицы о ее жизни и творческом пути.

Наверняка многие запомнили концерт «Наурыз с Бибигуль Тулегеновой», организованный ПетроКазахстан в 2013 году для сотрудников и партнеров компании, в Алматы в легендарном здании ГАТОБ им.Абая.

KAZAKHSTAN ENERGY WEEK – 2023

3 октября, в первый день мероприятия, состоялся уже ставший традиционным VI Форум Женского энер- гетического клуба KAZENERGY «EmpowerHER energy forum». Спикерами форума выступили женщины, за- нимающие ключевые позиции в энергетических ком- паниях, работающих на территории РК. Участницы Женского клуба обсудили темы роли женщин в ини- циировании и достижении социальных и экологиче- ских результатов, вопросы обеспечения гендерного равенства в корпоративном управлении, нахождения баланса между карьерой и семьей, а также поиска раз- нообразия и инклюзивности в организациях.

Одной из знаковых инициатив XV Евразийского Фо- рума KazEnergy, прошедшего в этом году с 3 по 6 ок- тября в столичном Конгресс-центре EXPO, стало ме- роприятие по презентации энерговозможностей ка- захстанских регионов «Создавая инвестиционное доверие». Единая площадка для презентации инвести- ционных проектов областей целой страны была впер- вые организована не только в масштабах Казахста- на, но и в масштабах всей Центральной Азии и Прика- спийских государств.

Заинтересованные лица - международные фонды, финансовые институты, казахстанские и иностран- ные инвестиционные компании - смогли ознакомить- ся с интересными проектами регионов нашей страны в энергетической и нефтегазовой отраслях. Каждый ре- гион РК получил возможность расширить границы ин-

вестдиалога и раскрыть дополнительный потенциал для привлечения новых инвесторов. У инвесторов же появилась возможность принять участие в ключевых инфраструктурных проектах, включая модернизацию сети стратегических комплексов ТЭЦ по всей стране, а также иных актуальных проектах в ряде энергосфер, включая электроэнергетику, со- временную угольную генерацию и атомную промышленность.

В целом же, программа Форума KazEnergy включала пленарные заседания, министерские и стратегические сессии, круглые столы. Состоялись совместные сессии с крупнейшими международными организациями, включая ВЭС, ЕЭК ООН, IRENA, Энергетическую хартию, тематические завтраки. Интересным форматом стали Energy Podcast - детальные сессии с глубоким погружением в тематику вопроса для экспертов отрасли.

Среди спонсоров Форума были компании «Тенгризшевройл», NCOC, Shell, CNPC, Karachaganak. От лица ПетроКазах- стан на Форуме приняли участие Президент «ПетроКазахстан Инк.» г-н Ян Миньюй, Вице-президент по стратегическим коммуникациям и переработке нефти г-н Е.Каиржан, Вице-президент по геологоразведке г-н К.Кульбатыров и другие представители компании.

Главным событием Форума KazEnergy по традиции стало пленарное заседание, прошедшее 4 октября, на котором вы- ступили министр энергетики А.Саткалиев, главы ряда международных организаций, а также Председатель правления АО «НК «КазМунайГаз» М.Мирзагалиев и Председатель совета директоров CNPC Дай Хоулян. Стороны обсудили ключе-

KAZENERGY әйелдер энергетикалық клубының қатысушылары/Участницы Женского

Интеллектуальный конкурс «Student Energy Challenge», уже 7-й по счету, прошел 5-6 октября. Про- екты команд были направлены на решение проблем в сферах энергетики, новых технологий, экологии, сни- жения выбросов в окружающую среду, а также утили- зации и переработки отходов. Победителями стали 4 из 15 заявленных команд - команды Таразского ре- гионального университета им. М.Дулати, Атырауско- го университета нефти и газа им. С.Утебаева, Назарба- ев университета и Казахстанско-Британского техни- ческого университета, получившие гранты в размере

$5000.

вые вопросы, касающиеся развития отрасли в условиях неопределенности с учетом текущих вызовов в миро- вой энергетике. Цель дискуссии - найти инновацион- ные подходы и решения для создания устойчивой и эф- фективной энергетической системы. В ходе заседания обсуждались и вопросы разнообразия энергетическо- го портфеля, климатических изменений, развития воз- обновляемых источников энергии и улучшения энер- гоэффективности.

4 октября также состоялся Энергетический форум ШОС, в котором приняли участие министры энерге- тики и высшие должностные лица этих ведомств из РК, Азербайджана, России, Узбекистана, Беларуси, Таджи- кистана, Пакистана, Республики Союз Мьянма. На сес- сиях обсуждались вопросы стратегических подходов развития энергосотрудничества государств-членов

ШОС с акцентом на углубление сотрудничества в нефтегазовой отрасли, электроэнергетике, атомной энергетике, аль- тернативных источниках энергии, а также на решение проблем энергосбережения и повышения энергоэффективно- сти.

Еще одним хайлайтом Форума стали «Дни партнеров Казахстана». Дело в том, что в 2023 году отмечается 30-летие уста- новления дипотношений Казахстана с целым рядом стран мира, включая Бразилию, Европейский Союз, Индонезию, Ка- тар, Кувейт, Словакию, Таджикистан, Чехию. «Дни партнеров», ставшие совместным проектом Ассоциации KAZENERGY, Правительства РК, правительств и дипломатических миссий стран-партнеров нашей страны, а также компаний, работа- ющих в энергетической сфере РК, стали отличной площадкой для обсуждения возможностей расширения сотрудниче- ства в области энергетики и путей решения проблем.

Повестка Форума по традиции затрагивала наиболее острые вопросы мировой энергетики. Одним из ключевых ста- ло сокращение объемов добычи нефти до конца года странами ОПЕК+, к данной инициативе присоединился и Казах- стан. На практике это означает, что весь 2023 год рынок нефти будет оставаться под давлением, а стоимость барреля бу- дет расти. Страны-производители нефти, включая Казахстан, разумеется, заинтересованы в поддержании высоких цен и повышении собственных доходов.

Геополитика определяет экономику, и последние два года стали ярким тому свидетельством. Международное напря- жение привело к замедлению экономического роста и рецессиям. Торговые войны, энергетический кризис, инфляция, социальные волнения – сегодня, увы, обыденная реальность для практически каждой страны мира. Потенциал стран, не

ШЫҰ сарапшылық кеңесі барысында/Во время экспертного заседания ШОС/ During the SCO expert meeting

История Евразийского Фору- ма KAZENERGY берет свое нача- ло в 2006 году. Форум является главным международным собы- тием энергетического сектора в Каспийском и Центрально-Ази- атском регионах. Мероприятие ежегодно привлекает внимание свыше 2,5 тысячи делегатов из более чем 300 компаний, пред- ставляющих свыше 50 стран ми- ра. Гостями Форума на протяже- нии многих лет выступают вли- ятельные политические фигуры, признанные эксперты с миро- вым именем.

ТМД қатысушы мемлекеттердің энергетикалық қауіпсіздігі бойынша дөңгелек үстелі/ Круглый стол по энергетической безопасности государств-участников СНГ/

Round table on energy security of CIS member states

вовлеченных в геополитическое противостояние, может быть раскрыт по-новому. К ним относится Казахстан, обладаю- щий достаточными углеводородными ресурсами, и стремящийся развивать нефтеэкспортные возможности.

Эксперты также отмечали переориентацию спроса на углеводородные ресурсы с Запада на Восток. Помимо геопо- литических событий, этому способствует смещение географии экономического роста. Рост экономики на Западе за- медляется, а на Востоке - восстанавливается, это влечет и рост спроса на энергоресурсы. В этой связи приоритетной задачей Казахстана является диверсификация маршрутов экспорта нефти. В 2022 году по поручению Президента РК К-Ж.К.Токаева Министерством энергетики РК была разработана Дорожная карта, предусматривающая развитие Транс- каспийского маршрута, дозагрузку мощностей в северном направлении через магистральный нефтепровод Атырау - Са- мара, модернизацию нефтеналивных причалов в Актауском морском торговом порту, а также расширение участков ма- гистрального нефтепровода Казахстан - Китай для увеличения экспорта нефти в КНР. Эти работы по диверсификации продолжаются и в 2023 году.

Особую значимость в свете новых экономических реалий приобретает и цифровизация отрасли: все заложенные сей- час тренды найдут свое развитие уже через 20 и 30 лет. Наша страна делает активные шаги в этом направлении, внедряя инновационные «умные» технологии – например, системы мониторинга и управления переходных процессов (WAMS/ WACS), цифровые устройства релейной защиты и автоматики (РЗА), систему диспетчерского контроля и сбора инфор- мации (SCADA), автоматизированную систему коммерческого учета электроэнергии (АСКУЭ) и другие. Параллельно ведутся работы по внедрению «зеленых» технологий. В 2022 году в стране действовали 130 объектов возобновляемой энергии с установленной мощностью 2400 МВт, и планируется, что по итогам 2023 года их доля в структуре энергетики достигнет 5%. Таким образом, Казахстан шаг за шагом уже сегодня формирует новое будущее своей энергетики.

Student Energy Challenge байқауының қатысушылары мен жеңімпаздары/Участники и победители конкурса

47 2023 МҰНАЙШЫ

«Student Energy Challenge»/ Participants and winners of the Student Energy Challenge competition

КАЛЕНДАРЬ СОБЫТИЙ

Июль

4 июля – состоялся визит Председателя Правления АО «НК КазМунайГаз» М.Мирзагалиева на Шымкентский НПЗ.

20 июля – Вице-президент CNPC в Центральной Азии и России г-н Чжан Цзюнь посетил ПКОП с рабочим визитом.

Август

6-19 августа – в Кызылорде, в спорткомплексе ПетроКазахстан, прошла ежегодная Спартакиада ПККР, посвящен- ная Дню работников нефтяной и газовой промышленности. В соревнованиях приняли участие около 300 спортсме- нов-нефтяников из 10 подразделенииий АО «ПетроКазахстан Кумколь Ресорсиз». Свои спортивные навыки работ- ники продемонстрировали в девяти видах спорта: шахматы, тоғызқұмалақ, настольный теннис, плавание, асық ату, арқан тарту, волейбол и мини-футбол. Обладателем кубка и победителем Спартакиады-2023 во второй раз подряд стала команда «Финансовый департамент», набрав по итогам соревновательного сезона 121 очко. На втором месте со 110 очками расположилась команда «УМР», третье со 109 очками досталось команде «Геология, добыча, разработка».

7 августа – на ПКОП прошли общественные слушания по проектам нормативов допустимых выбросов, сбросов и управлению отходами для получения разрешения на эмиссии в окружающую среду.

19 августа – в рамках республиканской акции «Дорога в школу» ПККР оказал финансовую помощь городским об- разовательным учреждениям.

28 августа – ПКОП провел благотворительную акцию в школе-гимназии № 99, в рамках которой дети из малообе- спеченных семей получили школьную форму.

30 августа – состоялся визит Председателя Правления ФНБ АО «Самрук-Казына» Н.Г. Жакупова на ПКОП.

CNPC делегациясының зауытқа сапары/Визит делегации CNPC на завод/ Visit of the CNPC delegation to the refinery

    48   2023 МҰНАЙШЫ

Сентябрь

Арысқұмдағы Мұнай-газ кешені қызметкерлері күніне орай марапаттау рәсімі/Награждение в честь Дня работников нефтегазового комплекса на Арыскуме/ Awarding ceremony in honor of the Workers of Oil and Gas Complex Day at Aryskum

1 сентября – на ПКОП прошли мероприятия для сотрудников завода в честь профессионального праздника - Дня работников нефтегазового комплекса.

6 сентября – на месторождении Кумколь состоялся товарищеский турнир по мини-футболу, приуроченный ко Дню работников нефтяной и газовой промышленности. В дружественном противостоянии приняли участие сбор- ные команды АО «ПетроКазахстан Кумколь Ресорсиз» и АО «Тургай Петролеум». Товарищеская встреча между двумя нефтяными компаниями была напряженной, но сборная команда ПККР со счетом 6:1 одержала победу над игроками АО «Тургай Петролеум».

Құмкөлдегі мини-футболдан жолдастық турнирінің қатысушылары/ Участники товарищеского

    49   2023 МҰНАЙШЫ

турнира по мини-футболу на Кумколе/ A mini-football participants at Kumkol

Құмкөлдегі Мұнай-газ кешені қызметкерлері күніне орай марапаттау рәсімі/Награждение в честь Дня работников нефтегазового комплекса на Кумколе/ Awarding ceremony in honor of the Workers of Oil and Gas Complex Day at Kumkol

6-7 сентября – на месторождениях Кумколь и КАМ прошли торжественные мероприятия, посвященные Дню ра- ботников нефтяной и газовой промышленности. Нефтяников месторождений поздравило руководство компании в лице вице-президента АО «ПККР» Б.Кушербаева, заместителя директора по производству С.Жумахметова, заместите- ля председателя правления по трудовым ресурсам и администрации Т.Шалбаевой и председателя профсоюзного ко- митета Б.Мукашевой. За личный вклад в развитие компании ряд сотрудников был отмечен наградами от Министер- ства энергетики РК, АО НК «КазМунайГаз», АО «Самрук-Казына», Ассоциации «Казэнерджи», акимата области и горо- да, Казахстанского нефтегазового отраслевого профессионального союза и руководства компании.

9 сентября – в спорткомплексе ПетроКазахстан состоялось торжественное мероприятие по чествованию отли- чившихся работников ПККР, ТОО «Кольжан» и филиала компании «ПКВИ». Председатель правления АО «ПетроКазах- стан Кумколь Ресорсиз» г-н Чжао Сяомин и председатель профсоюзного комитета АО «ПетроКазахстан Кумколь Ре- сорсиз» Б.Мукашева поздравили сотрудников с профессиональным праздником и вручили награды. Заслуженные на- грады получили свыше 70 сотрудников ПККР, ТОО «Кольжан» и филиала компании «ПКВИ».

Мұнай және газ қызметкерлері күніне орай марапатталған ПҚҚР-дың құрметті қызметкерлері/

    50   2023 МҰНАЙШЫ

Отличившиеся сотрудники ПККР с наградами в честь Дня работников нефтегазового комплекса/

Distinguished PKKR employees with awards in honor of the Workers of Oil and Gas Complex Day

Информация о призерах «Программы поощрения работников за сообщения о потенциально опасных ситуациях, опасных условиях/действиях» в 1-м – 3-м кварталах 2023 года

по группе компаний ПетроКазахстан и ТОО «ПетроКазахстан Ойл Продактс»

Комиссией по премированию ПКОП за сообщения о ПОС высокого и среднего риска и участие в лик- видации производственных неполадок были поощрены 10 работников завода:

• А.Карамырзаева, оператор 5-го разряда (разгерметизация дренажной линии Ду 80 факельной емкости Е-1707);

• О.Жусипов, машинист т/н 4-го разряда (утечка в насосной позиции 3803);

• Н.Карманов, газоспасатель, и Е.Калмурзаев, газоспасатель (обнаружение на дренажной линии к насосу Н-239 пропуска бензина);

• Д.Тлеуов, оператор 5-го разряда (пропуск нефти через термопару Т-122-25);

• Д.Мустафа, механик (трещина на обечайке сепаратора Е-3803);

• А.Сапарбаев, и.о. механика (пропуск продукта из-под изоляции на выкиде насоса Р1718);

• А.Лауланбеков, машинист 5-го разряда, и А.Керимбаев, стажер-оператор 3-го разряда (обнаружение истончения шва врезки ингибитора коррозии к шлемовой линии из К-305);

• К.Гриненко, оператор 5-го разряда (нарушение герметичности трубопровода);

• А.Османова, машинист 5-го разряда (пропуск на фланцевом соединении на трубопроводе газопродуктовой смеси).

Комиссией по премированию ПККР за сообщения о ПОС различного риска были поощрены 19 работ- ников:

• К.Саруар, менеджер (подтопление помещений цеха из-за протекания крыши);

• А.Кишкенеев, начальник отдела, и Г.Байтасов, начальник отдела (три места подтопления водой на участке дамбы, подконтрольном компании);

• А.Алтынбеков, мастер, и Б.Шынгысхан, оператор 5-го разряда (искрение на линии электропередачи (фидер 8/1) на вводе КТП);

• К.Байманов, мастер, Б,Мирзашов мастер, К.Ускенбаева, мастер участка, О.Утегенов, мастер, А.Толеков, админи- стратор, Б.Рахметов, механик, А.Абитов, ведущий инженер (за проведение «Поведенческих аудитов безопасно- сти» сверх утвержденного графика);

• Т.Жетесов, оператор (потушил возгорание в прачечной жилого корпуса);

• А.Алтынбеков, мастер, и Б.Атаниязов, оператор (обнаружили на поверхности земли обрыв ВЛП-6кВ);

• Б.Смайлов, мастер, и Б.Багдаулетов, оператор 5-го разряда (проявление газа на коллекторе газовой линии ЦУГ);

• С.Али, инженер-электрик, и Ж.Али, машинист 5-го разряда (аварийная остановка компрессора “Solar”).

Также были награждены 4 работника ПКОСИ:

• А.Енкебаев, специалист по маркетингу сырой нефти (плохо закрепленные декоративные светильники наружной подсветки офисного здания);

• Б.Баязит, старший финансовый менеджер (черный дым, поднимающийся от розетки, в которую был включен чайник);

• Т.Ахметов, советник, проект Кашаган и Н. Ануарбек, менеджер по правовым вопросам, проект Кашаган (веб-сайт с доменным именем, близким к настоящему названию компании («захват домена»).

51 2023 МҰНАЙШЫ

Қызылорда офисіндегі Мұнай-газ кешені қызметкерлері күнін мерекелеу барысында, ПҚҚР /Во время празднования Дня работников нефтегазового комплекса в кызылординском офисе, ПККР/ During the celebration of the of the Workers of Oil and Gas Complex Day at Kyzylorda office, PKKR

11-17 сентября – в Алматы состоялся XII Международный конкурс вокалистов Бибигуль Тулегеновой, который ПетроКа- захстан поддерживает с 2007 года.

11 сентября – на ПКОП проведены масштабные учения среди сотрудников завода, на которых отрабатывалась эвакуа- ция по гражданской обороне и ЧС.

11-12 сентября – состоялся визит съемочной группы ки- тайского новостного канала CGTN на Шымкентский НПЗ в рамках съемки документального фильма, посвященного ини- циативе «Один пояс, один путь».

17 сентября – работники месторождения Кумколь провели на территории Вахты-40 субботник, приуроченный к празд- нованию Дня труда. Лучшие работники были отмечены благо- дарственными письмами за их многолетний и плодотворный труд.

18 сентября – сотрудники ПКОП провели субботник по очистке русла реки Бадам в поддержку международной акции

«World Clean up day».

19 сентября – состоялась отчетная встреча коллектива с ру- ководством завода по итогам первого полугодия.

ҚМГ еншілес және тәуелді ұйымдарының өнеркәсіптік қауіпсіздік, еңбекті қорғау және қауіпсіздік қызметтері басшыларының қатысуымен «Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау» тақырыбындағы форумда/На форуме по

«Безопасности и охране труда» с участием руководителей служб ПБ, ОТ и ОС дочерних и зависимых организаций КМГ/ At the forum on “Occupational Safety and Health” with the participation of heads of industrial safety, occupational health and safety services of KMG subsidiaries and dependent organizations

ПҚОП-тағы Республика күніне арналған салтанатты іс-шара/ Торжественное мероприятие

    52   2023 МҰНАЙШЫ

в честь Дня Республики на ПКОП/ Ceremonial event in honor of Republic Day at PKOP

22 сентября – на ПКОП прошла церемония награждения победителей конкурса «Енбек жолы», организованного ГУ Управления предпринимательства и индустриально-инновационного развития г. Шымкент.

25 сентября – Шымкентский НПЗ посетили представители китайского посольства в РК в рамках юбилейного года реализации программы «Один пояс, один путь».

Октябрь

3-6 октября – в столичном Конгресс-центре EXPO прошел XV Евразийский форум KazEnergy. Основным акцен- том форума стало мероприятие по презентации энерговозможностей казахстанских регионов под лозунгом «Соз- давая инвестиционное доверие». Это единая площадка для презентации инвестиционных проектов областей целой страны, которая впервые была организована не только в масштабах Казахстана, но и в масштабах всей Центральной Азии и Прикаспийских государств. От лица ПетроКазахстан в форуме приняли участие Президент «ПетроКазахстан Инк.» г-н Ян Миньюй, Вице-президент по стратегическим коммуникациям и переработке нефти г-н К.Есен, Вице-пре- зидент по геологоразведке г-н К.Кульбатыров и другие представители компании.

18 октября – работники ПКОП провели экочеллендж, благодаря которому было очищено русло реки Бадам.

24 октября – состоялось торжественное мероприятие и награждение лучших сотрудников ПКОП в честь Дня ре- спублики.

28 октября – в рамках отчетно-выборной конференции профсоюзного комитета работников ПККР состоялись выборы председателя профсоюзного комитета ПККР, в котором приняли участие 88 делегатов из 92 избранных, а также председатели цеховых комитетов и члены профсоюза. Участники конференции обсудили деятельность про- фсоюзного комитета за прошедшие пять лет и обновили составы профсоюзного комитета и ревизионной комиссии. По итогам открытой формы голосования председателем профкома переизбрана Б.Мукашева.

Шымкент әкімі Ғ.Сыздықовтың ПҚОП-қа сапары/Визит акима г.Шымкент

    53   2023 МҰНАЙШЫ

Г.Сыздыкова на ПКОП/ Visit of Shymkent akim G. Syzdykov to PKOP

24-31 октября – в рамках 30-летия деятельности CNPC, одного из акционеров группы компаний ПетроКазахстан, с 24 по 31 октября 2023 года в Пекине (Китай) прошли праздничные мероприятия, в которых участвовали предста- вители более 20 дочерних предприятий корпорации из разных уголков мира, включая Китай, Казахстан, Туркмени- стан, Россию, Индонезию, Мозамбик. От группы компаний ПетроКазахстан для выступления с хореографическим номером были отправлены 16 студентов Алматинского хореографического училища им.А.Селезнева вместе с сопро- вождающими лицами.

Ноябрь

15 ноября – прошел официальный визит представителей ГБРК (Банк развития Казахстана) на ПКОП.

16 ноября – состоялся официальный визит представителей CNPC на Шымкентский НПЗ.

17 ноября – на базе ПКОП прошел форум «Эффективность расследований происшествий и управления БиОТ под- рядных организаций» с участием руководителей служб ПБ, ОТ и ОС дочерних и зависимых организаций КМГ. Данное мероприятие проводилось в рамках исполнения Дорожной карты по улучшению состояния производственной без- опасности, охраны труда и окружающей среды в группе компаний АО НК «КазМунайГаз» на 2023-2027 годы. Форум открыл управляющий директор по корпоративному управлению, социально-трудовым отношениям и охране труда АО «Самрук-Казына» Г.Ауганов. Участникам встречи были представлены презентации от ведущих консультантов по СОУТ «Baitau Partners», а также проведены групповые упражнения по управленческим дилеммам с проработкой кон- трмер или решению задач.

EDITOR’S ADDRESS

Dear readers,

In the upcoming Munaishy issue, our editorial board will provide a concise overview of the pivotal events that have shaped the trajectory of our company.

The past year has been noteworthy for numerous anniversaries and significant occurrences. Notably, 2023 stands out as a special year for the global One Belt, One Road initiative, celebrating its 10th anniversary. Throughout this decade, the initiative has played a crucial role in enhancing economic and trade connections between nations, driving the implementation of expansive projects in energy, transportation, social infrastructure, and other critical sectors worldwide.

Furthermore, our shareholder, China National Petroleum Corporation (CNPC), commemorated 30 years of prosperous overseas operations. Over these three decades, CNPC has been instrumental in supporting and executing the "One Belt, One Road" initiative on a global scale, leaving a distinctive imprint on the development of energy infrastructure and fostering collaboration across various countries.

Discover the outcomes and accomplishments of the "One Belt, One Road" global initiative in this issue of Munaishy. The magazine features insightful interviews with esteemed veterans of PKKR and PKOP production, individuals who have dedicated decades to the production, leaving a significant contribution on the establishment and successful operation of PetroKazakhstan group of companies. Their reminiscences offer unique chronicles of events and challenges, shaping our corporate heritage.

Explore an article dedicated to the company's traditional social projects within the magazine's pages. These initiatives are an integral aspect of PetroKazakhstan group of companies' commitment to sustainable development and social responsibility. We firmly believe that supporting educational and cultural projects in various regions contributes to the intellectual potential and cultural heritage development of all people of Kazakhstan.

A notable event from the past year for the country's energy community was the XV Eurasian Forum KAZENERGY in early October 2023. The forum showcased presentations on the energy opportunities of Kazakhstan's regions under the theme "Creating Investment Trust." Delve into the details of this event within the pages of Munaishy for a comprehensive overview.

We are delighted to announce that our joint venture, JV Kazgermunai LLP, is celebrating its 30th anniversary this year! Over the past three decades, Kazgermunai has made remarkable strides, evolving into one of the foremost oil and gas enterprises in the Kyzylorda region. It has not only become a symbol of stability and reliability in the local energy industry but also serves as a shining example of a successful partnership capable of overcoming challenges and reaching new heights. We extend our heartfelt congratulations to JV Kazgermunai LLP on this significant milestone and express our gratitude for your contribution to our collective success!

Additionally, we have the pleasure of congratulating several PetroKazakhstan group employees who have been honored with various awards by the Ministry of Energy of the Republic of Kazakhstan, akimats, and the KAZENERGY Association. We extend our congratulations to the recipients and take pride in their well-deserved achievements!

As we reflect on the year, it is noteworthy that all production tasks have been successfully executed according to plans, and social obligations have been fully met. This attests to the stability and efficiency of our operations. We extend sincere thanks to all our employees for their tireless and dedicated work. Your diligence and professionalism are pivotal to our forward momentum.

On the brink of 2024, we extend heartfelt congratulations to everyone on the approaching New Year! May it be filled with positive events, good news, and favorable changes. We wish you and your loved ones good health, the fulfillment of aspirations, and a positive outlook throughout the entire year!

10TH ANNIVERSARY OF THE GLOBAL “ONE BELT, ONE ROAD” INITIATIVE

Over 200 documents outlining collaboration with over 150 countries and 30 international organisations. It covers two thirds of the planet’s population and accounts for 40% of global GDP. Nearly one trillion USD of investment, over 3,000 projects and 420,000 new jobs. And then there’s nearly 40 million people who have escaped poverty, and then there are the “national places of interest”, “sovereign wealth projects” and “monuments to collaboration” created across the world. These are the impressive results of only a decade of work in creating the so-called modern “Silk Road” - the Chinese “One Belt, One Road” global initiative.

Project history

The initiative was launched in 2013, with Kazakhstan taking the extremely important role of the place where the world first heard of the mega-project. Furthermore, Kazakhstan was where construction was first started on the west-looking “One Belt, One Road” initiative. In September 2013, Chairman Xi Jinping’s important speech in Astana’s Nazarbayev University on “sustaining the friendship of nations, working together to open a bright future,” promoting the “One Belt, One Road” initiative for the first time, became recognised as the starting point for major changes in many countries.

The initiative is closely integrated with Kazakhstan’s “Nurly Zhol” economic policy, allowing the two countries to build significant collaboration in many areas and become a successful model for the promotion of international partnership within the framework of the “One Belt, One Road” initiative. Kazakhstan’s territory and infrastructure are an excellent platform for the initiative, offering five railways, six vehicle highways and 11 international corridors that cross the country, enabling Kazakhstan to become a major transit bridge between the East and West.

Friendship of neighbours

The mutual collaboration and friendship between modern Kazakhstan and China have existed for over 30 years. Kazakhstan President Tokayev’s first official overseas trip was to China in September 2019. In February 2022, he visited

China again to take part in the opening ceremony of the Winter Olympic Games in Beijing, where he met with Chairman Xi Jinping.

Then, in September 2022, Chairman Xi Jinping made his first post-coronavirus overseas trip, importantly stopping off in Kazakhstan on the way. His trip was noted by the international community, underlining the significance and specific nature

Қонақтар мен ПетроҚазақстанның топ-менеджменті көрмеде /Гости и топ-менеджмент ПетроКазахстан на выставке/ Guests and top management of PetroKazakhstan at the exhibition

    56   2023 МҰНАЙШЫ

of China - Kazakhstan relations. After discussions, the heads of state signed a “Joint Declaration on the 30th Anniversary of the Establishment of Diplomatic Relations between China and Kazakhstan,” confirming the two sides’ readiness to strive towards building an integrated future and the next “golden 30 years” of bilateral relations.

The leaders’ next meeting was in May 2023, when President Tokayev travelled to China to take part in a “China-Central Asia” summit, at which the two countries signed 47 treaties worth in excess of 22 billion USD.

In October 2023, President Tokayev and Chairman Xi Jinping held new talks in Beijing, with the former noting that he “saw colossal potential for creating ties between Kazakhstan and China on a truly new level.” He also stressed that Kazakhstan was firmly behind the “One Belt, One Road” initiative, taking an active role in promoting it and congratulating the Chinese leader with its 10th anniversary and the “superb results” of the mega project so far. The parties also declared 2024 as the “Year of Kazakhstan Tourism in China.”

“One Belt, One Road” – results and achievements

Between 25 September and 12 October 2023, Almaty played host to a photo exhibition to celebrate the 10th anniversary of the “One Belt, One Road” initiative, giving Almaty residents and guests to the city an insight into the project’s impressive scale. Projects have been initiated in a range of sectors, including in infrastructure and new technology, energy and agriculture,

education, culture and healthcare. In this article, we discuss the most important of them.

Finances

• In September 2019, the Chinese Construction Bank opened a branch in Astana, becoming the first level- one commercial banking institution to receive an AIFC license.

• UnionPay and Kazakhstan’s largest bank, Halyk Bank, have issued over 3.6 million bank cards, and are due to launch the first salary card project in Kazakhstan by the end of 2023.

Infrastructure

• The Transcontinental “Western Europe – Western Kazakhstan” Corridor, also known as the “Shuan Highway” is a major Eurasian road artery stretching 8,445 km from Lianyungang in China to St. Petersburg in Russia, crossing dozens of Chinese, Kazakhstan and Russian cities.

• The Chinese-Kazakhstan “Khorgos” International Centre for Cross-Border Cooperation is the world’s first cross- border border gateway zone and is unique in that it “covers two countries in a single step.” The centre incorporates restaurants, hotels, over 3,500 commercial outlets and entertainment facilities. Over 2 million people visited Khorgos in January-July 2023 alone.

• The Chinese-Kazakhstan logistical cooperation base in Lianyungang became the first “One Belt, One Road” initiative platform through which over 5,000 cargo trains were dispatched between China and Europe, giving Kazakhstan products direct access to the Pacific Ocean.

Energy

• Kazakhstan and Chain actively work together in the energy sector on projects developing Kashagan and the Aktobemunaigas fields. Another significant project, and a clear example of the two countries’ successful collaboration, is PetroKazakhstan. On 11-12 September, a film crew from the Chinese CGTN news channel paid a visit to the Shymkent Oil Refinery to film a part of a documentary on the “One Belt, One Road” initiative.

• A consortium of Chinese companies won a tender to upgrade Almaty TPP No. 2 by transitioning it from coal to gas.

• Kazakhstan and China are working together to develop the Zhanatas wind power station, Central Asia’s largest wind power station project, to eliminate power supply and demand imbalances in the north and south of Kazakhstan.

Қытай Халық Республикасының Алматыдағы Бас консулы Цзян Вэй ханымның құттықтау сөзі/Приветственное слово генерального консула КНР в Алматы госпожи Цзян Вэй/ Welcoming speech from the Consul General of the People's Republic of China in Almaty, Ms. Jiang Wei

Healthcare

• Ruslan from Kazakhstan has a negative rhesus blood group, known in China as “panda blood.” He has been doing his bit to help Chinese patients by donating blood twice a year since 2009. Chinese users affectionally call him “Panda Person.”

• Over the last 20 years, the Kazakhstan ophthalmologist Saulebek Kabylbekov has treated roughly 200,000 Chinese patients in his ophthalmic clinic in Daqing in China, earning the nickname of “Doctor Bek.”

Culture

• The Kazakh National Academy of Choreography in Astana, which was built with CNPC financial support, has become an excellent source of new Kazakhstan talent.

• Composer” is the first joint Kazakhstan-Chinese film telling the story of the friendship between the Chinese composer Xian Xinghai and Kazakhstan musician B Baikadamov in Almaty.

• “Landscapes of the Region” by Chinese author Wang Meng has been translated into Kazakh.

Trade and agriculture

• Bilateral trade between Kazakhstan and China has been growing in leaps and bounds, registering 70-fold growth between 1993 and 2023.

• A special grain train carrying hundreds of tonnes of Kazakhstan wheat arrived in Lianyungang in February 2017, creating a major channel for the export of Kazakhstan grain to the east.

• More and more Kazakhstan agricultural produce is being exported to Europe on trains from China, promoting the construction of the “One Belt, One Road” initiative and expanding sales markets for Kazakhstan entrepreneurs.

Education

• In May 2023, as part of the “China-Central Asia” summit, the Chinese North-West Polytechnic University signed an agreement with the Al-Farabi Kazakh National University to open a branch in Kazakhstan, becoming the first branch of the Chinese university in Central Asia.

• A Memorandum of Cooperation was signed in China in March 2023 to establish the first Liu Bang Workshop in Kazakhstan to train high-class transport specialists using modern Chinese technology.

• There are currently five Confucius Institutes operating in Kazakhstan, playing an important role in the development of friendship between the two countries and inter-cultural exchange.

Technology

• Chinese vehicles are becoming more popular in Kazakhstan, with some even being produced in Kazakhstan. As such, President Tokayev launched the construction of a multi-brand vehicle plant in Almaty on 15 November 2022.

• Many of China’s technology giants have representations in Kazakhstan. New VIVO V25 and OPPO Reno models have been presented at exhibitions, while Xiaomi has opened a number of stores.

• In September 2022, Huawei set up the first “Digital Silk Road” 5G exhibition stand in Kazakhstan as part of the Digital Bridge forum.

• Huawei has built the “Altynalmas” Container Storage and Data Processing Centre in Aktogai District to offer clients access to the best ICT solutions.

• Kunkun Digital Kazakhstan, which is the first overseas IT company in the CNPC family, provides high-tech services to a number of oil and gas companies in Kazakhstan.

Global

• Maputu Bridge, built jointly by China and Mozambique, is the largest suspension bridge in Africa.

• A joint Brazilian and Chinese project to transmit extra-high voltage to Belo-Monte – the world’s largest project of its type - crosses 5 states and 81 cities in Brazil to meet the electricity demands of 22 million people.

• Lagos in Nigeria, due to its 20 million population and many traffic jams, is known as “Traffic Jam City.” The joint light-rail project with China has helped reduce what used to be three-hour journey to 25 minutes.

• An agricultural technology demonstration centre in Mozambique, which is the first of its kind in Africa, receives assistance from the Chinese government, playing an important role in resolving local food security issues.

• Gobustan photo-electric project is the first joint large-scale energy project in Azerbaijan, providing electricity to 110 thousand families.

• The “Angren-Pap” rail tunnel built by China and Uzbekistan as part of the “One Belt, One Road” initiative, has put an end to locals having to take a detour through each other’s country to travel between Tashkent and Fergana.

• Dushanbe TPP-2 is a significant collaborative project between China and Tajikistan, and a symbol of friendship between the two nations.

• The Eastern China-Russia gas pipeline route is a significant energy

The details for this article were taken from official sources, including the mass media and the “One Belt, One Road” photo exhibition.

THEY WERE THE PIONEERS

Today, as we say goodbye to six esteemed colleagues, who for many decades have been an integral part of our oil family, as they leave the company for a well-deserved rest, we recognise the end of their professional career, take great pride in sharing their rich experiences, contributions and unforgettable moments with you, as well as thanking them for their contribution to the development of PetroKazakhstan.

In this article we have had the honour of talking to the following PetroKazakhstan employees:

Serikbek Dzhilkamanov, Head of drilling department, PKKR

Yerzhan Zhanabayev, Category 5 Operator at the LK-6U facility section 100 EDU-АТ Unit, PKOP Rakhiya Ibraiymova, Category 5 Water and Air Control and Reagent Laboratory Technician, PKOP Samurat Madakhmetov, Team leader, Field Operation, Production department, PKKR

Adilbek Nurkishev, Team leader, Maintenance group, Production service, Production department, PKKR

Oleg Osokin, Senior IT Telecommunication Service Engineer, PKOP

- Over the years you’ve been with the company, what changes have you seen in it that you’re particularly proud of?

Samurat Madakhmetov: I arrived for my first Kumkol shift on 4 October 1995 as a Production Shop Category 3 Operator. There have been some notable changes in the last 28 years. We used to have to walk around the production wells and submit commercial oil using the volume-weight method, but now we have automated systems to regulate production processes and submit commercial oil using an oil quantity measuring system to the KazTransOil pipeline. There are also the constant improvements to HSE, improving work safety so many times, have created detailed instructions for each operation and the option to participate in a range of programmes, such as Dupont, Korgau and BBS; constant staff training, which has developed from one operating book that you could read in the Kyzylorda city library to ОPIТО training programmes, and also vocational training for oil and gas production unit staff. And then there’s what might seem like basics, such as an operating telephone to contact unit technicians, the implementation of electronic document flow and internet connections across all company fields. Yerzhan Zhanabayev: I’d like to mention production process management has changed a lot is that since I’ve been working here. For example, we used to have to use old style measuring apparatus, but now we’ve got SCADA, i.e. the entire operating

system has been automated, which has significantly improved working conditions and, of course, improved performance.

Serikbek Dzhilkamanov: I’ve been lucky enough to witness the company’s whole transition, from when I worked for Yuzhneftegas under the management of the Canadian Hurricane Hydrocarbons to work for CNPC. Many changes take place

Serikbek Dzhilkamanov

Head of drilling department, PKKR

36 years with the company

Education:

• Kazakh Polytechnic Institute named after V. Lenin

Awards and testimonials:

• “Kazakhstan Oil Industry 120th Anniversary” Medal of the Ministry of Energy

• President’s Prize: Silver (2008, 2014)

• Certificate of Merit from CNPC management

• Certificate of Merit from the Kazakhstan Ministry of Energy

• “Esteemed Oil Industry Worker” Badge from the Kazakhstan Ministry of Energy

Rakhiya Ibraiymova

Category 5 Water and Air Control and Reagent Laboratory Technician, PKOP

39 years with the company

Education:

• Kazakh-Uzbek Engineering and Humanitarian University

every year, such as improved working conditions and performance, as well as social facilities. Staff training and new technology have not only made production processes more effective, but also physically improved working conditions.

Rakhiya Ibraiymova: I began at the refinery way back in July 1984. Exactly one month later I was sent on an internship to the Samara Refinery with its 100-year history. I was inspired by my time there and have had the opportunity to apply the experience I gained at our own refinery. A lot has changed, starting from simple day-to-day things, such as there being no roads and having to walk to work through puddles and getting our shoes stuck in the bogs. The labs were really cold in the winter. Today, the roads are great and the working conditions excellent. We can get around the refinery site on bikes and by car. Infrastructure has been upgraded and we’ve got access to new isomerisation, merox, catalytic cracking and sulphur production units. Lab equipment has also changed. We used to do everything manually. For example, it used to take us two hours to study sulphur! Today, using automated analysers, it’s so much quicker, allowing us to generate product much quicker. And, of course, the types of products we generate have increased.

Oleg Osokin: When I joined the refinery, it was just one operating workshop. In actual fact, refinery transport didn’t even work, and we had to walk from the stops. Now, it’s one of the largest production enterprises in the country, which I can’t help but be proud of. I mean, I was involved in setting it up.

Adilbek Nurkishyev: I began at the field as a Support Base Pump Site Maintenance Engineer, which is when I first saw Canadian equipment, such as kudu pumps, argo separators and furnaces, and many others. All of the materials, operating

Yerzhan Zhanabayev

Category 5 Operator at the LK-6U facility section 100 EDU-АТ Unit, PKOP

39 years with the company

Education:

• Chimkent Sovkhoz Technikum

Awards and testimonials

• Certificate of Merit from JSC KazMunaiGas “Refining and Marketing”

Samurat Madakhmetov

Team leader, Field Operation, Production department, PKKR

28 years with the company

Education:

• Branch of the Dzhambul Irrigation and Drainage Construction Institute

• Kyzylorda Agricultural and Technical College

Awards and testimonials:

• “Kazakhstan Oil Industry 120th Anniversary” Medal of the Ministry of Energy

• Letter of Gratitude from the President of PetroKazakhstan

• Certificate of Merit from the Kyzylorda Oblast Akimat “For a Significant Contribution to the Development of the Oil and Gas Sector” in honour of Oil Workers’ Day

instruments and, of course, production technology we had access to were top quality. The company began to send its people on vocational training, which is when I learnt key management principles, such as human resources, project and risk management, as well as new global oil production techniques. Camp accommodation also improved. The residential areas were upgraded along with the canteens, bathrooms and laundry facilities. Food and leisure facilities also improved. The company then began to develop new fields, such as Tuzkol, Aryskum, Kyzylkiya and Maibulak, which made our jobs far more interesting. When CNPC purchased PetroKazakhstan, I was already a Maintenance Department Senior Mechanical Engineer, and we got to work with new Chinese equipment. I was particularly impressed by the range of Banchi, Rotoflex and WLift beam pumps, 3 mW and 15 mW heating furnaces. I was lucky enough to be one of the first to study their technical specifications, as well as assemble and launch them at KAM field wells and facilities. It was a really interesting period and a great time to be working.

- Which key career moments have helped you achieve success and become the professional you are?

Adilbek Nurkishyev: It’s all of my experience with the company; working my way up from maintenance engineer to technical maintenance group leader, as well as the constant vocational trainings. I think it’s also important to know how to plan your work day and prioritise what you need to do, as well as manage and demand those reporting to you do a good job, on time. If you do that, then you’ll be resolving many of your problems and the work gets done!

Samurat Madakhmetov: Back in the day, none of the Kyzylorda Oblast oil companies, including ours, collected flow stream at single borehole wellheads for further transportation by road. In August 2000, four production unit operators, me, M Mambetov, S Zhumakhmetov and K Torebayev were sent to the new Kyzylkiya field, where, apart from four АТКО accommodation wagons and work at wellhead No. 8 to install two surface-level 50m3 tanks, there was nothing around but steppe.

And they had us working at a whole new level. It was the first time overhead storage tanks had been used to collect flow stream at the wellhead. However, we had a lot of work to do, such as introducing horizontal separators to an open wellhead flow stream collection system and heating flow stream using line heaters. We also recorded daily well production levels using the volume method based on semitrailer and LTT certificates and introduced a daily oil production report form.

Serikbek Dzhilkamanov: With my experience from working at the New Urengoi field in the far north of Russia, I found working at Kumkol easy. The north toughened me up, so the south wasn’t that hard (laughs). Working with foreign experts at Kumkol taught me a lot; skills I have been able to use in my career and allow me to be promoted to drilling superintendent. Oleg Osokin: I’ve always enjoyed my profession, and I still do. I think you can only become a professional when you enjoy going to work, never losing the desire to work. Our refinery is new, growing quickly and I’ve always found working there very

interesting.

Rakhiya Ibraiymova: The refinery provides Kazakhstan with 30% of its petroleum products and we contribute to that figure every day. It’s a great responsibility, but I’ve always found my job interesting, even though there have been tough challenges, particularly when they make technical changes.

- What are the most interesting projects you have been involved in?

Oleg Osokin: The refinery modernization in 2018. Working on major projects and learning how to use new equipment can be quite tough, but also interesting! But the results are visible, an upgraded refinery.

Adilbek Nurkishyev

Team leader, Maintenance group, Production service, Production department, PKKR

22 years with the company

Education:

• Dzhambul Irrigation and Drainage Construction Institute

• Kyzylorda State University

Awards and testimonials:

• Letter of Gratitude from PetroKazakhstan Management

• Certificates of Merit from PetroKazakhstan Management

• Commemorative anniversary badge "30 years of Kumkol oil field"

• “25 Years of Kazakhstan and China Oil and Gas Cooperation” Medal

Samurat Madakhmetov: The Kyzylkiya oil loading station launch for us production unit operators meant having to learn production processes around collecting and transporting oil by road. It was the first time we had worked with an Argo 4m3 horizontal test separator using associated gas in an instrumentation system, kept a record of production at the OLS using the volume statistics method, based on semitrailer and LTT certificates for oil exported to the Kumkol CPF.

We also launched the Maibulak OLS, a project incorporating a system for gathering, processing and transporting oil to the CPF and a system for generating electricity and recycling gas. We have made a number of planning and construction stage changes to incorporate the specifics of gathering, processing and transporting oil from the Maibulak OLS to the Aryskum production unit. We saw great results from working with the Delta B system, participating directly in the entire process from extracting production fluid from production wells; gathering, processing and transporting commercial oil to the Aryskum production unit and pumping oil-filled water to the block water-injection pumping station, simultaneously removing associated gas to the GUP.

At the Maibulak field, we also began to drain oil-filled water from tanks at highly-saturated standalone boreholes and pump it to booster pumping stations.

Later, we began to operate a glass fibre four-inch pipeline on the interfiled pipeline from the Maibulak OLS to the Aryskum production unit.

When I was in charge of the Kumkol production department, we launched GS-No. 1 at West Tuzkol, a pipeline from GS-No. 1 West Tuzkol to the Kumkol CPF and the West Tuzkol field GS-No. 1 booster pumping station.

Adilbek Nurkishyev: My most interesting project was building the field camp at the south-eastern section of Kyzylkiya, because Maintenance Department colleagues, including me, were involved in the project, from planning to submitting it to the state commission. My job was to oversee facility construction (thanks to my main specialty as a civil engineer).

Yerzhan Zhanabayev: In 1985 we commissioned the heart of the refinery – the LK 6U С-100 unit, and I was lucky enough to take part in the historic launch. In 1999, I also took part in launching the LK unit workshop #2. I’ll never forget those moments.

Rakhiya Ibraiymova: The extensive refinery upgrade in the last few years has had a massive impact on the refinery and our jobs.

Serikbek Dzhilkamanov: The start of drilling at the Kumkol and Karavanchi fields and Tuzkol wells. All of those projects have helped the company in its search for new oil.

- What advice would you give a young you if you could return to the start of your career?

Adilbek Nurkishyev: I have no regrets about my career. If I could return to the start, I would tell me to learn foreign languages. They help you communicate and take part directly in discussions with foreign partners, learn things and achieve greater success at work.

Serikbek Dzhilkamanov: I think I did everything correctly and took the right path, learning gradually and moving forward. Yerzhan Zhanabayev: I would, just like I am now, look to study new technology and innovations in production processes, not being afraid to work, learn as much as I can from older colleagues. These have always been the most important aspects of

my professional growth.

Samurat Madakhmetov: In the 28 years I’ve been working here, I’ve been in a number of different situations, but every action was dictated by production needs, which sometimes helped increase the emotional range of communication with colleagues. Maybe, I’d advise myself to react a little less emotionally in certain situations.

Oleg Osokin

Senior IT Telecommunication Service Engineer, PKOP

40 years with the company

Education:

• South-Kazakhstan State University

Oleg Osokin: I initially didn’t intend to work this long at the refinery. I thought I needed to work somewhere else. However, if I could go back in time and give myself some advice, I’d tell myself that I’d made the right choice in coming to work at the refinery.

Rakhiya Ibraiymova: I have no regrets as I’ve been involved in many interesting things since coming to work here.

- What are your plans for the future? How are you intending to spend your time once you retire?

Samurat Madakhmetov: I don’t think my life is going to change too much once I retire, except that I won’t have to travel to work. I’ve got a lot of options for how I can spend my spare time. One thing I will miss is the vastness of the steppe, the sunrises and sunsets, which are always different, but also always wonderful. I mean, in the city, the sun is always rising and setting behind buildings.

Yerzhan Zhanabayev: I’ll be waiting for grandchildren to come along, relaxing and doing whatever I never had the time for before.

Oleg Osokin: Of course, when you’re working you spend a lot of time doing just that. Then, there’s training. There was never much time for the family. The children have grown up and the grandchildren are growing up. I really hope that after I retire, I can spend time with my great grandchildren, in other words, compensate for not spending enough time with my children and grandchildren.

Serikbek Dzhilkamanov: I’ll be relaxing and bringing up my grandchildren.

Adilbek Nurkishyev: I have no real plans for the immediate future, except for working around the house, and we’ll see then. I’m really looking forward to being able to spend more time with my grandchildren, because, like many parents, I didn’t have as much time as I’d have liked for my children.

Rakhiya Ibraiymova: I will be spending more time with my family, relaxing and enjoying life.

- Do you have any wishes for the company and your colleagues?

Yerzhan Zhanabayev: I’d like to wish the team success and to continue working as a team to resolve issues. I’d like to see the company do well and expand production capacity, and increase product diversity.

Samurat Madakhmetov: I’d like to wish the company financial stability and success, and my colleagues success in their jobs, career growth and prosperity. I want our children to feel proud that their parents worked for PetroKazakhstan, and always want to work here.

Rakhiya Ibraiymova: Despite any of the difficulties it might face, I’d like to see the company remain one of the most contemporary in Kazakhstan. I’d like to see my team, which became like a second family to me, remain conscientious, honest, inquisitive and always striving to learn.

Serikbek Dzhilkamanov: I’d like wish all my colleagues the best of health and success in their jobs, and prosperity for the company!

Adilbek Nurkishyev: I’d like to wish PetroKazakhstan Kumkol Resources further success and stable oil production. The most important things for everyone at the company are good health, success in their work and private lives, career growth and wellbeing. I’d also like to see my Maintenance Department colleagues continue to observe department traditions and rules that have been in place since it was created.

Oleg Osokin: Dear colleagues, I’d like to see you all earning large salaries and a great life outside of work. I’d like to wish the company dynamic growth and new production heights!

TRADITIONAL PETROKAZAKHSTAN SOCIAL PROJECTS

PetroKazakhstan is well known for its far-ranging regional and republican level support and sponsorship activities in the arts, sport and education, providing help to underprivileged sections of the population.

In this issue, we would like to tell you a little about some of the most interesting PKKR, PKOP and PKOSI projects.

Caring for the future generation: PKKR has been supporting the Baldauren kindergarten for 22 years.

PetroKazakhstan Kumkol Resources took the Baldauren kindergarten, in Kyzylorda Region’s Zhanakorgan District, under its wing way back in 2001.

Today, it looks after 50 children from large and underprivileged families on social welfare and living under the breadline, as well as orphans, with its main goal to give the children a happy childhood and help them enjoy a valuable education; and also give their parents the opportunity to work and contribute to the region. The Baldauren kindergarten accepts children from large families receiving social assistance as they live below subsistence level.

Over the last 22 years, PKKR has covered the kindergarten’s operating costs in full, providing it with the modern equipment, bed linen and employee salaries it needs. The children enjoy excellent playgrounds with toys and games, as well as tasty meals three times a day.

Over the years the building has undergone major repairs, the heating system replaced and the grounds surrounded by a mosaic- style fence. The oil workers have provided vehicles for the children to travel safely and easily. Slides and gazebos have been set up outside, and colour televisions, video players, a music centre and concert apparatus indoors. A covered stage has also been built for cultural events.

“We can’t express our parents’ gratitude in words,” says Zhanakorgan resident and mother of many Liza Koibakhova thanking PetroKazakhstan Kumkol Resources. “The oil workers give the Baldauren children practically everything. Thank you to the sponsors for their care and attention, and kindergarten employees for the love they show in bringing up our children.”

In the last 22 years, the kindergarten carers have prepared and sent over 7,900 children off to school. The Baldauren children are well educated so that local standard school or sport’s schools are happy to accept them. Baldauren chief executive Aisara Nalibai said in an interview that, “Secondary and boarding school teachers have said that thanks to the comprehensive support from the oil workers, education levels at the kindergarten are very high. This is the opinion of teachers of secondary schools and boarding schools. For this reason, thanks to the untiring efforts of the teachers, our Baldauren is one of the best centres in the region.”

Traditionally, when sending Baldauren leavers off to their new school with kind parting words, PKKR organises an annual event at which it presents the children with school satchels with all the school accessories they need.

Art in our hearts: PKOP and the MEIR ballet school

PKOP began working with the MEIR ballet school, the first in Kazakhstan, 14 years ago. Founded in 1998 by the well-known teacher and choreographer, Esteemed Patron of the Kazakhstan Arts, B A Meirbekov, the MEIR school is still the only private choreography school in the country.

The school works with classical, Kazakh, folk, modern and ballroom dancing, and holds regular dance tests and exams, annual concerts and tours during the year, with students receiving a state diploma after eight years of study. In its time, the school has taught over 100 students, many of whom have chosen choreography and ballet as their career, and work today in the theatres across Kazakhstan, making their contribution to the development of national culture.

Pupils from Sairam District Orphanage No. 4 have been able to study at the ballet school free of charge, with PKOP taking care of the children’s transportation to and from school.

MEIR has won prizes at some prestigious competitions and each year brings the school victories in festivals and competitions in Kazakhstan and overseas, as well as many honorary distinctions. For example, in 2008, the school was named “Best Art and Culture Institution of the Year” at the regional level; in 2015, it won the “Talent Salute” in Dubai, and in 2017 the International “Fiestalonia Almaty-2017” competition, as well as the international “Rose of Kazakhstan”, “Talent of Kazakhstan”, “Zhuldyzdar Alemi” and “Grand Premium” contests.

During its MEIR has put on over 500 mass cultural events, both with other creative teams and alone. A good example is the traditional exhibition concert on some of Shymkent’s stages at the end of the school year.

To celebrate the ballet school’s 15th anniversary in 2014, with PKOP help the young dancers were able to put on Tchaikovsky’s Nutcracker as a gift to the people of the city.

“We would really like to thank PetroKazakhstan Oil Products for its many years of support of our school and their belief in us! Your help not only discovers talent and makes dreams come true, but is also an invaluable contribution to the development of the arts in our wonderful country. We are sure that the talented graduates who started their journey with us are studying in some of Kazakhstan’s leading universities,” said ballet school Director Lamilya Meirbekova.

On 10 June 2023, Shymkent’s Turkestan Saraiy held yet another popular celebration, the MEIR ballet school pupils’ annual artistic concert.

Bibigul Tulegenova and PetroKazakhstan. Sixteen years of friendship and collaboration

PetroKazakhstan began its collaboration with the Kazakh opera singer Bibigul Tulegenova in 2007, when it partnered the Bibigul Tulegenova International Vocalists Competition, and since then they have struck up a real friendship. As Bibigul Tulegenova has stated on a number of occasions, “PetroKazakhstan and I are joined by many years of collaboration as the constant sponsors of my international vocalists competition.”

The competition, which today is a national-level project, focuses on the aesthetic education of youngsters as well as classical and folk music. It helps find young talent, raise the prestige of Kazakh classical arts and is recognised as one of the most important events in the Kazakhstan creative calendar.

The average age of contestants is 20-35, which, as a rule, is only the start of the career of many opera singers. Contestants have long come to take part in the competition, which began in 2000, from outside of Kazakhstan, from countries such as Russia, China, Korea, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Tajikistan, Armenia, Moldova, Mongolia, Germany, Czech Republic, Bulgaria and Lithuania. Many prize winners are in demand as singers on some of the world’s biggest opera stages, not only in Kazakhstan, but also in Austria, England, Slovenia and Korea, as well as in Russia’s Bolshoi and Mariinsky theatres. The competition can be a career springboard for many singers. Winning the competition is not easy. In the early rounds, the contestants have to perform 4 opera arias, cantatas, IX-XX century classics and songs from other genres. They also have to perform some of Bibigul Tulegenova’s, such as Brusilovskiy’s “Kos Karlygash”,

Rakhmadiyev’s “Tan Samaly” and Baikadamov’s “Suigen Saulem”. The final round includes extended operatic arias by western, Russian or Kazakhstan composers accompanied by a symphony orchestra.

This year’s XII Bibigul Tulegenova International Vocalists Competition took place between 11 and 17 September 2023 in Almaty. Of the over 70 applicants, 66 young singers from 11 different countries were able to take part.

The impressive jury, chaired by Bibigul Tulegenova herself, included representatives from the arts in a number of countries, such as Kazakhstan People’s Artist Kazakhstan B.A. Zhamanbayev; Y. Zaremba, an opera singer from Luxembourg; Foro Buonaparte Musical Academy Professor A.Gusev; Prague State Opera soloist D. Basyrov; Grammy winner Virginio Fedeli; and Gnesin Moscow Musical Academy teacher and international competition jury member Jiang Shangrong.

Bibigul Tulegenova has said on a number of occasions that the “Bibigul Tulegenova International Vocalists Competition is not about her, but rather Kazakhstan and its achievements. The competition raises the prestige of Kazakhstan. The whole world knows that Kazakhstan is rich in not only oil, gas, uranium and bread, but also culture and the classical arts. It is the only classical arts’ competition in Central Asia, and I am very pleased that many talented people travel to Kazakhstan from far and wide to take part in it.”

In 2023, the Grand Prix and title of competition laureate went to the young singer M. Tagizade from Azerbaijan. 1st, 2nd and 3rd place prize winners and laureates were also named, all winning special prizes. The prize winners included representatives from Kazakhstan, China, Azerbaijan and Armenia, who, as tradition has shown will soon be singing on different opera stages across the world.

In addition to supporting the international vocal competition, PetroKazakhstan and Bibigul Tulegenova have also worked together on a number of other joint projects.

For example, in 2010, with PetroKazakhstan support, Bibigul Tulegenova released a disc of her greatest performances called “Beloved songs.”

In 2012, PetroKazakhstan became the general sponsor of the singer’s biography, “Bibigul Tulegenova: Love, Hope and Believe,” written by I. Serkebayeva, becoming the first book of her memoirs on her life and art.

Many people probably still remember the concert “Nauryz with Bibigul Tulegenova”, which was organised by PetroKazakhstan in 2013 for company employees and partners, in Almaty at the legendary Abay Opera and Ballet Theatre.

    68   2023 МҰНАЙШЫ

KAZAKHSTAN ENERGY WEEK – 2023

On 3 October, the opening day of the event, the KAZENERGY Women’s Energy Club held its VI Annual “EmpowerHER Energy Forum,” with speakers comprising women holding key positions in energy companies operating in Kazakhstan. The members discussed the role of women in initiating and achieving social and ecological results, gender equality in corporate management, opportunities for finding a work and life balance, and also the search for diversity and inclusivity in their organisations.

One of the most significant initiatives of the XV KazEnergy Eurasian Forum, which was held this year on 3-6 October in the Astana EXPO Congress Centre, was the “Creating Investment Trust” presentation of the energy capabilities of the many regions of Kazakhstan. It was the first integrated platform for presenting investment projects across the country not only Kazakhstan, but also in Central Asia and the Caspian region.

The interested parties, which included international funds, financial institutions, Kazakhstan and overseas investment companies, all had the opportunity to learn about interesting energy, oil and gas projects from across Kazakhstan. Each region of Kazakhstan had the opportunity to expand investment dialogue borders and

open potential for attracting new investors, who already have the opportunity to take part in key infrastructure projects, such as upgrading the country’s strategic TPP complex network, as well as other current energy-related projects in the electricity, modern coal mining and nuclear industries.

This year’s KazEnergy Forum programme incorporated plenary meetings, ministerial and strategic sessions, as well as roundtables. Joint sessions were held with the participation of some of the largest international organisations, such as the World Energy Council, UNECE and IRENA, Energy Charter and themed breakfasts. The Energy Podcasts generated much interest among sector experts, enabling them to delve deeply into issues affecting them.

The Forum was sponsored by Tengizchevroil, NCOC, Shell, CNPC and Karachaganak. PetroKazakhstan was represented by PetroKazakhstan Inc.’s President Mr. Yang Mingyu, Strategic Communications and Downstream Vice-President E. Кairzhan and Geological Exploration Vice-President Mr K. Kulbatyrov and others.

The KazEnergy Forum’s traditional main event is the Plenary Session, which was held on 4 October. This year, the Minister of Energy Almasadam Satkaliyev and the heads of various international organisations, along with the Chairman of the Board of KazMunaiGas Magzum Mirzagaliyev and Chairman of the Board of Directors of CNPC Dai Houliang all gave speeches. The participants discussed key issues around sector development in times of uncertainty, taking into account current challenges

ТМД қатысушы мемлекеттердің энергетикалық қауіпсіздігі бойынша дөңгелек үстелі/Круглый стол по энергетической

    69   2023 МҰНАЙШЫ

безопасности государств-участников СНГ/ Round table on energy security of CIS member states

The 7th “Student Energy Challenge”, was held on 5-6 October with team projects focusing on resolving energy issues, new technology, the ecology, reducing environmental emissions and recycling and reusing waste. Four of the 15 competing teams – from the Dulati Regional University in Taraz, the Utebayev Oil and Gas University in Atyrau, the Nazarbayev university and the Kazakhstan-British Technical University - won grants worth $5,000 for their entries.

in the global energy sector. They also focused on finding innovative approaches and solutions for creating sustainable and effective energy systems, and also discussed energy portfolio diversification, climate change, the development of renewable energy sources and improving energy efficiency.

On 4 October, ministers, energy sector officials and senior management from the relevant departments from Kazakhstan, Azerbaijan, Russia, Uzbekistan, Belarus, Tajikistan, Pakistan and Myanmar came together at the SCO Energy Forum to discuss strategic approaches to developing energy cooperation, with a focus on improving oil and gas, electricity, nuclear energy and alternative energy sector collaboration, as well as resolving energy-saving issues and improving energy efficiency.

“Kazakhstan Partner Days” were another Forum highlight because 2023 is the 30th anniversary of Kazakhstan diplomatic relations with many countries, including Brazil, the EU, Indonesia, Qatar, Kuwait, Slovakia, Tajikistan and the Czech Republic, and as a joint project of the KAZENERGY Association, Kazakhstan Government, foreign diplomatic missions, as well as energy sector companies operating in Kazakhstan, the "Partner Days” have become an excellent platform for discussing the opportunities for expanding cooperation in the energy sector and resolving many issues.

The Forum agenda, as is tradition, covered the most pertinent topics in the global energy sector, such as OPEC+ countries, including Kazakhstan, reducing oil production levels until the end of the year, which means the oil market will remain under pressure until the end of 2023, while the oil price continues to grow. The oil-producing countries, including Kazakhstan, are, of course, interested in keeping the oil price high to generate more income.

Geopolitics has a major impact on global economics, and the last two years have been a good example of that. International tension has led to economic slowdown and recession. Trade wars, energy crises, inflation and social unrest are, unfortunately, part of today’s reality for practically all countries. Those countries not directly involved in geopolitical tension have the opportunity to find their potential in different ways. And Kazakhstan is one of those countries, with its plentiful hydrocarbon resources and desire to develop its oil exports.

The Forum experts also noted a change in hydrocarbon demand from the West to the East, caused, in addition to geopolitical events, by a change in the geography of economic growth. Economic growth in the West is slowing down, but is recovering in the East, which has led to a growth in energy demand. For this reason, Kazakhstan is prioritising oil export route diversification. In 2022, President Tokayev’s requested the Ministry of Energy develop a road map focusing on the Trans-Caspian route, making better use of capacity in the north through the Atyrau-Samara oil pipeline, upgrading oil loading docks in the Aktau Sea Commercial Port, and also expanding sections of the Kazakhstan-China oil pipeline to increase oil exports to China. Diversification work is due to continue in 2023.

70 2023 МҰНАЙШЫ

KAZENERGY әйелдер энергетикалық клубының қатысушылары/Участницы Женского энергетического клуба KAZENERGY/ Participants of the KAZENERGY Women's Energy Club

«Student Energy Challenge» байқауының жеңімпаздары/Победители конкурса

«Student Energy Challenge»/ Winners of the Student Energy Challenge

The Eurasian KAZENERGY Forum was founded in 2006 and is the main international energy sector event in the Caspian and Central Asian regions, attracting over 2.5 thousand delegates from over 300 companies, representing more than 50 countries. The Forum has been attended by powerful political figures and globally- recognised experts for many years already.

Sector digitisation has also been gaining significance in light of the new economic reality, with all current trends developing over the next 20 to 30 years. Kazakhstan is taking active steps in this direction, introducing innovative “smart” technology, such as wide area monitoring and control systems (WAMS/WACS), digital relay protection and automation systems, supervisory control and data acquisition systems (SCADA), automated commercial electricity metering systems and others. Work is also being carried out to implement “green” technology. In 2022, there were 130 renewable energy sources operational in Kazakhstan with capacity in excess of 2,400 mW. The plan is to ensure they account for 5% of the energy sector by the end of 2023. Thus, Kazakhstan is gradually, step-by-step, forming a new energy future for itself.

KAZENERGY XV Еуразиялық форумының құрметті қонақтары/Высокие гости XV Евразийского Форума

71 2023 МҰНАЙШЫ

KAZENERGY/ Distinguished guests of the XV Eurasian Forum KAZENERGY

CALENDAR OF EVENTS

July

4 July –NC KazMunaiGas JSC Board President M. Mirzagaliyev paid a visit to the Shymkent Oil Refinery.

20 July – CNPC Vice-President for Central Asia and Russia Mr Zhang Jun made a working visit to PKOP.

August

6-19 August – about 300 oil worker athletes from 10 PKKR divisions took part in the annual PKKR Olympics at the PetroKazakhstan sport’s complex in Kyzylorda to celebrate Oil and Gas Industry Workers’ Day. They displayed their sporting skills in nine sports: chess, togyzkumalak, table tennis, swimming, asyk atu, arkan tartu, volleyball and mini-football. The Finance Department won the Olympics Cup for the second year running, earning 212 points for the season. Second place, with 110 points, went to the MRM team, and third, with 109 points, was the Geology, Production and Development team.

7 August – PKOP hosted public hearings around draft permissible emission, discharge and waste management standards to receive an environmental emissions permit.

19 August – as part of the national “Road to School” campaign, PKKR provided financial aid to education institutions in the city.

28 August – PKOP organised a charity campaign in Grammar School No. 99 where children from underprivileged families received school uniforms.

30 August – Samruk-Kazyna JSC Chairman of the Board N. Zhakupov paid an official visit to PKOP.

CNPC делегациясының зауытқа сапары/Визит делегации CNPC на завод/ Visit of the CNPC delegation to the refinery

September

1 September – PKOP held an event for refinery employees to mark Oil and Gas Industry Workers’ Day.

6 September – to mark Oil and Gas Industry Workers’ Day the Kumkol field hosted a mini-football friendly between PetroKazakhstan Kumkol Resources JSC and Turgai Petroleum JSC. Even though the match was tense, PKKR ended up beating Turgai Petroleum 6:1.

6-7 September – the Kumkol and KAM fields held a number of events to mark Oil and Gas Industry Workers’ Day, with field workers being congratulated by PKKR Vice-President B. Kusherbayev, Deputy Director for Production S. Zhumakhmetov, Deputy Board Chairperson for Human Resources and Administration T. Shalbayeva and Trade Union Committee Chairperson

B. Mukasheva. For their personal contribution to the company’s development, a number of employees received awards from the Ministry of Energy, NC KazMunaiGas JSC, Samruk-Kazyna JSC, the Kazenergy Association, Oblast and City Akimats, the Kazakhstan Oil and Gas Sector Trade Union and company management.

9 September – the PetroKazakhstan sport's complex held a ceremony to honour top-performing PKKR, Kolzhan LLP and PKVI branch employees. Chairman of the PetroKazakhstan Kumkol Resources JSC Board Mr. Zhao Xiaoming and PetroKazakhstan Kumkol Resources JSC Trade Union Committee Chairwoman B. Mukasheva congratulated the workers on their professional celebration, handing out awards to over 70 PKKR, Kolzhan LLP and PKVI branch employees.

11-17 September – Almaty hosted the XII International Bibigul Tulegenova Vocalists Competition, which PetroKazakhstan has been supporting since 2007.

11 September – PKOP carried out mass training for refinery employees, developing civil defence and emergency evacuation plans.

11-12 September – the Chinese CGTN news channel visited the Shymkent Oil Refinery to make a documentary on the “One Belt, One Road” initiative.

17 September – to mark Labour Day, Kumkol employees held a clean-up day in the Vakhta-40 area. In addition, high- performing employees received letters of gratitude for their many years of productive work.

ПҚҚР Спартакиадасының қатысушылары/Участники Спартакиады ПККР/ Participants of the PKKR Olympics

Құмкөлдегі Мұнай-газ кешені қызметкерлері күніне орай марапаттау рәсімі/Награждение в честь Дня работников нефтегазового комплекса на Кумколе/ Awarding ceremony in honor of the Workers of Oil and Gas Complex Day at Kumkol

18 September – As part of “World Clean Up Day,” PKOP employees held a clean-up day to clear the Badam River.

19 September – the refinery team met with refinery management to discuss half-year performance.

22 September – PKOP held an awards’ ceremony for winners of the “Yenbek Zholy” competition, organised by the Shymkent Entrepreneurship and Industrial and Innovative Development Department.

25 September – representatives of the Chinese Embassy in Kazakhstan visited the Shymkent Oil Refinery as part of the anniversary of the “One Belt, One Road” programme.

October

3-6 October – the Astana EXPO Congress Centre held the XV KazEnergy Eurasian Forum, whose main focus was to present energy opportunities across the regions of Kazakhstan, under the logo of, “Creating Investment Trust.” The forum is an integrated platform where the country’s regions can present their investment projects, and for the first time was organised

Вахта-40 аумағында Еңбек Күнін мерекелеуге орайластырылған сенбілік, Құмкөл/

    74   2023 МҰНАЙШЫ

Cубботник на территории Вахты-40, приуроченный к празднованию Дня труда/

А clean-up day in the Vakhta-40 area held to mark Labour Day, Kumkol

Details of prize winners from the Program of employee for Near Miss and Unsafe Conditions/Actions in the PetroKazakhstan group of companies and PetroKazakhstan Oil Products LLP for 2023 Q1-Q3

The PKOP Employee Rewards’ Commission took the decision to reward 10 refinery employees for reporting a high and medium-risk situation and for participating in responses to operating failures:

• A. Karamyrzayeva, Category 5 Operator (Du 80 drainage line leak in the E-1707 flare tank);

• O. Zhusipov, Category 4 Machine Operator (pump position 3803 leak);

• N. Karmanov, Gas Rescuer and Y. Kalmurzayev, Gas Rescuer (discovery of a gasoline leak on the drainage line to pump Н-239);

• D. Tleuov, Category 5 Operator (oil leak through the Т-122-25 thermoelement);

• D. Mustafa, Mechanic (crack in the E-3803 separator shell ring);

• A. Saparbayev, Acting Mechanic (product leaks at Р1718 pump discharge);

• A. Laulanbekov, Category 5 Machine Operator and A. Kerimbayev, Category 3 Intern Operator (discovery of a thinning anti-corrosion seam insert to the still-head line К-305);

• K. Grinenko, Category 5 Operator (breach of pipeline seals);

• A. Osmanova, Category 5 Machine Operator (leak on a gas product mixture pipeline connection).

The PKKR Employee Rewards’ Commissions took the decision to reward 19 employees for reporting situations of various risk levels:

• K. Saruar, Manager (shop flooding due to a leaking roof);

• A. Kishkeneyev, Department Head and G Baitasov, Department Head (three floods at the dam site);

• A. Altynbekov, Foreman, and B Shyngyskhan, Category 5 Operator (sparks on a switchgear and transformer electric cable (feeder 8/1);

• K. Baimanov, Foreman, B. Mirzahov, Foreman, K. Uskenbayeva, Site Foreperson, O. Utegenov, Foreman, A. Tolekov, Administrator, B. Rakhmetov, Mechanic, A. Abitov, Senior Engineer (for conducting Behavioral Safety Audits beyond the approved schedule);

• T. Zhetesov, Operator (extinguished a fire in the accommodation building laundry room);

• A. Altynbekov, Foreman, and B. Atainyazov, Operator (discovered a surface break of overhead line with covered wires -6 KW);

• B. Smailov, Foreman, and B. Bagdauletov, Category 5 Operator (gas detected at the CGF collector gas line);

• S. Ali, Electrical Engineer and Z. Ali, Category 5 Machine Operator (Solar compressor emergency shutdown).

Four PKOSI employees were also rewarded:

• A. Yenkebayev, Crude Oil Marketing Specialist (noticed loose outdoor decorative lighting on an office building);

• B. Bayazit, Senior Financial Manager (noticed black smoke coming from a kettle plug socket);

• T. Akhmetov, Advisor, Kashagan project and N. Anuarbek, Legal Manager, Kashagan Project (noticed a website with a domain name similar to the real company name (“domain trapping”)

75 2023 МҰНАЙШЫ

ҚМГ еншілес және тәуелді ұйымдарының өнеркәсіптік қауіпсіздік, еңбекті қорғау және қауіпсіздік қызметтері басшыларының қатысуымен «Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау» тақырыбындағы форумда/На форуме по «Безопасности и охране труда» с участием руководителей служб ПБ, ОТ и ОС дочерних и зависимых организаций КМГ/ At the forum on “Occupational Safety and Health” with the participation of heads of industrial safety, occupational health and safety services of KMG subsidiaries and dependent organizations

not only in Kazakhstan but also across Central Asia and the Caspian region. PetroKazakhstan was represented at the forum by PetroKazakhstan Inc. President Mr Yang Mingyu, Vice-President for Strategic Communication and Oil Refining Mr Y. Kairzhan, Vice-President for Geological Exploration Mr K. Kulbatyrov and others.

18 October – PKOP employees held an eco-challenge to clean the Badam River bed.

24 October – to mark Republic Day, PKOP held an awards’ ceremony for its best performing employees.

28 October – 88 of the 92 PKKR trade union committee delegates, shop committee chairpersons and trade union members held trade union chairperson elections as part of their annual conference. After the committee’s activities over the last five years, updating committee and revision commission membership, they voted to elect B. Mukasheva as the trade union chairperson.

24-31 October – to mark the 30th anniversary of CNPC, one of the PetroKazakhstan shareholders, Beijing hosted a celebration between 24 and 31 October 2023 for representatives from over 20 subsidiaries from all corners of the globe, including China, Kazakhstan, Russia, Indonesia and Mozambique took part. Sixteen students at the Seleznyev Almaty Choreography Institute together with teachers were lucky enough to be sent to the event to perform and represent PetroKazakhstan.

November

15 November – representatives from the Kazakhstan Development Bank paid an official visit to PKOP.

16 November – CNPC representatives paid an official visit to the Shymkent Oil Refinery.

17 November – PKOP hosted a forum entitled “Effective investigations into incidents and HSE management at contractors” with the participation of representatives from health and safety divisions at KMG subsidiaries and dependent organisations. The event was held as part of a Road Map to improve work and environmental safety in the NC KazMunaiGas group of companies for 2023-2027. The forum was opened by the Samruk-Kazyna JSC Managing Director for Corporate Management, Socio-Labour Relations and Work Safety G. Auganov. Meeting participants were given presentations by leading Baitau Partners OHS consultants, and had group lessons on management dilemmas, developing counter measures or solutions.

76 2023 МҰНАЙШЫ

ПҚОП-тағы Республика күніне арналған салтанатты іс-шара/ Торжественное мероприятие в честь Дня Республики на ПКОП/ Ceremonial event in honor of Republic Day at PKOP